กองทุนสุขภาพตำบล - กองทุนหลักประกันสุขภาพท้องถิ่น - กปท

ในสังคมโลกปัจจุบัน สถานการณ์ประชากรได้รับความสนใจเป็นอย่างมาก โดยเฉพาะเรื่องที่เกี่ยวกับ โครงสร้างประชากรที่กำลังมีการเปลี่ยนแปลงอย่างต่อเนื่อง ซึ่งเป็นสังคมที่เข้าสู่ "สังคมผู้สูงอายุ" องค์การสหประชาชาติ แบ่งระดับการเข้าสู่สังคมผู้สูงอายุ เป็น 3 ระดับคือ “การก้าวเข้าสู่สังคมผู้สูงอายุ” (Aging Society)หมายถึง การมีประชากรอายุ 60 ปีขึ้นไปมากกว่า 10% หรือมีประชากรอายุ 65 ปีขึ้นไป เกิน 7%ของประชากรทั้งประเทศ“สังคมผู้สูงอายุโดยสมบูรณ์” (Age Society)หมายถึงมีประชากรอายุ 60 ปีขึ้นไป เพิ่มขึ้นเป็น 20%หรือ ประชากรอายุ
65 ปีขึ้นไป เพิ่มเป็น 14% ของประชากรทั้งประเทศและ “สังคมผู้สูงอายุอย่างเต็มที่”(Super - aged society)หมายถึง สังคมที่มีประชากรอายุ 65 ปีขึ้นไปมากกว่า 20% ของ ประชากรทั้งประเทศ สำหรับประเทศไทยถือว่าเป็นสังคมที่ก้าวเข้าสู่สังคมผู้สูงอายุแล้วตั้งแต่ปี 2548 เนื่องจากมีประชากร 60 ปีขึ้นไป 10.4% และคาดการณ์ว่าในปี 2571 ประเทศไทยจะมีผู้อายุเกิน 60 ปี 23.5% กล่าวโดยรวม คือ ประเทศไทยจะก้าวจากสังคมผู้สูงอายุ เป็นสังคมผู้สูงอายุโดยสมบูรณ์(Aged Society)ในเวลาเพียง 20 กว่าปีเท่านั้น ซึ่งถือว่าใช้เวลาน้อย ในขณะที่กลุ่มประเทศที่เป็นคลื่นระลอกแรก ของสังคมผู้สูงอายุซึ่งส่วนใหญ่เป็นประเทศที่พัฒนาแล้ว ใช้เวลาค่อนข้างมาก เช่น ฝรั่งเศส ใช้เวลา 115 ปี สวีเดน 85 ปี ออสเตรเลีย 73 ปี สหรัฐอเมริกา 69 ปี เป็นต้น ทำให้ประเทศเหล่านี้มีเวลาปรับตัวปรับโครงสร้างทางเศรษฐกิจและสังคมเพื่อรองรับสังคมผู้สูงอายุอย่างเพียงพอ ขณะที่กลุ่มประเทศที่เป็น คลื่นลูกที่สอง ซึ่งส่วนใหญ่เป็นประเทศกำลังพัฒนา ใช้เวลาสั้นกว่ามาก เช่น ชิลี ในเวลา 27 ปี จีน 26 ปี ไทย 22 ปี สิงคโปร์ 19 ปี เป็นต้น ทำให้มีเวลาเตรียมตัวน้อย จากรายงานเบื้องต้นการสำรวจประชากรสูงอายุในประเทศไทย พ.ศ. 2557 พบว่า ประเทศไทยมีจำนวนผู้สูงอายุทั้งสิ้น 10,014,699 คน เป็นเพศชาย 4,514,812 คน และเพศหญิง 5,499,887 คน หรือคิดเป็นชายร้อยละ 45.1 และหญิงร้อยละ 54.9 ของผู้สูงอายุทั้งหมด และเป็นร้อยละ 14.9 ของประชากรทั้งหมด ภาวะสุขภาพโดยรวมจากการให้ผู้สูงอายุประเมินภาวะสุขภาพทั่วๆไปโดยรวมของตนเอง ในระหว่าง 7 วันก่อนวันสัมภาษณ์ พบว่า ร้อยละ 40.5 ของผู้สูงอายุประเมินว่า ตนเองมีสุขภาพปานกลาง ร้อยละ 36.9 ประเมินว่าตนเองมีสุขภาพดีและร้อยละ 3.6 ประเมินว่าตนเองมีสุขภาพดีมาก ผู้สูงอายุที่ประเมินตนเองว่ามีสุขภาพไม่ดี มีร้อยละ 16.4 และมีเพียงร้อยละ 2.6 ที่ประเมินว่าตนเองมีสุขภาพไม่ดีมากๆ เมื่อพิจารณาตามกลุ่มช่วงวัย พบว่า ผู้สูงอายุวัยต้นประเมินว่า ตนเองมีสุขภาพดีมากในสัดส่วนที่สูงกว่าผู้สูงอายุวัยกลางและวัยปลาย (ร้อยละ 45.2 ร้อยละ 29.8 และร้อยละ 18.6 ตามลำดับ) สัดส่วนของผู้สูงอายุชายประเมิน ตนเองว่ามีภาวะสุขภาพดีมากสูงกว่าผู้สูงอายุหญิง (ร้อยละ 40.4 และร้อยละ 34.1 ตามลำดับ) จากการสำรวจและคัดกรองสุขภาพผู้สูงอายุจังหวัดสงขลา มีผู้สูงอายุอาศัยอยู่ในจังหวัดสงขลา จำนวน 155,479 คน พบว่าเป็นผู้สูงอายุกลุ่มติดสังคม จำนวน 119,265 คน (ร้อยละ 76.71) กลุ่มติดบ้าน จำนวน 9,930 คน (ร้อยละ 6.38 ) และกลุ่มติดเตียง จำนวน 1,653 คน (ร้อยละ 1.06) และในกลุ่มที่มีภาวะพึ่งพิงที่ไม่ใช่กลุ่มผู้สูงอายุที่ต้องได้รับการค้นหาเพิ่มเติม ในปีงบประมาณ 2559 รัฐบาลมุ่งเน้นในการดูแลผู้สูงอายุที่มีภาวะพึ่งพิง ทั้งกลุ่มติด บ้าน และกลุ่มติดเตียง โดยสนับสนุนงบประมาณเพิ่มเติมจากงบเหมาจ่ายรายหัวปกติในระบบ ให้แก่สำนักงานหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ เพื่อบริหารจัดการการดูแลให้ครอบคลุม ทุกพื้นที่ภายใน 3 ปี อำเภอคลองหอยโข่ง ได้กำหนดพื้นที่ดำเนินการ ตำบล Long term careคือ ตำบลโคกม่วง ตำบลคลองหลาและตำบลทุ่งลาน จากการสำรวจพบปัญหาผู้สูงอายุกลุ่มติดบ้าน ติดเตียง หรือผู้ที่มีภาวะพึ่งพิง เข้าถึงระบบบริการสุขภาพด้วยความยากลำบาก และในการดำเนินชีวิตประจำวันต้องพึ่งพาผู้ดูแล ซึ่งบางคนขาดคนดูแลและพักอาศัยอยู่โดยลำพัง ในสภาพแวดล้อมที่ไม่เหมาะสม
ในส่วนของตำบลคลองหลาเป็นพื้นที่เป้าหมาย ในการดำเนินงานตำบลLong Term Care พ.ศ. 2560 จากการสำรวจชุมชนพบว่า ตำบลคลองหลามีประชากรผู้สูงอายุ 60 ปีขึ้นไปถึง 703 คน จากการประเมิน ADL พบว่าผู้สูงอายุ ที่มี ADL 0 – 4(กลุ่มติดเตียง) จำนวน 12 ราย ADL 5-11 (กลุ่มติดบ้าน)จำนวน 17 คน ทั้งนี้ตำบลคลองหลาได้เริ่มดำเนินการตามกระบวนการ การดำเนินงาน Long Term Careไปแล้วโดยการส่งบุคลากรเข้ารับการอบรม Care Managerและเพื่อให้กระบวนการดำเนินงาน Long Term Care ในพื้นที่ตำบลคลองหลา ดำเนินการต่อเนื่องจึงได้จัดทำโครงการพัฒนาระบบการดำเนินงานดูแลระยะยาวสำหรับผู้ที่มีภาวะพึ่งพิงตำบลคลองหลา อำเภอคลองหอยโข่ง จังหวัดสงขลาประจำปีงบประมาณ พ.ศ. 2560ขึ้น