กองทุนสุขภาพตำบล - กองทุนหลักประกันสุขภาพท้องถิ่น - กปท

3. สถานการณ์

ข้อเข่าเสื่อมหรือโรคข้อเข่าเสื่อม เป็นภาวะที่ข้อเข่าผ่านการใช้งานมาเป็นเวลานานเกิดการเสื่อมของกระดูกอ่อนบริเวณผิวข้อ ทําให้การงอกของกระดูกเวลาเดินจะเจ็บข้อ มีการผิดรูปของข้อเข่า โรคข้อเข่าเสื่อมมักพบในผู้สูงอายุ ทําให้เกิดความทรมานแก่ผู้สูงอายุเป็นอย่างยิ่ง คุณภาพชีวิตลดลง และทําให้โรคอื่น ๆ กําเริบ เช่น โรคเบาหวาน ความดันโลหิตสูง เนื่องจากออกกําลังไม่ได้ โรคข้อเข่าเสื่อมเป็นโรคที่พบได้บ่อยมากในผู้สูงอายุ ทําให้เกิดอาการปวดเข่า บวม เข่าฝืดยึด มีเสียงดังในเข่า ไม่สามารถประกอบกิจวัตรประจําวันได้ดังปกติ ซึ่งมีความรุนแรงมากน้อยต่างกันไป สาเหตุมีได้หลายประการ เช่น ผลสะสมจากความเสื่อมและการใช้ข้อเข่าที่ไม่ถูกต้องตั้งแต่วัยหนุ่มสาว การที่มีน้ำหนักตัวมากๆ ทําให้เขาต้องรับน้ำหนักที่เพิ่มขึ้นหลายเท่าตัวในทุกขณะที่ก้าวเดิน หรือเคยได้รับอุบัติเหตุบริเวณข้อเข่ามาก่อน บางรายเคยมีการอักเสบติดเชื้อ หรือเป็นโรคไขข้อบางชนิด เช่น โรครูมาตอยด์ เป็นต้น จากสถานการณ์พบว่า โรคข้อเข่าเสื่อมเป็นโรคหนึ่งในสิบโรคที่เป็นสาเหตุสําคัญอันก่อให้เกิดผู้สูงอายุทุพพลภาพในประเทศไทย ทําให้ผู้ป่วยต้องมีชีวิตอยู่อย่างไร้สมรรถภาพในการประกอบอาชีพหรือการใช้ชีวิตประจําวัน เนื่องจากมีพยาธิสภาพที่กระดูกอ่อนผิวข้ออันก่อให้มีอาการปวด จากผิวข้อชํารุดและการอักเสบหากเป็นต่อเนื่อง ทําให้เกิดโรคข้อเสื่อมรุนแรง ช่องว่างผิวข้อหายไป และกระดูกอ่อนผิวข้อชํารุดไปหมด หรือกระดูกปลายข้อทรุดตัว ทําให้เข่าโก่งมากขึ้นได้ ในปัจจุบันพบว่ามีการใช้ยาในการรักษาภาวะข้อเสื่อมนี้เป็นจํานวนมากรองจากยาปฏิชีวนะ โดยเฉพาะยาแก้อักเสบ ซึ่งเป็นการรักษาอาการปวดที่ปลายเหตุเสียมากกว่าและมักจะต้องสูญเสียค่าใช้จ่ายในการรักษาพยาบาลที่ค่อนข้างสูง ซึ่งส่วนใหญ่จะพบในผู้สูงอายุ ตั้งแต่ ๖๐ ปี ขึ้นไป ซึ่งปัญหาปวดเข่าและปวดเมื่อยตามร่างกายเป็นประจํา ผู้สูงอายุบางรายต้องกลายเป็นผู้พิการ เนื่องจากไม่ได้รับการรักษาและดูแลตัวเองอย่างถูกวิธี
โดยปัจจุบัน หมู่ที่ ๑,๖ ตําบลควนเมา มีประชากรทั้งหมด ๗๒๕ คน มีผู้สูงอายุ จํานวน ๑๘๙ คน คิดเป็นร้อยละ ๒๖.๐๖ เมื่อปี ๒๕๖๗ ได้จัดโครงการส่งเสริมสุขภาพป้องกันข้อเข่าเสื่อมในกลุ่มผู้สูงอายุ หมู่ที่ ๑,๖ ตำบลควนเมา พบว่ามีกลุ่มเป้าหมายที่อาการไม่ดีขึ้น จํานวน ๒๐ คน คิดเป็นร้อยละ ๔๐.๐๐ จากการคัดกรองสุขภาพผู้สูงอายุ ๙ ด้าน พบว่ามีความเสี่ยงด้านการเคลื่อนไหว จำนวน ๑๒ คน คิดเป็นร้อยละ ๗.๐๑ และมีแนวโน้มจะสูงขึ้นเรื่อยๆ ดังนั้นเพื่อให้ผู้สูงอายุมีความรู้ ความเข้าใจเกี่ยวกับโรคข้อเข่าเสื่อมและภาวะแทรกซ้อน รวมถึงการดูแลตนเองให้ห่างไกล จากโรคข้อเข่าเสื่อม ทางกลุ่มงานบริการด้านปฐมภูมิและองค์รวม โรงพยาบาลรัษฎา ตําบลควนเมา จึงจัดทํา โครงการ ส่งเสริมความรู้ป้องกันข้อเข่าเสื่อมในผู้สูงอายุ หมู่ที่ ๑,๖ ตําบลควนเมา ประจําปี๒๕๖๘ ขึ้น