กองทุนสุขภาพตำบล - กองทุนหลักประกันสุขภาพท้องถิ่น - กปท

3. สถานการณ์

มะเร็งเต้านมและมะเร็งปากมดลูกเป็นปัญหาสำคัญที่ส่งผลกระทบต่อสุขภาพของสตรีพบว่าอัตราการเกิดมะเร็งทั้งสองชนิดยังคงอยู่ในระดับสูง และเป็นสาเหตุหลักของการเสียชีวิตของผู้หญิงเป็นจำนวนมาก อย่างไรก็ตามโรคเหล่านี้สามารถป้องกันได้ หากมีการตรวจคัดกรองและดูแลสุขภาพอย่างเหมาะสม สามารถช่วยให้พบความผิดปกติได้ตั้งแต่ระยะเริ่มต้น ซึ่งเพิ่มโอกาสในการรักษาให้ได้ผลดีขึ้น การขาดความรู้ ความเข้าใจ และการเข้าถึงบริการตรวจคัดกรองเป็นปัจจัยสำคัญที่ทำให้มะเร็งทั้งสองชนิดถูกตรวจพบในระยะลุกลาม การรู้ทันภัยมะเร็งปากมดลูกและมะเร็งเต้านมจึงมีเป้าหมายเพื่อสร้างความตระหนัก ส่งเสริมให้ผู้หญิงเข้ารับการตรวจคัดกรอง และให้ความรู้เกี่ยวกับแนวทางป้องกันและดูแลสุขภาพอย่างถูกต้อง เพราะโรคมะเร็งทำให้เกิดการสูญเสียชีวิตของประชาชนและสิ้นเปลืองค่าใช้จ่ายในการรักษาพยาบาลเป็นจำนวนมาก พบว่าอัตราตายจากโรคมะเร็งมีแนวโน้มสูงขึ้น และโรคมะเร็งที่พบมากที่สุดได้แก่มะเร็งตับ มะเร็งปอด มะเร็งปากมดลูก และมะเร็งเต้านมตามลำดับสำหรับสตรี โรคมะเร็งปากมดลูกมีอุบัติการณ์สูงเป็นอันดับหนึ่งของโรคมะเร็งทุกชนิดนอกจากนี้ยังพบว่าการตรวจวินิจฉัยและให้การรักษาผู้ที่มีความผิดปกติของปากมดลูกตั้งแต่ระยะก่อนเป็นมะเร็งตามขั้นตอนที่ถูกต้องเหมาะสมสามารถลดอุบัติการณ์และอัตราการตายของโรคมะเร็งปากมดลูกได้เนื่องจากมะเร็งปากมดลูกเป็นมะเร็งที่สามารถตรวจพบได้ตั้งแต่เซลล์เริ่มผิดปกติโดยการทำ HPV DNA Self Test ประกอบกับการดำเนินโรคเป็นแบบค่อยเป็นค่อยไปและสามารถรักษาให้หายขาดได้โดยการรักษาตามระบบตลอดจนลดอัตราป่วยและตายของสตรีจากโรคมะเร็งปากมดลูก
โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลบ้านปีแนมูดอ มีพื้นที่เขตรับผิดชอบทั้งหมด 5 หมู่บ้าน ได้แก่ 1. หมู่ที่ 6 บ้านบาตาปาเซ , 2.หมู่ที่ 7 บ้านบูเกะตาโมง, 3.หมู่ที่ 10 บ้านปีแนมูดอ, 4. หมู่ที่ 11 บ้านกำปงบารูและ 5. หมู่ที่12 บ้านบูเกะกือจิ ได้เล็งเห็นความสำคัญของการค้นหาผู้ป่วยให้เร็วที่สุดโดยดำเนินการคัดกรองมะเร็งปากมดลูกในสตรีอายุ 30 – 60 ปี ค้นหามะเร็งปากมดลูก และมะเร็งเต้านมในสตรีอายุ 30 – 70 ปี ในระยะเริ่มแรก เพื่อให้ครอบคลุมประชากรระดับหนึ่ง ซึ่งจะช่วยลดอัตราป่วยและอัตราตายด้วยโรคมะเร็งปากมดลูกและมะเร็งเต้านมได้ โดยปี 2565-2569 มีกลุ่มเป้าหมายสตรีอายุ 30 – 60 ปี ที่จะต้องได้รับการคัดกรองทั้งหมด656 คน (เป็นผลงานสะสม 5 ปี) และตั้งแต่ปี 2565-2567 ได้ดำเนินการคัดกรองค้นหาโรคมะเร็งปากมดลูก กลุ่มป้าหมาย 30-60 ปี ได้รับการตรวจคัดกรองสะสม 3 ปี (2567) จำนวน 68 คน คิดเป็นร้อยละ 10.37 ซึ่งยังไม่ผ่านเกณฑ์ตัวชี้วัด และในปีงบประมาณ 2567 การตรวจคัดกรองมะเร็งเต้านมด้วยตนเองกลุ่มป้าหมาย 30-70 ปี จำนวน 1,136 ราย ได้รับการคัดกรองด้วยตนเองหรือเจ้าหน้าที่จำนวน 530 ราย คิดเป็นร้อยละ 46.65 จะเห็นได้ว่า การตรวจคัดกรองมะเร็งปากมดลูกและมะเร็งเต้านมยังไม่ครอบคลุมกลุ่มเป้าหมาย ซึ่งอาจทำให้ผู้ป่วยไม่ได้รับการรักษาได้ทันท่วงที ซึ่งเป็นปัญหาที่จะต้องดำเนินการแก้ไขแบบเร่งด่วน ดังนั้น โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลบ้าน ปีแนมูดอ จึงได้เล็งเห็นถึงความสำคัญของสตรีกลุ่มเป้าหมายที่จะต้องได้รับการตรวจคัดกรองมะเร็งปากมดลูกและมะเร็งเต้านมที่ถูกต้อง และสนับสนุนให้ประชาชนตระหนักถึงความสำคัญของการตรวจคัดกรอง และสามารถลดอัตราการเกิดและเสียชีวิตจากมะเร็งปากมดลูกและมะเร็งเต้านมในระยะยาว จึงได้ทำโครงการสตรีใส่ใจสุขภาพป้องกันมะเร็งเต้านมและมะเร็งปากมดลูก