กองทุนสุขภาพตำบล - กองทุนหลักประกันสุขภาพท้องถิ่น - กปท

ปัจจุบันโรคไข้เลือดออกเป็นโรคติดต่อที่เป็นปัญหาระดับประเทศ ในแต่ละปีมีผู้ป่วยและตายด้วยโรคไข้เลือดออกเป็นจำนวนมากก่อให้เกิดความเสียหายต่อระบบเศรษฐกิจและสังคม รัฐบาลจึงได้เล็งเห็นความสำคัญ จึงได้นำปัญหาโรคไข้เลือดออกมากำหนดเป็นนโยบายหลักในการดำเนินงาน โดยที่สถานบริการสุขภาพทุกแห่งจะต้องร่วมมือกับองค์กรชุมชนดำเนินการป้องกันและควบคุมโรคไข้เลือดออกให้ครอบคลุมทุกพื้นที่อย่างต่อเนื่อง   ในการป้องกันและควบคุมโรคไข้เลือดออกได้ดำเนินการอย่างต่อเนื่องทุกปี แต่อัตราป่วยและอัตราตายด้วยโรคไข้เลือดออกยังไม่ลดลง โดยข้อมูลย้อนหลังจังหวัดพัทลุง ปี 2558 – 2562 พบอัตราป่วยเท่ากับ 99.38 ,268.68 ,204.5, 115.9และ 163.63 ต่อแสนประชากร ตามลำดับ (งานควบคุมโรคติดต่อ สสจ.พัทลุง,2563) สถานการณ์โรคไข้เลือดออก เขตรับผิดชอบโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลบ้านชะรัด ปี 2558 – 2562 พบอัตราป่วยเท่ากับ 122.95 , 61.47 , 614.75 , 49.75 , 225.40 และ 180.61ต่อแสนประชากร ตามลำดับ (โปรแกรม R506 รพ.สต.บ้านชะรัด) โดยในปี พ.ศ. 2563 จังหวัดพัทลุง(ข้อมูลตั้งแต่ วันที่ 1 มกราคม ถึง 31 ธันวาคม 2563) มีผู้ป่วยจำนวน 181 ราย อัตราป่วย 34.48 ต่อแสนประชากร เสียชีวิต 1 ราย อัตราตาย 0.19 ต่อแสนประชากร อำเภอกงหรามีผู้ป่วยจำนวน 25 คน อัตราป่วย 69.09 ต่อแสนประชากร ตำบลชะรัด จำนวนผู้ป่วย 3 ราย อัตราป่วย 42.85 ต่อแสนประชากร โดยในเขตรับผิดชอบโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลบ้านชะรัด ในปี พ.ศ. 2563 ไม่มีผู้ป่วยโรคไข้เลือดออก ซึ่งเป็นปีแรกในรอบสิบปีที่ไม่มีผู้ป่วยไข้เลือดออกเลย แต่กระนั้นเรายังจำเป็นจึงต้องเฝ้าระวังโรคไข้เลือดออกอยู่ตลอดเวลา โดยต้องมีการป้องกันและควบคุมโรคไข้เลือดออกอย่างต่อเนื่อง สาเหตุของปัญหาโรคไข้เลือดออกเกิดจาก 3 ปัจจัยหลัก คือ
1.ปัญหาด้านคน คนในพื้นที่ยังมีการคัดแยกขยะน้อย คิดเป็นร้อยละ 30 ที่มีการคัดแยกขยะ สาเหตุอาจจะมาจากยังขาดความรู้ในการคัดแยกขยะที่ถูกต้อง และคนส่วนใหญ่ยังไม่รู้วิธีการป้องกันโรคไข้เลือดออก
2.ปัญหาด้านสภาพแวดล้อม ในพื้นที่สาธารณะยังมีขยะเยอะ เนื่องจากขาดคนดูแล เช่น ริมถนน ริมแม่น้ำลำคลอง เป็นต้น และชุมชนยังไม่มีกฎกติกาของหมู่บ้านในการป้องกันโรคไข้เลือดออกทั้ง 6 หมู่บ้าน ซึ่งหากในแต่ละชุมชนหรือหมู่บ้านมีมาตรการหรือกฎกติกา ในการป้องกันโรคไข้เลือดออกที่ชัดเจนและเกิดจากการร่วมกันคิดของคนในชุมชน จะทำให้เกิดความเข้มแข็งของชุมชนในการป้องกันโรคไข้เลือดออก
3.ปัจจัยด้านระบบ/กลไก มีทีมอสม.และทีม SRRT ในการดำเนินงานโรคไข้เลือดออกแต่ยังขาดความเข้มแข็ง
ซึ่งจากสาเหตุหลักๆทั้ง 3 ด้านข้างต้นนั้น ทำให้เกิดผลกระทบที่ตามมา 4 ด้าน ดังนี้ 1.ด้านสุขภาพ ทำให้ร่างกายอ่อนแอลง เสี่ยงต่อภาวะแทรกซ้อนที่จะเกิดขึ้นหรืออาจถึงขั้นเสียชีวิตได้ หากไม่ได้รับการรักษาทันท่วงที 2.ด้านเศรษฐกิจ ต้องเสียค่าใช้จ่ายในการดูแลผู้ป่วยและสูญเสียรายได้ในช่วงที่พักรักษาตัว และมีค่าใช้จ่ายในการควบคุมป้องกันควบคุมโรคไข้เลือดออกเฉลี่ยปีละ 30000 บาท 3.ด้านสิ่งแวดล้อม หากทุกคนไม่ร่วมมือการจัดการขยะอย่างถูกวิธีในพื้นที่บ้านตนเองและพื้นที่สาธารณะ จะทำให้เกิดปัญหาขยะล้นชุมชน ทำให้เป็นแหล่งก่อโรคต่างๆตามมา เช่น โรคไข้เลือดออก โรคอุจาระร่วง เป็นต้น 4.ด้านสังคม หากพื้นที่ใดเกิดปัญหาไข้เลือดออกอย่างซ้ำซาก จะทำให้ภาพลักษณ์ของพื้นที่หรือชุมชนนั้นไม่เป็นที่น่าเชื่อถือ เนื่องจากไม่สามารถป้องกันควบคุมโรคได้   ดังนั้น ชมรมอาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้านโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลบ้านชะรัด จึงมีแนวคิดที่จะแก้ไขปัญหาเพื่อควบคุมป้องกันการแพร่ระบาดของโรคไข้เลือดออกให้ครอบคลุมทุกหลังคาเรือนและทุกหมู่บ้านและได้จัดทำโครงการชุมชนร่วมใจใส่ใจสิ่งแวดล้อมป้องกันและควบคุมโรคไข้เลือดออก เพื่อหาแนวทางปฏิบัติร่วมกันเพื่อลดอัตราป่วยและอัตราตายด้วยโรคไข้เลือดออกและเน้นการจัดการสิ่งแวดล้อมให้เอื้อต่อการมีสุขภาวะที่ดีต่อไป