กองทุนสุขภาพตำบล - กองทุนหลักประกันสุขภาพท้องถิ่น - กปท

การใช้สมุนไพรในการดูแลสุขภาพ เป็นหนึ่งในภูมิปัญญาไทยที่สืบทอดกันมา ซึ่งมีหลักฐานทางประวัติศาสตร์ ที่ระบุถึงการใช้พืชพรรณสมุนไพรตั้งแต่สมัยพุทธกาล การนำสมุนไพรมาใช้ได้ทั้งในแง่การนำมารับประทานเป็นอาหาร เช่น การรับประทานพืชผัก หรือนำมาประกอบเป็นอาหาร นอกจากนั้นยังนำมาใช้เป็นยารักษาโรคเวลาเกิดอาการเจ็บป่วย  การใช้ลูกประคบสมุนไพรก็เป็นหนึ่งในภูมิปัญญาไทยที่คนไทยเรานำมาใช้กันตั้งแต่รุ่นปู่ย่า หลายคนอาจเคยมีประสบการณ์การใช้ลูกประคบสมุนไพรอยู่บ้าง แต่บางคนอาจจะไม่ทราบถึงรายละเอียดในเรื่องผลการรักษา วิธีการใช้ และอาการที่เหมาะกับการใช้ ซึ่งลูกประคบสมุนไพรเป็นการนำสมุนไพรพื้นบ้านชนิดต่างๆมาใช้ในการบรรเทาอาการปวดเมื่อย คลายกล้ามเนื้อ ลดการตึงของกล้ามเนื้อ โดยมีพืชสมุนไพรเป็นส่วนประกอบหลัก อย่างน้อย 3 ชนิด ได้แก่ ไพล ขมิ้นชันและตะไคร้ อาจผสมสมุนไพรชนิดอื่นๆ เช่น ผิวมะกรูด ใบมะขาม การบูร พิมเสน เป็นต้น ลูกประคบสมุนไพรมีอยู่ด้วยกันหลายสูตรทั้งนี้ขึ้นอยู่กับแต่ละพื้นที่ ซึ่งจะใช้สมุนไพรที่มีอยู่ในท้องถิ่นนั้นๆเป็นส่วนประกอบ การทำลูกประคบสมุนไพรแบบง่ายๆ โดยนำสมุนไพรมาทำความสะอาดแล้วหั่นเป็นชิ้นเล็กๆ ทำให้แห้งโดยการอบหรือตากแดด และห่อสมุนไพรแห้งด้วยผ้าดิบหรือผ้าฝ้าย แล้วมัดให้แน่นเป็นลูกกลมๆ สามารถเก็บได้นาน ดิฉันนางสาวนูรุลนีซะ ยูโซะ เป็นเจ้าหน้าที่แพทย์แผนไทยในปฏิบัติงานในพื้นที่ตำบลบ้านแหร ได้เล็งเห็นประโยชน์ของการใช้ยาสมุนไพรในรูปแบบลูกประคบ เนื่องจากผู้ป่วยในชุมชนที่มารักษาโรคหรืออาการเจ็บป่วย มักมีปัญหาเกี่ยวกับระบบของกล้ามเนื้อและเส้นเอ็นเป็นส่วนใหญ่ ความรู้ในการดูแลสุขภาพยังน้อย นำมาซึ่งอาการเจ็บป่วยได้ง่าย เช่นอาการปวดหลัง ปวดเอว ปวดบ่า สะบัก ปวดศีรษะ เป็นต้น อีกทั้งที่ผ่านมาคนไข้หลายคนให้ความสนใจเรื่องลูกประคบมาก มีการตั้งคำถามวิธีการทำ มีสมุนไพรชนิดไหนบ้าง วิธีใช้ลูกประคบ จึงอยากแนะนำและสอนวิธีการทำลูกประคบไว้ใช้ยามจำเป็นหรือไว้ใช้รักษาที่บ้านก่อนมารักษาที่สถานบริการ และอาจจะเป็นการต่อยอดสร้างรายได้อีกทางให้ชุมชน