กองทุนสุขภาพตำบล - กองทุนหลักประกันสุขภาพท้องถิ่น - กปท

กิตติกรรมประกาศ

"โครงการป้องกันและแก้ไขปัญหาภาวะโลหิตจางที่เกิดจากการขาดธาตุเหล็กในเด็กปฐมวัย ปีงบประมาณ 2566 จังหวัดปัตตานี" สำเร็จได้ด้วยดี ด้วยความร่วมมือจาก สมาชิกในชุมชน ตำบลม่วงเตี้ย อำเภอแม่ลาน จังหวัดปัตตานี

คณะทำงานโครงการฯ ขอขอบคุณ กองทุนสุขภาพตำบล อบต.ม่วงเตี้ย ที่ให้การสนับสนุนงบประมาณในการดำเนินโครงการฯ รวมทั้ง ภาคีเครือข่ายที่สำคัญระดับพื้นที่ ที่ให้การสนับสนุน ช่วยเหลือ ชี้แนะ สุดท้ายขอขอบคุณผู้เกี่ยวข้องที่มิได้ระบุชื่อไว้ในที่นี้ ซึ่งมีส่วนสำคัญในการขับเคลื่อนการดำเนินงานให้มีความยั่งยืนในพื้นที่ต่อไป

คณะทำงานโครงการ
โครงการป้องกันและแก้ไขปัญหาภาวะโลหิตจางที่เกิดจากการขาดธาตุเหล็กในเด็กปฐมวัย ปีงบประมาณ 2566

บทคัดย่อ

โครงการ " โครงการป้องกันและแก้ไขปัญหาภาวะโลหิตจางที่เกิดจากการขาดธาตุเหล็กในเด็กปฐมวัย ปีงบประมาณ 2566 " ดำเนินการในพื้นที่ ตำบลม่วงเตี้ย อำเภอแม่ลาน จังหวัดปัตตานี รหัสโครงการ 66-L3020-02-018 ระยะเวลาการดำเนินงาน 1 ตุลาคม 2565 - 30 กันยายน 2566 ได้รับการสนับสนุนงบประมาณจำนวน 19,369.00 บาท จาก กองทุนสุขภาพตำบล อบต.ม่วงเตี้ย เพื่อใช้ในการดำเนินกิจกรรมโครงการ หลังจากสิ้นสุดระยะเวลาโครงการ ผลที่เกิดขึ้นจากการดำเนินงานปรากฏดังนี้

โครงการนี้ยังไม่มีการเขียนหรือแก้ไขบทคัดย่อ

หมายเหตุ : รายละเอียดของบทสรุปคัดย่อการดำเนินงาน ให้ผู้รับผิดชอบโครงการเป็นผู้เขียนสรุปภาพรวมของโครงการใน "ผลลัพธ์โครงการ"

สารบัญ

ความเป็นมา/หลักการเหตุผล

หลักการเหตุผลภาวะโลหิตจางจากการขาดธาตุเหล็ก คือ ภาวะที่ร่างกายมีการขาดหรือพร่องธาตุเหล็กซึ่งทำให้มีปริมาณธาตุเหล็กไม่เพียงพอ ที่จะนำไปสร้างเม็ดเลือดแดงได้เป็นผลให้ร่างกายมีจำนวนเม็ดเลือดแดงหรือความเข้มข้นของฮีโมโกลบินในเลือดต่ำกว่าปกติ จะพบว่ามีอาการซีดของเล็บและเปลือกตาด้านในด้วย จากการสำรวจภาวะโภชนาการของเด็กไทยอายุ 6 เดือน – 5 ปี ระหว่าง 1 ตุลาคม 2565 – 30 กันยายน 2565 ภายใต้โครงการ South East Asia Nutrition Survey(SENUTS) เด็กไทยกลุ่มปฐมวัยมีความชุกโลหิตจางสูงในจังหวัดปัตตานี ร้อยละ 34.4 % ระดับความรุนแรง >40% (อำเภอทุ่งยางแดง อำเภอไม้แก่น อำเภอยะหริ่ง อำเภอกะพ้อ และอำเภอแม่ลาน) ระดับปานกลาง >20 - 39.9% (อำเภอปะนาเระ อำเภอมายอ อำเภอสายบุรี) ระดับน้อย >5-19% (อำเภอโคกโพธ์ อำเภอหนองจิก อำเภอเมือง) อำเภอแม่ลานมีความชุกภาวะโลหิตจางจากการขาดธาตุเหล็กร้อยละ 51.64 ตำบลม่วงเตี้ยมีความชุกภาวะโลหิตจางจากการขาดธาตุเหล็กร้อยละ 61.82 ศูนย์สุขภาพชุมชน โรงพยาบาลแม่ลาน มีความชุกภาวะโลหิตจางจากการขาดธาตุเหล็กร้อยละ 55.56 ซึ่งภาวะโลหิตจางในเด็กมีสาเหตุหลักมาจาก 1) การรับประทานอาหารที่มีธาตุเหล็กไม่พียงพอในขณะที่ร่างกายเด็กกำลังเจริญเติบโตจึงต้องการธาตุเหล็กมากขึ้น และ 2) สาเหตุจากการเสียเลือด อาจเกิดเฉียบพลัน เช่น เลือดออกจากแผลอุบัติเหตุต่างๆ หรือจากเลือดออกเรื้อรัง เช่น พยาธิปากขอ มีแผลในกระเพาะอาหาร และการเสียเลือดจากประจำเดือนในเด็กหญิงวัยเจริญพันธุ์ เป็นต้น  ทั้งนี้ การขาด/พร่องธาตุเหล็กเป็นสาเหตุที่พบได้บ่อยที่สุดที่ก่อให้เกิดโลหิตจางในเด็ก และเป็นภาวะที่พบบ่อยที่สุดของภาวะขาดสารอาหาร ธาตุเหล็กเป็นส่วนประกอบสำคัญของฮีโมโกลบินในเม็ดเลือดแดง ธาตุเหล็กมีมากในสมองเป็นส่วนประกอบของไมอีลินชีท นิวโรทรานสมิตเตอร์ และมีส่วนสำคัญในการป้องกันเชื้อโรค ดังนั้นการขาดธาตุเหล็กจึงส่งผลเสียต่อการทำงานด้านกายภาพ การสร้างภูมิคุ้มกันป้องกันการเจ็บป่วย และพัฒนาการของสมองของเด็กก่อนวัยเรียน โดนเฉพาะเด็กเล็กอายุต่ำกว่า 2 ปี อีกทั้งส่งผลให้สูญเสียความสามารถในการเรียนรู้ตามศักยภาพอย่างถาวร ลดประสิทธิภาพในการเรียนของเด็กวัยเรียน และอาจมีความรุนแรงจนทำให้เสียชีวิตได้ กระทรวงสาธารณสุข โดยกรมอนามัยได้แนะนำให้จ่ายยาน้ำเสริมธาตุเหล็กแก่เด็กอายุ 6 เดือน - 5 ปี และยาเม็ดเสริมธาตุเหล็กแก่เด็กวัยเรียน อายุ 6 - 12 ปี และหญิงวัยเจริญพันธุ์ นอกจากนั้นยังแนะนำให้ตรวจคัดกรองภาวะโลหิตจาง เมื่อเด็กอายุ 6 - 12 เดือน 3 - 6 ปีและคัดกรองเพิ่มเติมสำหรับวัยรุ่นหญิงที่เริ่มมีประจำเดือน ทั้งนี้สำนักงานหลักประกันสุขภาพแห่งชาติได้กำหนดเป็นสิทธิประโยชน์สำหรับกลุ่มวัยเด็กและเยาวชน และหญิงวัยเจริญพันธ์ ดังนั้นการที่ศูนย์สุขภาพชุมชน โรงพยาบาลแม่ลาน จัดทำโครงการป้องกันและแก้ไขโรคโลหิตจางที่เกิดจากการขาดธาตุเหล็กในเด็กปฐมวัยศูนย์สุขภาพชุมชน โรงพยาบาลแม่ลาน อำเภอแม่ลาน จังหวัดปัตตานี ปีงบประมาณ 2566 (จ่ายเพิ่มเติม) จะช่วยกระตุ้นการเข้าถึงบริการป้องกันโลหิตจางของเด็กปฐมวัยและเด็กโตให้ครอบคลุมและมีประสิทธิภาพมากยิ่งขึ้น

สถานการณ์

วัตถุประสงค์โครงการ

1. เพื่อให้เด็กปฐมวัย ช่วงอายุ 6 เดือน – 5 ปี ได้รับยาน้ำเสริมธาตุเหล็กทุกราย อย่างน้อยสัปดาห์ละ 1 ครั้ง ในรายที่ปกติ
2. เพื่อให้เด็กปฐม ช่วงอายุ 6 - 12 เดือน ได้รับการตรวจคัดกรองภาวะโลหิตจาง (เจาะเลือดทุกราย)

กิจกรรม/การดำเนินงาน

1. ประชุมชี้แจงโครงการฯ
2. อบรมให้ความรู้การดูแลสุขภาพของลูกรัก 5 เรื่องหลัก (กิน กอด เล่น เล่า นอน เฝ้าดูฟันและภาวะโลหิตจางในเด็กปฐมวัย) แก่ผู้ปกครองเด็กและผู้ดูแลเด็ก (เจาะเลือด+จ่ายยาเสริมธาตุเหล็ก+ติตาม)
3. ตรวจคัดกรองภาวะโลหิตจางในเด็กปฐมวัยและจ่ายยาเสริมธาตุเหล็ก(ยูโรเฟอร์)

กลุ่มเป้าหมาย

ผลที่คาดว่าจะได้รับ

เด็กปฐมวัยในศูนย์สุขภาพชุมชน โรงพยาบาลแม่ลาน อำเภอแม่ลาน จังหวัดปัตตานี ช่วงอายุ 6 เดือน – 1 ปี ได้รับการตรวจคัดกรองภาวะโลหิตจางทุกราย และเด็กอายุ 6 เดือน – 5 ปีได้รับยาน้ำเสริมธาตุเหล็กทุกราย

ส่วนที่ 1 ผลการดำเนินงาน

* ผลผลิต หมายถึง ผลที่เกิดขึ้นเชิงปริมาณจากการทำกิจกรรม เช่น จำนวนผู้เข้าร่วมประชุม จำนวนผู้ผ่านการอบรม จำนวนครัวเรือนที่ปลูกผักสวนครัว เป็นต้น
** ผลลัพธ์ หมายถึง การเปลี่ยนแปลงที่นำไปสู่การแก้ปัญหา เช่น หลังอบรมมีผู้ปรับเปลี่ยนพฤติกรรมจำนวนกี่คน มีข้อบังคับหรือมาตรการของชุมชนที่นำไปสู่การปรับเปลี่ยนพฤติกรรมหรือสภาพแวดล้อม เป็นต้น ทั้งนี้ต้องมีข้อมูลอ้างอิงประกอบการรายงาน เช่น ข้อมูลรายชื่อแกนนำ , แบบสรุปการประเมินความรู้ , รูปภาพกิจกรรมพร้อมคำอธิบายใต้ภาพ เป็นต้น