กองทุนสุขภาพตำบล - กองทุนหลักประกันสุขภาพท้องถิ่น - กปท

3. สถานการณ์

การใช้สารเคมีป้องกันกำจัดศัตรูพืชในการเกษตรของประเทศไทยเป็นปัญหาที่มีมายาวนาน สาเหตุหนึ่งมาจากการขาดความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับสารเคมี ทำให้จำนวนของแมลงและศัตรูพืชนั้นสามารถสร้างความต้านทานต่อสารเคมีที่เกษตรกรใช้มากยิ่งขึ้น ส่งผลให้เกษตรกรต้องใช้สารเคมีป้องกันและกำจัดศัตรูพืชใน ปริมาณที่มากขึ้น อาจตกค้างในผลผลิต ซึ่งเป็นอันตรายต่อสภาพแวดล้อมและสุขภาพของประชาชน กล่าวคือ สารเคมีที่ได้รับเข้าไปในร่างกายทางใด ปริมาณมากหรือน้อย ส่งผลกระทบให้เกิดโรคที่เป็นพิษเรื้อรัง ซึ่งเกิดจากพิษสะสมและก่อให้เกิดโรคหรือปัญหาอื่นๆตามมาได้
บ้านวังตงตำบลนาทอน เป็นตำบลหนึ่งที่ประชากรส่วนใหญ่ประกอบอาชีพเกษตรกรรม โดยมีพื้นที่ในการเกษตรมากถึงร้อยละ 50 ของพื้นที่ทั้งหมด เพื่อการเฝ้าระวังโรคพิษจากสารกำจัดศัตรูพืช โรคหรือความเจ็บป่วยที่เกิดจากการสัมผัสกับสารกำจัดศัตรูพืช (สารกำจัดแมลง สารกำจัดวัชพืช และสารอื่นๆ ทางการเกษตร) จากการปฏิบัติงาน รวมทั้งจากการรับสัมผัส ในปริมาณมากจากการรั่วไหลของสารกำจัดศัตรูพืช โดยไม่นับผู้ที่ป่วยจากเจตนาทำร้ายตัวเอง ทางรพ.สต.บ้านวังตง ได้สำรวจข้อมูลแบบสอบถามเป็นรายจำนวนบุคคลประกอบอาชีพเกษตรในพื้นที่จริงมีจำนวน 335 คน (สำรวจปีงบประมาณ 2568) พบประชากรกลุ่มสี่ยงจากการใช้สารเคมีกำจัดศัตรูพืชจำนวน 100 คน คิดเป็นร้อยละ 50
ข้อมูลดังกล่าวทำให้เห็นว่ายังคงมีการใช้สารเคมีกำจัดศัตรูพืชอยู่เป็นจำนวนมาก ดังนั้นหน่วยบริการปฐมภูมิและองค์รวม โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลบ้านวังตง ได้เล็งเห็นความสำคัญของโครงการคัดกรองความเสี่ยงของเกษตรกรที่ใช้สารเคมีกำจักศัตรูพืช ปีงบประมาณ 2568 เพื่อดำเนินการตรวจคัดกรองความเสี่ยงสุขภาพเพื่อดูว่าปริมาณสารเคมีตกค้างในกระแสเลือดอยู่ในระดับใด ประชาชนกลุ่มเป้าหมายที่มีความเสี่ยจะส่งต่อเข้าสู่กระบวนการรักษาต่อไป