กองทุนสุขภาพตำบล - กองทุนหลักประกันสุขภาพท้องถิ่น - กปท

3. สถานการณ์

จากสถานการณ์และความรุนแรงโรคไตเรื้อรัง (Chronic Kidney Disease,CKD) เป็นปัญหาสาธารณสุขที่สำคัญทั่วโลกสาเหตุของโรคไตเรื้อรังที่พบบ่อยเกิดจากโรคเบาหวานและภาวะความดันโลหิตสูง และโรคไตเรื้อรังในระยะแรกมักไม่พบอาการผิดปกติทำให้ผู้ป่วยส่วนใหญ่ไม่ทราบว่าตนเองป่วยเป็นโรคไต และมักจะตรวจพบเมื่อเป็นมากแล้ว หรือเมื่อสู่ระยะไตวายเรื้อรังระยะสุดท้าย ซึ่งเป็นระยะที่ผู้ป่วยจำเป็นต้องได้รับการรักษาบำบัดทดแทนไต ได้แก่ การฟอกเลือดด้วยเครื่องไตเทียม การล้างไตทางช่องท้อง หรือการผ่าตัดปลูกถ่ายไต ซึ่งส่งผลต่อคุณภาพชีวิตของผู้ป่วยอย่างหลีกเลี่ยงไม่ได้สำหรับค่าใช่จ่าย ในการบำบัดทดแทนไต โดยการล้างไตทางช่องท้อง หรือการฟอกเลือดด้วยเครื่องไตเทียมเฉลี่ยประมาณ 240,000 บาทต่อคนต่อปี
ซึ่งค่าใช้จ่ายนี้ยังไม่รวมถึงค่าใช้จ่ายด้วยยา และค่าใช้จ่ายทางอ้อมอื่นๆ
โดยสำนักงานหลักประกันสุขภาพแห่งชาติต้องตั้งงบประมาณ สำหรับการการล้างไต ในปีงบประมาณ 2558 สูงถึง 5,247 ล้านบาท และจะเพิ่มสูงขึ้นเป็น 6,318 ล้านบาท ในปี 2559 ซึ่งถ้ารวมงบประมาณ สำหรับบริการผู้ป่วยไตวายเรื้อรังในสิทธิอื่นๆ ได้แก่ สิทธิประกันสังคมและสวัสดิการข้าราชการแล้ว รัฐจำเป็นต้องใช้งบสูงกว่า 10,000 ล้านบาทต่อปีและมีข้อมูลจากสมาคมโรคไตแห่งประเทศไทย ยืนยันว่า จำนวนผู้ป่วย “โรคไตเรื้อรัง” เพิ่มเกินกว่าเป้าหมายที่ตั้งไว้ทุกปีผู้ป่วยกลุ่มเสี่ยงของการเกิดโรคไตเรื้อรัง(กลุ่มที่ยังไม่ได้รับการวินิจฉัย) และผู้ป่วยโรคไตเรื้อรัง โดยเฉพาะที่มีสาเหตุมาจากการเป็นภาวะแทรกซ้อนของเบาหวานและความดันโลหิตสูงนั้นผู้ป่วยส่วนใหญ่อยู่ในชุมชน
ในการดูแลผู้ป่วยโรคไตเรื้อรัง อันได้แก่ ผู้ป่วยและครอบครัว ชุมชนและระบบบริการสุขภาพเพื่อสร้างศักยภาพให้ผู้ป่วยและครอบครัวหรือผู้ให้การดูแล (Caregiver) หรืออาสาสมัครครอบครัว ให้มีศักยภาพและสามารถจัดการปัญหาสุขภาพตนเองได้อย่างเหมาะสมยั่งยืนโดยแต่ละองค์ประกอบมีความเชื่อมโยงเกื้อหนุนซึ่งกันและกันแม้จะมีบทบาทและศักยภาพที่แตกต่างกันการจัดให้มีบริการและการดูแลต่อเนื่องไปยังชุมชนถือเป็นกลยุทธ์สำคัญในการดำเนินงานเพื่อให้การดำเนินงานลดโรคไตเรื้อรังบรรลุผลทีมสหสาขาวิชีพดูแลผู้ป่วยโรคไตเรื้อรัง ตระหนักถึงความสำคัญของการพัฒนาศักยภาพอสค.ทั้งเครือข่าย ตั้งแต่ระดับที่ใกล้ชิดผู้ป่วยมากที่สุด คือ ผู้ให้การดูแล (Caregiver) หรือ อาสาสมัครในครอบครัว ชุมชน จะเป็นทีมที่เข้มแข็งในการดูแลผู้ป่วยในชุมชนจึงจัดทำโครงการพัฒนาเครือข่าย อสค.ร่วมรักษ์ไตขึ้น