กองทุนสุขภาพตำบล - กองทุนหลักประกันสุขภาพท้องถิ่น - กปท

3. สถานการณ์

การเปลี่ยนแปลงโครงสร้างประชากรของประเทศไทย ทำให้ประชากรในวัยผู้สูงอายุเพิ่มขึ้นประกอบกับการเปลี่ยนแปลงทางด้านเศรษฐกิจและสังคม มีผลให้ลักษณะครอบครัวไทยเปลี่ยนจากครอบครัวขยาย (Extend Family) ไปสู่ครอบครัวเดี่ยว (Nuclear Family) ความสัมพันธ์ระหว่างสมาชิกในครอบครัวลดลง จำนวนผู้ที่จะทำหน้าที่ดูแลผู้สูงอายุในครอบครัวลดลง มีเวลาให้ผู้สูงอายุลดลง ขาดการให้ความรักและความอบอุ่น ผู้สูงอายุจึงถูกทอดทิ้งให้อยู่โดดเดี่ยว ดำเนินชีวิตเพียงลำพัง
จากสภาพสังคมที่เปลี่ยนแปลงไป ทำให้ผู้สูงอายุต้องเผชิญกับปัญหาในการปรับตัวเพื่อให้สอดคล้องกับสังคมในปัจจุบัน ทั้งในด้านความคิด ความเข้าใจ และค่านิยมต่างๆซึ่งก่อให้ผู้สูงอายุเกิดความน้อยใจ ความเครียด ความคับข้องใจ แยกตัวออกจากสังคม ขาดสัมพันธภาพกับสมาชิกในครอบครัว ท้อแท้และเบื่อหน่ายในชีวิต ประกอบกับวัยสูงอายุเป็นวัยที่ต้องเผชิญกับรูปแบบการดำเนินชีวิตแบบใหม่ ต้องออกจากงาน มีรายได้ลดลง ภาวะสุขภาพเสื่อมลง มีโรคทางกายเพิ่มมากขึ้น มีสารชีวเคมีและฮอร์โมนลดลง การสูญเสีย สิ่งสำคัญของชีวิต เช่น การสูญเสียคู่ชีวิตเพราะตายจาก การสูญเสียบุตรเพราะแยกไปมีครอบครัว การสูญเสียตำแหน่งหน้าที่การงาน การสูญเสียสถานภาพหรือบทบาททางสังคม ตลอดจนการสูญเสียการเป็นที่พึ่งของครอบครัว สิ่งเหล่านี้ล้วนเป็นปัจจัยสำคัญที่ส่งผลกระทบต่อจิตใจของผู้สูงอายุและหากผู้สูงอายุไม่ได้รับการดูแลเอาใจใส่จากบุคคลใกล้ชิดด้วยแล้ว จะยิ่งส่งเสริมให้ผู้สูงอายุว้าเหว่ มีภาวะซึมเศร้าและความรู้สึกมีคุณค่าในตนเองลดลงจนเกิดความรู้สึกสิ้นหวัง แยกตัวออกจากสังคม เป็นผลให้เกิดความผิดปกติทางจิตใจที่รุนแรงและอาจเป็นอันตรายต่อชีวิตได้
จากการรวบรวมข้อมูล ( Datacenter ) ของตำบลวังประจัน อำเภอควนโดน ปีงบประมาณ 2563 พบมีประชากรผู้สูงอายุ 60 ปี ขึ้นไป จำนวน 236 คนเมื่อเทียบกับประชากรทั้งหมดคิดเป็นร้อยละ 9 และจากการประเมินความสามารถในการประกอบกิจวัตรประจำวันของผู้สูงอายุ พบว่าเป็นผู้สูงอายุกลุ่มติดสังคม จำนวน 233 คน (ร้อยละ 98.72 ) กลุ่มติดบ้าน จำนวน 3 คน (ร้อยละ 1.27) และไม่มีกลุ่มติดเตียงซึ่งจากข้อมูลการคัดกรองหากไม่มีการจัดระบบดูแลกลุ่มที่มีภาวะพึงพิงเหล่านี้อย่างเหมาะสม จะส่งผลต่อระบบสุขภาพอื่นๆทั้งต่อตัวผู้ที่มีภาวะพึ่งพิงเองผู้ดูแล ครอบครัวและสังคมโดยรวมโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลวังประจัน จึงได้จัดทำโครงการส่งเสริมสุขภาพผู้สูงอายุรพ.สต.วังประจัน อำเภอควนโดนจังหวัดสตูล ปี 2563 ขึ้น โดยการมีส่วนร่วมของทุกภาคส่วนร่วมกันดำเนินงานภายใต้วิสัยทัศน์ผู้สูงวัยเป็นหลักชัยของสังคม ตามกรอบการบูรณาการการพัฒนาคนตลอดช่วงชีวิตในผู้สูงอายุ 3S ประกอบด้วย Social Participation ส่งเสริมการมีส่วนร่วมในชุมชน Social Security ส่งเสริมความมั่นคงความปลอดภัย Strong Health ส่งเสริมสุขภาพให้แข็งแรง เพื่อส่งเสริมสุขภาพร่างกาย จิตใจ และสังคม ให้แก่ผู้สูงอายุ ต่อไป
โดยมีกระบวนการทำคือประเมินคัดกรองปัญหาสุขภาพผู้สูงอายุและส่งเสริมการดำเนินกิจกรรมในชมรมผู้สูงอายุ5มิติ รวมทั้งให้ความรู้เรื่องทันตสุขภาพในผู้สูงอายุและย้อมคราบจุลินทรีย์ตลอดจนเยี่ยมบ้านและดูแลผู้สูงอายุในชุมชน