กองทุนสุขภาพตำบล - กองทุนหลักประกันสุขภาพท้องถิ่น - กปท

ปัจจุบันถ้าจะพูดถึงสัตว์ที่เป็นพาหนะนำโรค สัตว์อันดับต้นๆ ที่เราคิดคงไม่พ้นยุง เนื่องจากยุงเป็นพาหะนำโรคร้ายต่างๆ ที่คร่าชีวิตคนเป็นจำนวนมาก ยุงเป็นพาหะนำโรคหลายชนิดที่เป็นอันตรายต่อมนุษย์ เช่น โรคไข้เลือดออก ไข้มาลาเรีย เป็นต้น โดยเฉพาะไข้เลือดออกที่มีผู้ป่วยเกิดขึ้นเป็นจำนวนมากในแต่ละปี ข้อมูลผู้ป่วยไข้เลือดออก 5 ปี ย้อนหลังจากกองระบาดวิทยา กรมควบคุมโรค พบว่า ปี 2562 – ป่วย 130,705 ราย – เสียชีวิต 142 ราย ปี 2563 – ป่วย 71,292 ราย – เสียชีวิต 51 ราย ปี 2564 – ป่วย 9,956 ราย – เสียชีวิต 6 ราย ปี 2565 – ป่วย 45,145 ราย – เสียชีวิต 29 ราย ปี 2566 (1 ม.ค. – 31 ธ.ค. 66) – ป่วย 156,097 ราย – เสียชีวิต 175 ราย โดยในปี 2566 ที่ผ่านมียอดผู้ป่วยไข้เลือดออกทั่วประเทศสูงถึง 156,097 ราย และเสียชีวิต 175 ราย ซึ่งในตำบลรูสะมิแล อำเภอเมือง จังหวัดปัตตานี มีผู้ป่วยไข้เลือดออกสูงถึง 82 ราย พบมากในเขตหมู่ที่ 1 และหมู่ที่ 6 เนื่องจากเป็นพื้นที่แออัด ที่มีประชากรกระจุกตัวอย่างหนาแน่น ทั้งยังมีประชากรแฝงที่เข้ามาอยู่อาศัย มาเรียน มาทำงานในพื้นที่ดังกล่าว ดังนั้น การดำเนินงานป้องกันและควบคุมโรคไข้เลือดออก จึงต้องปรับเปลี่ยนให้สอดคล้องกับสถานการณ์ของโรคที่เปลี่ยนแปลงไป โดยเน้นให้ประชาชนเห็นความสำคัญและถือเป็นภารกิจที่ต้องช่วยกันกระตุ้นและชักนำให้ประชาชน องค์กรชุมชน ตลอดจนเครือข่ายสุขภาพให้มีส่วนร่วมอย่างจริงจังและต่อเนื่อง การดำเนินการเพื่อตัดวงจรการเกิดโรคที่มาจากยุง จึงมีผู้คิดหาตัวยาเพื่อกำจัดและป้องกันยุงขึ้นมาหลายชนิด เช่น ครีมทากันยุง ยาจุดกันยุง ยาฉีดกันยุง น้ำมันไล่ยุง เป็นต้น แต่ยากันยุงเหล่านี้ก่อให้เกิดปัญหาขึ้นมากมาย เพราะมีสารที่เป็นอันตรายผสมอยู่ ซึ่งทำให้ผู้ใช้บางคนเกิดอาการแพ้ และในตำบลรูสะมิแลส่วนใหญ่มีประชากรแฝง เช่น นักเรียน นักศึกษา ทำให้มีความเสี่ยงต่อการเป็นโรคไข้เลือดออก เนื่องจากรับเชื้อจากพื้นที่อื่นและมาอาศัยในพื้นที่เมือง ดังนั้นเพื่อป้องกันและควบคุมการแพร่ระบาดของโรคไข้เลือดออกในชุมชนและเพื่อลดอัตราป่วยด้วยโรคไข้เลือดออกในตำบลรูสะมิแล จึงได้จัดทำโครงการป้องกันและควบคุมโรคไข้เลือดออกด้วยสเปรย์ไล่ยุงสมุนไพรตะไคร้หอมขึ้น โดยมีการศึกษาฤทธิ์ไล่ยุงของตำรับน้ำมันตะไคร้หอม (citronella oil) มีส่วนประกอบที่สำคัญคือ citronella, geraniol และ citronellol พบว่าตำรับที่มีน้ำมันตะไคร้หอม สามารถป้องกันยุงได้นานประมาณ 2-4 ชั่วโมง และยังเป็นสมุนไพรที่สามารถหาได้ง่ายในพื้นที่อีกด้วย