กองทุนสุขภาพตำบล - กองทุนหลักประกันสุขภาพท้องถิ่น - กปท

องค์การอนามัยโลก (WHO) คาดการณ์ว่าจะมีผู้ป่วยโรคกระดูกและข้อเพิ่มขึ้นเป็น 570 ล้านคน ในปี  พ.ศ. 2563 ร้อยละ 50 เป็นกลุ่มผู้ที่มีอายุมากกว่า 65 ปี ปัจจุบันสังคมไทยกำลังก้าวสู่สังคมผู้สูงอายุ โดยมีผู้สูงอายุมากกว่าร้อยละ 10 ของประชากรทั้งประเทศ จากการศึกษา พบว่ามีผู้สูงอายุที่มีอาการปวดเข่า ร้อยละ 43.9 ส่วนใหญ่มีสาเหตุมาจากข้อเข่าเสื่อม ซึ่งผู้ที่มีภาวะข้อเข่าเสื่อม จะเกิดความเจ็บปวด ข้อเข่าผิดรูป  เดินได้ไม่ปกติ ปฏิบัติกิจวัตรประจำวันต่างๆได้ไม่สะดวก มีความทุกข์ทรมานทั้งด้านร่างกายและจิตใจ โรคข้อเข่าเสื่อม หรือ osteoarthritis of knee คือ โรคที่มีการเสื่อมของข้อเข่า ตำแหน่งที่มีการเปลี่ยนแปลงอย่างชัดเจน คือ ที่กระดูกอ่อนผิวข้อ (articular cartilage) ชนิดที่มีเยื่อบุ (diarthrodial joint) โดยพบการทำลายของกระดูกอ่อนผิวข้อ และกระดูกบริเวณใกล้เคียง เช่น ขอบกระดูกในข้อ (subchondral bone) หนาตัวขึ้น มีการเปลี่ยนแปลงของน้ำไขข้อ ทำให้การหล่อลื่นลดลง มักพบปัญหาเหล่านี้ในผู้สูงอายุ โดยพบในเพศหญิงมากกว่าเพศชาย ทำให้เกิดความทรมานแก่ผู้สูงอายุเป็นอย่างยิ่ง คุณภาพชีวิตลดลง และทำให้โรคอื่นๆกำเริบ เช่น โรคเบาหวาน โรคความดันโลหิตสูง เนื่องจากออกกำลังไม่ได้ โรคข้อเข่าเสื่อมทำให้เกิดอาการปวด เข่าบวม เข่าฝืดยึด มีเสียงในเข่า ไม่สามารถประกอบกิจวัตรประจำวันได้ดังปกติ ซึ่งมีความรุนแรงมากน้อยต่างกันไป สาเหตุมีได้หลายประการ เช่น ผลสะสมจากความเสื่อมและการใช้ข้อเข่าที่ไม่ถูกต้องตั้งแต่วัยหนุ่มสาว การที่มีน้ำหนักตัวมากๆทำให้ต้องรับน้ำหนักที่เพิ่มขึ้นหลายเท่าตัวในทุกขณะที่ก้าวเดิน หรือเคยได้รับอุบัติเหตุบริเวณเข่ามาก่อน จากการสำรวจผู้สูงอายุในพื้นที่บ้านควนเสม็ด พบว่าผู้สูงอายุส่วนใหญ่ยังไม่เข้าใจในเรื่องโรคข้อเข่าเสื่อม และวิธีป้องกันโรคอย่างถูกต้อง จึงมีปัญหาปวดข้อและปวดเมื่อยตามร่างกายเป็นประจำ และมักมีการใช้ยาแก้ปวด ยาชุด ยาซอง มาบรรเทาอาการปวด ดังนั้นอาสาสมัครสาธารณสุข (อสม.) ได้ตระหนักถึงปัญหาดังกล่าว จึงได้จัดทำโครงการนี้ขึ้น เพื่อแก้ไขปัญหาเรื่องข้อเข่าเสื่อม โดยการป้องกันหรือชะลอ ไม่ให้เกิดภาวะดังกล่าว รวมถึงแนวทางการดูแลตนเองจากอาการข้อเข่าเสื่อม