กองทุนสุขภาพตำบล - กองทุนหลักประกันสุขภาพท้องถิ่น - กปท

3. สถานการณ์

ประเทศไทยกำลังเผชิญกับภาวะสังคมผู้สูงอายุอย่างรวดเร็ว ส่งผลให้ปัญหาด้านสุขภาพของประชากรกลุ่มนี้มีแนวโน้มเพิ่มมากขึ้น โดยเฉพาะโรคไม่ติดต่อเรื้อรัง (Non-communicable diseases: NCDs) เช่น โรคเบาหวาน และโรคความดันโลหิตสูง ซึ่งนอกจากจะมีอัตราการเกิดโรคสูงแล้ว ยังส่งผลกระทบต่อคุณภาพชีวิตของผู้ป่วยและครอบครัว อีกทั้งภาครัฐยังต้องใช้งบประมาณจำนวนมากในการดูแลรักษาโรคเหล่านี้อย่างต่อเนื่อง ทั้งในรูปแบบของการรักษาทางการแพทย์ การให้ยา และการติดตามผล ผู้ป่วยโรคเรื้อรัง โดยเฉพาะผู้สูงอายุ มักต้องได้รับการดูแลแบบต่อเนื่องตลอดชีวิต ซึ่งประกอบด้วยการรับประทานยาอย่างสม่ำเสมอ การพบแพทย์ตามนัดหมาย การควบคุมอาหาร การออกกำลังกายอย่างเหมาะสม การควบคุมอารมณ์ รวมถึงการดูแลตนเองในชีวิตประจำวันอย่างใกล้ชิด เพื่อป้องกันไม่ให้เกิดภาวะแทรกซ้อนที่รุนแรงตามมา โดยเฉพาะในผู้ป่วยโรคเบาหวาน ที่อาจมีความผิดปกติที่เท้า เช่น อาการชาตามปลายเท้า แผลเรื้อรัง หรือแม้กระทั่งการสูญเสียอวัยวะ หากไม่ได้รับการดูแลที่ถูกต้องและเหมาะสม
แนวทางการดูแลสุขภาพแบบองค์รวมจึงเป็นสิ่งจำเป็น โดยเฉพาะการนำองค์ความรู้จากภูมิปัญญาท้องถิ่นและการแพทย์แผนไทยมาใช้ร่วมกับการแพทย์แผนปัจจุบัน เพื่อเสริมสร้างประสิทธิภาพในการดูแลสุขภาพ เช่น การใช้สมุนไพรพื้นบ้านในการดูแลเท้าและเสริมสร้างการไหลเวียนโลหิต การแช่เท้าด้วยสมุนไพรถือเป็นหนึ่งในวิธีการง่าย ๆ ที่สามารถนำไปใช้ได้จริงในชีวิตประจำวันของผู้สูงอายุ มีคุณสมบัติในการผ่อนคลายกล้ามเนื้อ ลดอาการปวดเมื่อย บรรเทาอาการชาตามปลายเท้า กระตุ้นการไหลเวียนเลือด ลดกลิ่นไม่พึงประสงค์ และยังเสริมสร้างความรู้สึกผ่อนคลายทั้งกายและใจ
จากข้อมูลของชมรมผู้สูงอายุตำบลควนเมา พบว่าในปี พ.ศ. 2568 มีสมาชิกจำนวน 204 คน โดยในจำนวนนี้ มีผู้ที่ป่วยด้วยโรคเรื้อรัง จำนวน 50 คน คิดเป็นร้อยละ 24.50 ซึ่งส่วนใหญ่ประสบกับอาการปวดเท้า ชาตามปลายเท้า หรือมีปัญหาด้านผิวหนังบริเวณเท้าอยู่เป็นประจำ ส่งผลกระทบต่อการดำเนินชีวิตประจำวัน การเคลื่อนไหว และความสามารถในการดูแลตนเอง ดังนั้น ชมรมผู้สูงอายุตำบลควนเมา จึงเล็งเห็นความสำคัญของการส่งเสริมสุขภาพเท้าในกลุ่มผู้สูงอายุ โดยเฉพาะผู้ที่ป่วยเป็นโรคเรื้อรัง ด้วยการนำภูมิปัญญาท้องถิ่นด้านสมุนไพรมาใช้ให้เกิดประโยชน์ในรูปแบบของการแช่เท้าเพื่อสุขภาพ ด้วยสมุนไพรพื้นบ้านที่หาได้ง่ายในชุมชน จึงได้จัดทำโครงการ “แช่เท้าด้วยสมุนไพรในกลุ่มผู้สูงอายุ” ขึ้น เพื่อให้ผู้สูงอายุสามารถดูแลสุขภาพเท้าด้วยตนเอง ลดความเสี่ยงต่อภาวะแทรกซ้อน เสริมสร้างความรู้ ความเข้าใจ และส่งเสริมการมีส่วนร่วมในการดูแลสุขภาพแบบองค์รวม ทั้งในระดับบุคคล ครอบครัว และชุมชน