กองทุนสุขภาพตำบล - กองทุนหลักประกันสุขภาพท้องถิ่น - กปท

3. สถานการณ์

การสร้างเสริมสุขภาพและลดความเสี่ยงต่อการเกิดโรคภัยไข้เจ็บและอันตรายที่อาจเกิดขึ้นกับสุขภาพ เป็นพฤติกรรมสุขภาพที่พึ่งประสงค์ ที่ทุกคนควรมีการปฏิบัติและปลูกฝังจนเป็นสุขนิสัย เพื่อให้มีสุขภาพสมบูรณ์ แข็งแรง ซึ่งเป็นพื้นฐานสำคัญของการเรียนรู้ การมีความสุข ทั้งร่างกาย จิตใจ สังคม ส่งผลต่อการมีสุขภาพดีอย่างยั่งยืน รวมถึงเป็นกำลังสำคัญของประเทศชาติ จากสถิติการเจ็บป่วยของโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลทุ่งตำเสา ตำบลทุ่งตำเสา อำเภอหาดใหญ่จังหวัดสงขลา พบว่า อัตราการป่วยด้วยโรคเบาหวาน โรคความดันโลหิตสูง ซึ่งเป็นกลุ่มโรคไม่ติดต่อเรื้อรังที่มักพบผู้ป่วยมากที่สุดในอันดับต้นของกลุ่มโรคไม่ติดต่อเรื้อรัง ซึ่งโรคเบาหวานและความดันโลหิตสูง เป็นโรคเรื้อรังที่เกิดจากปัจจัยที่ไม่สามารถควบคุมได้ เช่น กรรมพันธุ์ อายุ และปัจจัยที่สามารถควบคุมได้ เช่น ความอ้วน ความเครียด ขาดการออกกำลังกาย การบริโภคอาหารไม่ถูกส่วน การดื่มสุรา สูบบุหรี่ ถ้าหากประชาชนไม่มีการควบคุมปัจจัยดังกล่าว ร่วมกับการมีอายุที่มากขึ้น คือ 35 ปีขึ้นไป ย่อมมีโอกาสเสี่ยงต่อการเจ็บป่วยด้วยโรคเบาหวานหรือความดันโลหิตสูงได้ซึ่งเมื่อเจ็บป่วยด้วยโรคดังกล่าวแล้วจำเป็นต้องรับประทานยาตลอดชีวิต หรือถ้าหากมีพฤติกรรมสุขภาพที่ไม่เหมาะสมมีโอกาสเสี่ยงต่อการเกิดภาวะแทรกซ้อนตามมา ทำให้สูญเสียค่าใช้จ่ายมากขึ้น
จากผลการดำเนินงานคัดกรองโรคเบาหวาน และความดันโลหิตสูงในกลุ่มประชากรอายุ 35 ปีขึ้นไปในเขตรับผิดชอบ หมู่ที่ 1,2 และ 10 ตำบลทุ่งตำเสา อำเภอหาดใหญ่ จังหวัดสงขลา พบว่าประชาชนในเขตรับผิดชอบที่ต้องได้รับการตรวจคัดกรองโรคเบาหวาน จำนวน 2,459 ราย ได้รับการตรวจคัดกรองโรคเบาหวาน จำนวน 2,367 ราย คิดเป็นร้อยละ 96.26 ตรวจพบประชาชนส่วนใหญ่อยู่ในกลุ่มปกติ 2,272 ราย คิดเป็นร้อยละ 95.99 กลุ่มเสี่ยง 78 ราย คิดเป็นร้อยละ 3.30กลุ่มเสี่ยงสูงสงสัยป่วย 16 ราย คิดเป็นร้อยละ 0.68 ตามลำดับ และประชาชนในเขตรับผิดชอบที่ต้องได้รับการตรวจคัดกรองโรคความดันโลหิตสูง จำนวน 2,006 ราย ได้รับการตรวจคัดกรอง จำนวน 1,920 ราย คิดเป็นร้อยละ 95.71 ตรวจพบประชาชนส่วนใหญ่อยู่ในกลุ่มปกติ 1,831 ราย กลุ่มเสี่ยง 42 ราย คิดเป็นร้อยละ 2.19 และกลุ่มเสี่ยงสูงต่อ ความดันโลหิตสูงมาก จำนวน 42ราย คิดเป็นร้อยละ 2.19 ของประชากร อายุ 35 ปีขึ้นไป ซึ่งมีผู้ป่วยบางรายเกิดภาวะแทรกซ้อน เกิดความพิการทางกายและการเคลื่อนไหว เป็นภาระให้แก่ครอบครัวและชุมชน ดังนั้นการเสริมสร้างสุขภาพที่ดีและสร้างโอกาสสำหรับการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมที่เหมาะสมให้กับประชาชน จะช่วยทำให้กลุ่มเสี่ยงมีความตระหนัก สามารถปรับเปลี่ยนการดูแลสุขภาพได้อย่างเหมาะสม ไม่ก่อให้เกิดโรคก่อนวัยอันควร ทั้งนี้การสร้างโอกาสดังกล่าวจึงจำเป็นต้องอาศัยการมีส่วนร่วมของทุกภาคส่วน การใช้แนวทางที่เหมาะสมกับบริบทพื้นที่ โดยเฉพาะการแก้ไขปัญหาสุขภาพที่เกิดขึ้นในชุมชนด้วยตนเอง ซึ่งอาจต้องรณรงค์ให้ประชาชนปฏิบัติตัวให้ถูกต้อง โดยใช้หลัก 3อ.2ส. เช่น ลดอาหารที่มีรสหวาน มัน เค็ม รับประทานผักผลไม้มากขึ้น ออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ หมั่นทำจิตใจให้สงบ ลด ละ เลิกบุหรี่และสุรา รวมถึงการเปิดโอกาสในการแลกเปลี่ยนเรียนรู้ซึ่งกันและกัน ทั้งผู้ป่วย กลุ่มเสี่ยงและกลุ่มปกติอย่างต่อเนื่อง เพื่อให้เกิดกระบวนการดูแลสุขภาพที่เหมาะสม สอดคล้องกันไปอย่างต่อเนื่องตามตัวชี้วัดของสาธารณสุขจังหวัดสงขลา ประชาชนในพื้นต้องคัดกรองไม่น้อยกว่าร้อยละ 90 และกลุ่มเสี่ยงสงสัยป่วยได้รับการตรวจยืนยันวินิจฉัย (FPG) ทางห้องปฏิบัติการมากกว่าหรือเท่ากับ 126 มก/ดล.จึงจะยืนยันเป็นผู้ป่วยเบาหวาน โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลทุ่งตำเสา ได้ตระหนักถึงการเปิดโอกาสในการสร้างสุขภาวะของประชาชนในทุกกลุ่มเป้าหมาย จึงได้จัดทำโครงการปรับเปลี่ยนพฤติกรรม 3อ.2ส. สู่สุขภาพดี รพสต.ทุ่งตำเสา ปี 2568 โดยมีเป้าหมายที่สำคัญ คือการสร้างสุขภาพที่ดีให้กับกลุ่มปกติ และกลุ่มเสี่ยง เปิดโอกาสแลกเปลี่ยนวิถีด้านสุขภาวะและพฤติกรรมสุขภาพที่ดี ส่งเสริมให้ประชาชนมีความรู้ ความเข้าใจ และปฏิบัติตัวอย่างเหมาะสมในการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมเสี่ยงต่อการเกิดโรคไม่ติดต่อเรื้อรัง ลดปัญหาค่าใช้จ่ายด้านสุขภาพในระยะยาวและพัฒนาหมู่บ้านปรับเปลี่ยนพฤติกรรมลดโรค ส่งผลต่อการมีสุขภาพดีถ้วนหน้าอย่างยั่งยืนต่อไป