กองทุนสุขภาพตำบล - กองทุนหลักประกันสุขภาพท้องถิ่น - กปท

3. สถานการณ์

เนื่องจากสภาพทางเศรษฐกิจและสังคมที่เปลี่ยนไปในปัจจุบัน ทำให้โรคซึมเศร้าเป็นปัญหาสุขภาพจิตที่มีความรุนแรงและทวีจำนวนมากขึ้น ส่งผลกระทบอย่างมากต่อตนเอง ครอบครัวและสังคม นอกจากนี้ยังพบว่า ผู้ป่วยที่เข้าถึงบริการแล้วส่วนใหญ่คือโรคจิตเวชจากสารเสพติดที่สูญเสียความสามารถในการควบคุมตัวเองก่อให้เกิดอันตรายทั้งต่อตนเอง ชุมชน สังคม และส่งผลให้เกิดการฆ่าตัวตายสำเร็จอีกด้วย
จากตัวชี้วัดระดับจังหวัด (จากฐานข้อมูล 43 แฟ้ม) พบว่าอำเภอบางกล่ำ มีอัตราการฆ่าตัวตายสูงเป็นอันดับ 1 เมื่อเปรียบเทียบเป็นรายอำเภอในจังหวัดสงขลา โดยมีอัตราการฆ่าตัวตายสำเร็จ จำนวน 6 ราย ซึ่งผู้เสียชีวิตมีประวัติใช้สารเสพติดและสุรา จำนวน4 ราย ป่วยโรคทางกายเรื้อรัง จำนวน 2 รายคิดเป็น 18.4 ต่อแสนประชากร โดยกระทรวงสาธารณสุขได้กำหนดเป็นตัวชี้วัดที่สำคัญ คือ อัตราการฆ่าตัวตายสำเร็จ ไม่เกิน 6.5 ต่อแสนประชากร นอกจากนี้ยังพบว่า ผู้ป่วยที่เข้าถึงบริการแล้วส่วนใหญ่คือโรคจิตเวชจากสารเสพติดที่สูญเสียความสามารถในการควบคุมตัวเองก่อให้เกิดอันตรายทั้งต่อตนเอง ชุมชน สังคม และส่งผลให้เกิดการฆ่าตัวตายสำเร็จ ส่วนโรคอื่นๆ เช่น ภาวะซึมเศร้า เครียด โรคทางกายเรื้อรัง อาจเป็นเหตุปัจจัยในการฆ่าตัวตายได้เช่นกัน ดังนั้นการฝึกให้ทุกคนในชุมชนเป็นบุคลากรด้านสุขภาพจิต เริ่มตั้งแต่ระดับครอบครัวให้สามารถสังเกตอาการโรคพื้นฐาน เช่น โรคซึมเศร้า สัญญาณเตือนการฆ่าตัวตาย มีทักษะการรับฟัง การให้กำลังใจเชิงบวก การส่งเสริมและป้องกันเป็นหน้าที่ทุกคน ดังนั้นการสร้างความร่วมมือในระดับชุมชนจึงเป็นสิ่งสำคัญเร่งด่วน
โรงพยาบาลบางกล่ำ จึงได้จัดทำโครงการเพิ่มศักยภาพและสร้างเครือข่ายการป้องกันการฆ่าตัวตายในชุมชน โดยอาศัยความร่วมมือจากชุมชนและภาคีเครือข่าย เพื่อกระตุ้นให้ประชาชนในพื้นที่ มีความเข้าใจต่อสัญญาณเตือนภัยฆ่าตัวตาย 10 ประการ และเห็นความสำคัญของ “การฟังด้วยหัวใจ” ใช้หัวใจฟังให้ได้ยินในวันที่เขายังมีลมหายใจอยู่ เพื่อช่วยฉุดคนจากการคิดฆ่าตัวตายและให้การช่วยเหลือเบื้องต้นได้ทันท่วงทีและสามารถสร้างรูปแบบแนวทางการดูแลช่วยเหลือผู้ที่เสี่ยงต่อการฆ่าตัวตาย และการติดตามดูแลในชุมชนอย่างต่อเนื่อง ตามบริบทของพื้นที่ได้อย่างมีคุณภาพต่อไป