กองทุนสุขภาพตำบล - กองทุนหลักประกันสุขภาพท้องถิ่น - กปท

โรคมะเร็งช่องปากพบได้ร้อยละ3-5ของมะเร็งที่เกิดขึ้นได้ทั้งร่างกาย อีกทั้งมีอัตราการรอดชีวิต 5 ปี ต่ำกว่ามะเร็งเต้านมและมะเร็งปากมดลูก ทั้งที่สามารถตรวจพบได้ในระยะแรกเช่นเดียวกัน มะเร็งช่องปากหากไม่ได้รับการตรวจพบและรักษาจะทำให้เกิดการสูญเสียทรัพยากรต่างๆ และอาจถึงแก่ชีวิตในที่สุด
ปีงบประมาณ 2566 สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดยะลามีนโยบายให้ รพ.สต.ที่มีทันตาภิบาลประจำทุกแห่ง ดำเนินการคัดกรองรอยโรคใน ช่องปากในกลุ่มประชากรอายุ 40 ปีขึ้นไป โดยใช้แบบฟอร์มคัดกรองจากคู่มือแนวทางการตรวจและจัดการมะเร็ง ช่องปากสำหรับทันตบุคลากร มีการตั้งเป้าหมายรายหน่วยบริการ (ร้อยละ 40 ของจำนวนผู้สูงอายุในเขตรับผิดชอบ) ลักษณะการดำเนินการอาจเป็นการคัดกรองเชิงรุก หรือเชิงรับก็ได้แล้วแต่บริบทของแต่ละหน่วยบริการ หากตรวจพบ ความผิดปกติที่ไม่หายใน 2 สัปดาห์ จะส่งผู้ป่วยไปรับการตรวจรักษาต่อที่โรงพยาบาลแม่ข่าย           ปัจจุบันการคัดกรองรอยโรคในช่องปาก ของโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลวังพญา ดำเนินงานคัดกรองรอยโรคในช่องปากเชิงรับในหน่วยบริการที่มีทันตบุคลากรประจำ โดยทันตาภิบาล รพ.สต. ซักประวัติผู้ที่มีอายุ 40 ปีขึ้นไป ตรวจรอยโรคก่อนมะเร็ง หากผู้ป่วยสูบบุหรี่/กินหมาก/ดื่มสุรา ทันตาภิบาลให้ คำแนะนำ/ช่วยผู้ป่วยให้เลิกปัจจัยเสี่ยงทั้งที่พบและไม่พบรอยโรค หากตรวจพบความผิดปกติที่ไม่หายใน 2 สัปดาห์ จะ ส่งผู้ป่วยไปรับการตรวจรักษาต่อที่โรงพยาบาลแม่ข่าย และติดตามผู้ป่วยที่พบรอยโรค ส่วนมากจะดำเนินการเฉพาะในในคลินิกทันตกรรมของหน่วยบริการ เท่านั้น ไม่มีการคัดกรองเชิงรุก และ อสม.ในเขตตำบลวังพญาไม่มีความรู้เกี่ยวกับมะเร็งช่องปากไม่สามารถให้ความรู้ คำแนะนำแก่ประชาชนในเขตรับผิดชอบได้ ดังนั้น โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลวังพญา จึงได้จัดทำโครงการอบรมให้ความรู้และตรวจคัดกรองความเสี่ยงมะเร็งช่องปาก เชิงรุกในชุมชน ปี2566 เพื่อให้ ผู้สูงอายุในเขตตำบลวังพญามีความรู้เกี่ยวกับมะเร็งช่องปากและให้ประชาชนที่ยังไม่ได้รับการคัดกรองความเสี่ยงมะเร็งช่องปากได้รับการคัดกรอง ประชาชนกลุ่มเสียงได้รับการตรวจคัดกรองโดยเจ้าหน้าที่ทันตสาธารณสุข และช่วยให้ผู้ป่วยที่มีรอยโรคหรือผู้ป่วยมะเร็งช่องปากเข้าสู่กระบวนการรักษาได้อย่างรวดเร็ว