กองทุนสุขภาพตำบล - กองทุนหลักประกันสุขภาพท้องถิ่น - กปท

3. สถานการณ์

ในปัจจุบันโรคมะเร็งปากมดลูกเป็นสาเหตุการตายอันดับหนึ่งของประเทศไทย ซึ่งเป็นปัญหาสาธารณสุขที่สำคัญ การควบคุมโรคมะเร็งปากมดลูก ต้องมีการค้นหา โดยการตรวจหาเซลล์มะเร็งให้พบตั้งแต่อยู่ในระยะเริ่มแรก และในระยะก่อนเป็นมะเร็ง ซึ่งสามารถรักษาให้หายได้ และเสียค่าใช้จ่ายน้อยกว่าการรักษาในระยะลุกลาม และจากการศึกษาขององค์การอนามัยโลก ได้พบว่าการคัดกรองด้วยการทำ pap smear ในสตรีกลุ่มอายุ 30 ปีขึ้นไป ทำให้ช่วยลดอัตราการเกิดโรคและอัตราการตายจากโรคมะเร็งปากมดลูกได้ สำหรับโรคมะเร็งเต้านมในสตรีไทย พบว่าสตรีทุก 16 คนมีโอกาสเป็นมะเร็งเต้านมได้ 1 คนแม้ว่ามะเร็งเต้านม ทำให้เกิดความสูญเสียและเป็นสาเหตุการตายในอัตราที่สูง แต่ก็เป็นโรคที่สามารถรักษาได้ และการพยากรณ์โรคค่อนข้างดี ถ้าสามารถตรวจพบและให้การรักษาในระยะเริ่มแรก ซึ่ง 80 เปอร์เซ็นต์ของมะเร็งเต้านม สามารถตรวจพบได้โดยการตรวจเต้านมด้วยตนเองเป็นประจำทุกเดือน เพื่อค้นหาความผิดปกติของเต้านม ซึ่งเป็นวิธีที่ได้รับการแนะนำให้ปฏิบัติมากที่สุด เนื่องจากเป็นวิธีที่ไม่ยุ่งยาก สามารถปฏิบัติได้ง่ายด้วยตนเอง โดยไม่ต้องอาศัยเครื่องมือพิเศษใดๆช่วยในการตรวจ ประหยัดเวลา ไม่เสียค่าใช้จ่าย จากสถิติของสถาบันมะเร็งแห่งชาติ พบว่าร้อยละ 60 ของผู้ป่วยมะเร็งเต้านมที่มารับการรักษาเมื่อระยะของโรคลุกลามไปยังต่อมน้ำเหลืองแล้ว ทั้งนี้เนื่องมาจากสตรีเหล่านี้ไม่เคยตรวจเต้านมด้วยตนเอง รวมทั้งการขาดความรู้ ความเชื่อมั่น ในการตรวจเต้านม
จากผลการดำเนินงานตรวจคัดกรองโรคมะเร็งปากมดลูกและมะเร็งเต้านมของ โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลบ้านควนพบว่า ในปี 2558 – 2562 มีกลุ่มเป้าหมายที่ต้องตรวจคัดกรองมะเร็งปากมดลูก จำนวน 505 คน ได้รับการตรวจ 179 คน คิดเป็นร้อยละ 35.45 ตรวจพบความผิดปกติ จำนวน1คน คิดเป็นร้อยละ 0.55และกลุ่มเป้าหมายที่ต้องตรวจคัดกรองมะเร็งเต้านมมี 623 คน ได้รับการตรวจ 597 คน คิดเป็นร้อยละ 95.83ตรวจพบความผิดปกติ จำนวน 2 คน คิดเป็นร้อยละ 0.33 ซึ่งจะเห็นว่าสตรีวัยเจริญพันธ์ในกลุ่มเสี่ยงที่ได้รับการตรวจคัดกรองโรคมะเร็งปากมดลูกยังมีจำนวนน้อย ทั้งนี้เนื่องมาจากประชาชน ยังมีทัศนคติที่ไม่ถูกต้องเกี่ยวกับการตรวจ และความจำเป็นในการประกอบอาชีพ อีกทั้งอาจเข้าใจว่า โรคมะเร็งปากมดลูกไม่เกิดกับทุกคนเพราะในหมู่บ้านที่อาศัยอยู่ยังพบผู้ป่วยน้อยเมื่อเทียบกับโรคอื่นๆ
ดังนั้นโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลบ้านควน จึงได้จัดทำโครงการเฝ้าระวังและตรวจคัดกรองมะเร็งปากมดลูก มะเร็งเต้านม ขึ้นเพื่อให้กลุ่มเป้าหมายมีความรู้ ความเข้าใจ และตระหนักถึงความสำคัญของการตรวจคัดกรองมะเร็งปากมดลูก มะเร็งเต้านมและเป็นการค้นหาผู้ป่วยมะเร็งปากมดลูกและมะเร็งเต้านมให้ได้รับการรักษาตั้งแต่ในระยะเริ่มแรก