กองทุนสุขภาพตำบล - กองทุนหลักประกันสุขภาพท้องถิ่น - กปท

3. สถานการณ์

หลักการและเหตุผล
ฟันและอวัยวะในช่องปากเป็นด่านแรกของระบบย่อยอาหาร และมีความสำคัญสำหรับการติดต่อสื่อสารของผู้คนในสังคม ปัจจุบันพฤติกรรมการบริโภคของคนเปลี่ยนไป ในขณะที่ระบบบริการสุขภาพและระบบการพัฒนาคนยังไม่สามารปรับตัวรองรับให้ทันกับการเปลี่ยนแปลงทำให้การเกิดโรคฟันผุ ในทุกกลุ่มวัย กรมอนามัย เปิดเผยผลสำรวจสุขภาพช่องปาก ในปี ๒๕๕๕ พบว่า เด็กไทยโดยเฉลี่ยร้อยละ ๕๐เป็นโรคฟันผุสูงสุดในเขตภาคใต้ร้อยละ ๖๕ โดยเฉพาะใน ๔ จังหวัดชายแดนภาคใต้ได้แก่ สงขลา ยะลา ปัตตานีและนราธิวาส ในปี ๒๕๕๖ กระทรวงสาธารณสุขได้รายงาน พื้นที่ ๔ จังหวัดชายแดนใต้ เด็กและผู้สูงอายุเผชิญปัญหาโรคฟันสูงเป็นอันดับ ๑ ของประเทศ โดยเฉพาะจังหวัดนราธิวาส พบเด็กฟันผุถึงร้อยละ ๘๐ ส่วนกลุ่มผู้สูงอายุโดยเฉลี่ยพบ ๑ ใน ๑๐ไม่มีฟันเคี้ยวอาหาร และพบว่ากว่าครึ่งยังไม่ได้รับการรักษาเนื่องจากอุปสรรคในการเดินทางและผลกระทบจากเหตุการณ์ความไม่สงบทำให้เกิดปัญหาเป็นโรคเหงือกอักเสบรุนแรงสูงถึงร้อยละ๙๑และมีโอกาสสูญเสียฟันทั้งปากเพิ่มขึ้น การสำรวจสภาวะทันตสุขภาพในเขตโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลดุซงญอจังหวัดนราธิวาส ในปี ๒๕๖๑ พบว่าเด็กอายุ๐-๕ ปี ฟันผุสูงถึงร้อยละ ๖๒ .๓๕ เด็กอายุ๖-๑๒ ปี พบว่ามีปัญหาฟันถาวรผุร้อยละ ๘๒ ซึ่งสูงกว่าเกณฑ์ที่กองทันสาธารณสุขก าหนด คือมีฟันถาวรผุไม่เกินร้อยละ ๒๐ กลุ่มวัยทำงานและกลุ่มผู้สูงอายุเป็นกลุ่มที่พบปัญหาการสูญเสียฟันชัดเจน ในกลุ่มอายุ ๑๓-๕๙ ปีมีฟันถาวรผุร้อยละ ๗๕ การสูญเสียฟันในผู้สูงอายุค่าเฉลี่ยมากกว่า ๑๐ ซี่/คน อาจกล่าวได้ว่าผู้สูงอายุเกือบทุกคนมีปัญหาการ บดเคี้ยวอาหาร การไม่มีฟันทั้งปาก เป็นดัชนีที่บ่งบอกถึงผลกระทบต่อคุณภาพชีวิตของผู้สูงอายุอีกด้วย ซึ่งพบถึงร้อยละ ๑๐.๕ และจากข้อมูล ปี ๒๕๕๖ อัตราผู้ป่วย ๑๐ อันดับแรก ของประชาชนในโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลดุซงญอ พบว่าอัตราการป่วยจากโรคฟันผุเป็นโรคที่พบมากเป็นอันดับ ๓ ร้อยละ ๘๒.๗๘ อัตราต่อแสนโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลดุซงญอ ได้ตระหนักถึงปัญหาดังกล่าว ภายใต้ข้อจำกัดด้านบุคลากรทันตสุขภาพ ๑ คนต้องดูแลประชากรทั้งตำบล จึงได้จัดทำโครงการส่งเสริมทันตกรรม “ฟันดี ชีวีมีสุข ทุกกลุ่มวัย” เพื่อสร้างการมีส่วนร่วม ในการดูแลสุขภาพช่องปากของคนในชุมชน โดยภาคีเครือข่าย ส่วนต่างๆ ร่วมในการพัฒนาศักยภาพประชาชน ชุมชนและ ระบบบริการ ให้ประชาชมีพฤติกรรมทันตสุขภาพที่ดี และสามารถเข้าถึงบริการทันตกรรมเพิ่มขึ้น ร่วมช่วยกันจัดการปัญหาสุขภาพช่องปากของชุมชน