กองทุนสุขภาพตำบล - กองทุนหลักประกันสุขภาพท้องถิ่น - กปท

3. สถานการณ์

หลักการและเหตุผล
การลงทุนด้านสุขภาพในกลุ่มวัยเรียนเป็นรากฐานสำคัญของการพัฒนาทรัพยากรมนุษย์ของชาติ ตามนโยบายการสร้าง "สังคมคุณภาพทุกช่วงวัย" ของกระทรวงสาธารณสุข โดยโรงเรียนคือพื้นที่สำคัญในการสร้างพฤติกรรมสุขภาพที่ยั่งยืน อย่างไรก็ตาม จากการสำรวจปัญหาด้านสุขภาพข้อมูลพื้นฐาน (Baseline Data) นักเรียนโรงเรียนรักไทย ปี ๒๕๖๘ พบว่ามีภาวะสุขภาพที่ต้องได้รับการแก้ไขอย่างเร่งด่วนใน ๓ มิติหลัก ดังนี้:
1. ปัญหาภาวะโภชนาการไม่สมส่วน: พบนักเรียนมีภาวะสมส่วนเพียงร้อยละ 78.38 ขณะที่พบภาวะโภชนาการเกิน (เริ่มอ้วน/ท้วม/อ้วน) สูงถึง ร้อยละ 14.86 และภาวะค่อนข้างผอม ร้อยละ 6.76 ภาวะโภชนาการที่ขาดหรือเกินนี้ไม่เพียงแต่ส่งผลต่อพัฒนาการทางร่างกายและการเรียนรู้ในปัจจุบันเท่านั้น แต่ยังเป็นปัจจัยเสี่ยงสำคัญที่นำไปสู่โรคไม่ติดต่อเรื้อรัง (NCDs) เช่น เบาหวาน ความดันโลหิตสูง ในอนาคต ซึ่งสอดคล้องกับแผนยุทธศาสตร์สุขภาพที่ต้องเร่งแก้ไขปัญหา NCDs ตั้งแต่ต้นทาง
2. ปัญหาด้านทันตสาธารณสุข: พบอัตราการเกิดฟันผุสูงอย่างน่ากังวล โดยมีภาวะ ฟันน้ำนมผุสูงถึงร้อยละ 42.42 และฟันแท้ผุร้อยละ 37.88 ซึ่งอัตราดังกล่าวสูงกว่าเกณฑ์มาตรฐานที่ตั้งไว้ และเป็นอุปสรรคต่อการดำเนินงานตามนโยบาย "จังหวัดเด็กฟันดี" ปัญหาฟันผุนำมาซึ่งความเจ็บปวด การขาดเรียน และส่งผลกระทบต่อการรับประทานอาหารและการพัฒนาบุคลิกภาพของเด็ก
3. ปัญหาโรคติดต่อและการควบคุมพาหะนำโรค: พบนักเรียนป่วยด้วย โรคมือ เท้า ปาก ร้อยละ 7.79 ซึ่งแสดงให้เห็นถึงความจำเป็นในการสร้างระบบสุขาภิบาลและเฝ้าระวังที่เข้มข้นในโรงเรียน นอกจากนี้ การพบผู้ป่วยไข้เลือดออกและมาลาเรียในชุมชนใกล้เคียง (ไข้เลือดออก 2 ราย) ย้ำถึงความสำคัญของการควบคุมแหล่งพาหะนำโรค (ยุง) อย่างต่อเนื่องทั้งในและรอบรั้วโรงเรียน
กลุ่มอาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้าน (อสม.) รพ.สต.ร่มเกล้าพยาบาล ในฐานะกลไกสาธารณสุขมูลฐานและผู้เชื่อมโยงระหว่างชุมชนกับหน่วยบริการสุขภาพ จึงเล็งเห็นความสำคัญเร่งด่วนในการแก้ไขปัญหาดังกล่าว โดยโครงการนี้จะเปลี่ยนบทบาทของ อสม.แกนนำ จากการทำงานในชุมชนสู่การเป็น "ผู้นำโค้ชสุขภาพ" ในโรงเรียนอย่างเป็นระบบ การดำเนินโครงการโดย อสม.แกนนำ จะเน้นการบูรณาการความรู้ที่ได้รับจากโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลร่มเกล้าพยาบาล มาสู่การปฏิบัติงานจริงร่วมกับครูและนักเรียนแกนนำ โดยเฉพาะการเฝ้าระวังกลุ่มเสี่ยงโภชนาการและการจัดการสิ่งแวดล้อมเพื่อป้องกันโรคติดต่อ ซึ่งจะนำไปสู่การสร้างภูมิคุ้มกันสุขภาพที่ยั่งยืน และลดภาระงานของหน่วยบริการในระยะยาว จึงขอเสนอโครงการนี้ต่อกองทุนหลักประกันสุขภาพ องค์การบริหารส่วนตำบลภูเขาทอง เพื่อสนับสนุนการดำเนินงานตามพันธกิจในการดูแลสุขภาพประชาชนทุกกลุ่มวัยอย่างครอบคลุม