หลักปฏิบัติอย่างหนึ่งของศาสนาอิสลาม คือ การเข้าสุนัตหรือคิตานหรือมาโซ๊ะยาวี (ภาษามลายู) เป็นพีธีกรรมอย่างหนึ่งที่มุสลิมทุกคนถือปฏิบัติอย่างเคร่งครัด การเข้าสู่พิธีสุนัตนิยมทำในวัยเด็ก เป็นการรักษาความสะอาดของร่างกาย ในสมัยก่อนชาวมุสลิมส่วนมากนิยมเข้าพิธีสุนัตกับหมอแผนโบราณหรือที่มุสลิมเรียกว่า "โต๊ะมูเด็ง" แต่ในปัจจุบันเพื่อความปลอดภัยจึงใช้แพทย์แผนปัจจุบันเป็นผู้ทำพิธีการเข้าสุนัตที่ประชาชนในพื้นที่ได้ถือปฏิบัติกันมาอย่างต่อเนื่องของชาวมุสลิม ซึ่งในตามหลักการของศาสนาอิสลามนัั้นได้กำหนดไว้ว่าเมื่อเด็กอายุประมาณ 7-15 ปี ผู้ปกครองต้องจัดทำพิธีเข้าสุนัตหรือคิตานหรือมาโซ๊ะยาวี การเข้าสุนัต คือ การขลิบหนังหุ้มปลายอวัยวะเพศออกเพื่อให้สะดวกในการทำความสะอาด ซึ่งที่ปัสสาวะค้างอยู่ที่อวัยวะเพศเพศนั้นตามหลักการของศาสนาอิสลามถือว่าเป็นสิ่งสกปรก การขลิบหนังหุ้มปลายอวัยวะเพศชาย เป็นแนวทางปฏิบัติที่ต้องกระทำเพื่อความสะอาด รวมทั้งช่วยป้องกันและลดปัญกาการติดเชื้อทางเพศสัมพันธ์ จากงานวิจัยพบว่าการขลิบหลังหุ้มปลายอวัยวะเพศชายสามารถลดความเสี่ยงการติดเชื้อ HIV ได้ ร้อยละ 50-60 เนื่องจากผิวหนังบริเวณนี้จะมีต่อมซึ่งจะสร้างสารที่เรียกว่า Smegma หรือขี้เปียก หากมีหนังหุ้มไม่สามารถเปิดออกล้างได้ จะทำให้สารดังกล่าวคั่ง ซึ่งก่อให้เกิดกลิ่น การติดเชื้อ รวมถึงมะเร็งที่องคชาติได้ (นพ.อนุพงศ์ ชิตวรากร) นอกจากนี้การขลิบหลังหุ้มปลายอวัยวะเพศชาย ผู้ขลิบขะลดโอกาสเกิดโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ เช่น ซิฟิลิส แผลริมอ่อน และลดความเสี่ยงของมะเร็งองคชาติ และถ้าหากขลิบในเด็กทารกก็จะลดโอกาศการติดเชื้อของทางเดินปัสสาวะในเด็กได้ด้วย ผู้หญิงที่เป็นคู่ของผู้ชายที่ขลิบก็จะลดความเสี่ยงของการเกิดโรคติดต่อทางสัมพันธ์ และลดอัตราเสี่ยงการเกิดมะเร็งปากมดลูกด้วย จากบริบทพื้นที่ 3 จังหวัดชายแดนภาคใต้ พบว่าการขลิบหลังหุ้มปลายอวัยวะเพศชายหรือ "ทำสุนัต" (ภาษามลายู) มักทำกับหมอบ้านหรือ "โต๊ะมูเด็ง" จากความเชื่อและประเพณีของชุมชน โดยผู้ปกครองเด็กเชื่อว่าการทำกับแพทย์จะทำให้อวัยวะเพศไม่เเข็งแรง การทำกับโต๊ะมูเด็งเป็นประเพณีที่คนเฒ่าคนแก่เคยทำกัน ซึ่งที่ผ่านมาพบว่าการทำสุนัตกับโต๊ะมูเด็งมักจะมีเหตุการณ์เลือดออกมาก ทำให้เกิดภาวะช็อคหรือการติดเชื้อ เช่นติดเชื้อตับอักเสบ เชื้อ HIV จากการใช้เครื่องร่วมกันโดยไม่ได้ล้างทำความสะอาดอย่างถูกวิธี งานศูนย์บริการสาธารณสุขกะลาพอ กองสาธารณสุขและสิ่งแวดล้อม เทศบาลเมืองปัตตานี ได้เล็งเห็นความสำคัญชองการขลิบหลังหุ้มปลายอวัยวะเพศชายหรือการเข้าสุนัตในกลุ่มเด็กและเยาวชนในพื้นที่ โดยทีมบุคคลากรทางการแพทย์โรงพยาบาลปัตตานี ที่มีความรู้ทักษะด้านการการขลิบหลังหุ้มปลายแบบปราศจากเชื้อ เพื่อให้เด็กและเยาวชนได้รับบริการที่ปลอดภัยและมีคุณภาพยิ่งขึ้น
ดังนั้น เพื่อเป็นการสร้างเสริมสุขภาพและป้องกันโรค ตามสิทธิประโยชน์ของแต่ละกลุ่มวัย เพื่อลดปัจจัยเสี่ยงทางสุขภาพในกลุ่มเด็กวัยเรียนและเยาวชน งานบริการสาธารณสุขกะลาพอ กองสาธารณสุขปละสิ่งแวดล้อม เทศบาลเมืองปัตตานี ได้ตระหนักถึงความสำคัญและความจำเป็นต่อการจัดการแก้ไขปัญหาสภาวะสุขภาพในกลุ่มเด็กวัยเรียนและเยาวชนชาย จึงได้จัดทำโครงการสุนัต (ขลิบ) เยาวชนเทศบาลเมืองปัตตานีเพื่อสุขภาพ ปลอดภัย ห่างไกลโรค ประจำปี 2567 ขึ้น
