กองทุนสุขภาพตำบล - กองทุนหลักประกันสุขภาพท้องถิ่น - กปท

3. สถานการณ์

หลักการและเหตุผล (ระบุที่มาของการทำโครงการ)
โรคเบาหวานและโรคความดันโลหิตสูง เป็นโรคเรื้อรัง และเป็นปัญหาสาธารณสุขที่สำคัญของโลก ถึงแม้ว่าจะมีความเจริญก้าวหน้าทางวิทยาการเกี่ยวข้องกับโรคเบาหวาน แต่ความชุกและอุบัติการณ์ กลับเพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็ว ทั้งในชุมชนเมืองและในชนบทอีกทั้งผู้ป่วยที่เป็นโรคเบาหวานนั้น ถ้ามีพฤติกรรมที่ไม่เหมาะสม จะเกิดภาวะแทรกซ้อน ทั้งทางตา ไต เท้า สมอง หัวใจหรืออาจหมดสติจากภาวะน้ำตาลในเลือดสูง หมดสติจากภาวะน้ำตาลในเลือดต่ำ ติดเชื้อง่าย หลอดเลือดตีบหรือแตกในสมอง ทำให้เป็นอัมพาตได้ผลกระทบของผู้ป่วยที่เป็นโรคเบาหวาน มีทั้งกระทบโดยตรงต่อผู้ป่วยและครอบครัว คือ จะต้องเสียค่าใช้จ่ายต่างๆการรักษาพยาบาล รวมทั้งสูญเสียอวัยวะ และความพิการซึ่งเกิดขึ้นได้มาก กว่าคนปกติ รวมทั้งมีผลกระทบถึงสภาพจิตใจด้วย นอกจากนี้ผลเสียทางอ้อมอันเกิดจากภาวะแทรกซ้อนและการมีพยาธิสภาพ ซึ่งทำให้เกิดความพิการหรือไร้สมรรถภาพ เช่น ไม่สามารถประกอบอาชีพได้ ขาดรายได้จากการทำงาน สมรรถภาพในการทำงานลดลง การสูญเสียทรัพยากรบุคคลและอาจมีอายุสั้นกว่าปกติ ถ้าไม่ได้รับการรักษาที่ดีพอ อีกทั้งรัฐต้องเสียค่าใช้จ่ายในการนำเข้าเวชภัณฑ์จากต่างประเทศ และค่าใช้จ่ายในด้านอุปกรณ์การตรวจโรคและโรคแทรกซ้อนด้วยเหตุที่โรคเบาหวานและโรคความดันโลหิตสูงเป็นโรคเรื้อรัง การรักษาเพื่อควบคุมโรคนั้นประกอบไปด้วยการควบคุมอาหาร การใช้ยา การออกกำลังกาย และการปฏิบัติตามหลัก 3 อ.2ส. การดูแลสุขภาพทั่วไป ซึ่งถ้าผู้ป่วยรู้จักปฎิบัติตนได้อย่างถูกต้องเหมาะสมแล้ว ก็จะทำให้ระดับน้ำตาลในเลือดและระดับความดันโลหิตใกล้เคียงกับคนปกติและสามารถป้องกันภาวะแทรกซ้อนต่างๆ ได้ยืนยาวและมีความสุข
จำนวนผู้ป่วยโรคเบาหวานทั้งหมดแยกเป็นรายหมู่ หมู่ที่ 1 จำนวน 42 คน หมู่ที่ 9 จำนวน 40 คน หมู่ที่ 14 จำนวน 25 คน รวมทั้งหมด107 คน ผู้ป่วยมีภาวะแทรกซ้อนจำนวน 64 คนพบผู้ป่วยเบาหวานรายใหม่จำนวน 1 ราย จำนวนผู้ป่วยโรคความดันโลหิตสูงทั้งหมด แยกเป็นรายหมู่ หมู่ที่ 1 จำนวน 72 คน หมู่ที่ 9 จำนวน 102 คน หมู่ที่ 14 จำนวน 52 คน รวมทั้งสิ้น 226 คน มีผู้ป่วยรายใหม่จำนวน 2 ราย มีภาวะแทรกซ้อน จำนวน 37คน
โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลบ้านโคกยาได้ตระหนักถึงความสำคัญ และเป็นบทบาทหน้าที่ในการป้องกันควบคุมโรค และป้องกันภาวะแทรกซ้อนจากโรคเบาหวานและความดันโลหิตสูงโดยเฉพาะในกลุ่มผู้ป่วยที่รับยาในคลินิกประจำเดือนของโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลบ้านโคกยา จึงได้จัดทำโครงการเพื่อพัฒนางานขึ้นเสริมจากงานปกติ (งานเชิงรุก)โดยมีกลยุทธ์ กลวิธีที่มีลักษณะเฉพาะที่เน้นการให้ความรู้และส่งเสริมให้มีการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมให้เห็นในเชิงประจักษ์ เพื่อสร้างทักษะความรอบรู้ในการดูแลสุขภาพและปรับเปลี่ยนพฤติกรรมอย่างต่อเนื่องและยั่งยืน กลุ่มป่วยมีคุณภาพชีวิตที่ดี ไม่เกิดภาวะแทรกซ้อน ลดงบประมาณรายจ่ายของประเทศ ส่งผลให้เศรษฐกิจของประเทศโดยรวมดีขึ้นในอนาคต
วิธีดำเนินการ (ออกแบบให้ละเอียด)
-ให้ความรู้ในกลุ่มป่วยและกลุ่มเสี่ยงให้ตระหนักถึงอันตรายและความรุนแรงของโรคโดยใช้บัตรคิวรักษ์สุขภาพสำหรับผู้ป่วยโรคเรื้อรัง
-ประเมินผลความรู้ที่อ่านได้จากบัตรคิวโดยเจ้าหน้าที่
-ฝึกออกกำลังกายโดยท่ามณีเวช 5 ท่าและผู้ป่วยสามารถนำไปใช้ออกกำลังกายที่บ้านได้
-ส่งเสริมการใช้สมาธิบำบัดและการกำหนดลมหายใจแบบ SKT
-ฝึกประเมินทักษะการกำหนดแคลอรี่ในอาหารแต่ละมื้อ อย่างง่าย

ผลที่คาดว่าจะได้รับ
-ผู้ป่วยโรคเบาหวานและโรคความดันโลหิตสูงที่มารับยาในคลินิกโรคเรื้อรัง รพ.สต.บ้านโคกยาได้รับความรู้ 100%
-ลดภาวะแทรกซ้อนในกลุ่มผู้ป่วยให้สามารถมีความรู้ในการดูแลตนเองไม่ให้เกิดภาวะแทรกซ้อน กลุ่มผู้ป่วยโรคเบาหวานสามารถควบคุมระดับน้ำตาลได้ กลุ่มผู้ป่วยโรคความดันโลหิตสูงสามารถควบคุมระดับความดันโลหิตได้
-สร้างความต่อเนื่องและยั่งยืนในการปฏิบัติพฤติกรรมสุขภาพที่ถูกต้อง