กองทุนสุขภาพตำบล - กองทุนหลักประกันสุขภาพท้องถิ่น - กปท

กิตติกรรมประกาศ

"โครงการดูแลผู้สูงอายุข้อเข่าเสื่อมด้วยการแพทย์แผนไทย จังหวัดสงขลา" สำเร็จได้ด้วยดี ด้วยความร่วมมือจาก สมาชิกในชุมชน ตำบลพังยาง อำเภอระโนด จังหวัดสงขลา

คณะทำงานโครงการฯ ขอขอบคุณ กองทุนสุขภาพตำบล อบต.พังยาง ที่ให้การสนับสนุนงบประมาณในการดำเนินโครงการฯ รวมทั้ง ภาคีเครือข่ายที่สำคัญระดับพื้นที่ ที่ให้การสนับสนุน ช่วยเหลือ ชี้แนะ สุดท้ายขอขอบคุณผู้เกี่ยวข้องที่มิได้ระบุชื่อไว้ในที่นี้ ซึ่งมีส่วนสำคัญในการขับเคลื่อนการดำเนินงานให้มีความยั่งยืนในพื้นที่ต่อไป

คณะทำงานโครงการ
โครงการดูแลผู้สูงอายุข้อเข่าเสื่อมด้วยการแพทย์แผนไทย

บทคัดย่อ

โครงการ " โครงการดูแลผู้สูงอายุข้อเข่าเสื่อมด้วยการแพทย์แผนไทย " ดำเนินการในพื้นที่ ตำบลพังยาง อำเภอระโนด จังหวัดสงขลา รหัสโครงการ 67-L5225-1-05 ระยะเวลาการดำเนินงาน 1 กรกฎาคม 2567 - 31 สิงหาคม 2567 ได้รับการสนับสนุนงบประมาณจำนวน 24,575.00 บาท จาก กองทุนสุขภาพตำบล อบต.พังยาง เพื่อใช้ในการดำเนินกิจกรรมโครงการ หลังจากสิ้นสุดระยะเวลาโครงการ ผลที่เกิดขึ้นจากการดำเนินงานปรากฏดังนี้

โครงการนี้ยังไม่มีการเขียนหรือแก้ไขบทคัดย่อ

หมายเหตุ : รายละเอียดของบทสรุปคัดย่อการดำเนินงาน ให้ผู้รับผิดชอบโครงการเป็นผู้เขียนสรุปภาพรวมของโครงการใน "ผลลัพธ์โครงการ"

สารบัญ

ความเป็นมา/หลักการเหตุผล

โรคข้อเข่าเสื่อมเป็นโรคที่พบได้บ่อยมากในผู้สูงอายุ ทำให้เกิดอาการปวดเข่า บวม เข่าฝืดยึด มีเสียงดังในเข่า ไม่สามารถประกอบกิจวัตรประจำวันได้ดังปกติซึ่งมีความรุนแรงมากน้อยต่างกันไป สาเหตุมีได้หลายประการ เช่น  ผลสะสมจากความเสื่อมและการใช้ข้อเข่าที่ไม่ถูกต้องตั้งแต่ยังหนุ่มสาว การที่มีน้ำหนักตัวมาก ๆ ทำให้เข่าต้องรับน้ำหนักที่เพิ่มขึ้นหลายเท่าตัวในทุกขณะที่ก้าวเดิน หรือเคยได้รับอุบัติเหตุบริเวณข้อเข่ามาก่อน บางรายเคยมีการอักเสบติดเชื้อหรือเป็นโรคไขข้อบางชนิดเช่น โรครูมาตอย เป็นต้น เกิดความทรมานแก่ผู้สูงอายุอย่างยิ่ง คุณภาพชีวิตลดลง ไม่สามารถออกกำลังกายได้ทำให้โรคอื่นๆอาจจะตามมา เช่น โรคเบาหวาน ความดันโลหิตสูง  จากสถานการณ์พบว่าโรคข้อเข่าเสื่อมเป็นโรคหนึ่งในสิบโรคที่เป็นสาเหตุสำคัญอันก่อให้เกิดผู้สูงอายุ ทุพพลภาพในประเทศไทย ทำให้ผู้ป่วยต้องมีชีวิตอยู่อย่างไร้สมรรถภาพในการประกอบอาชีพ หรือการใช้ชีวิตประจำวันเนื่องจากมีพยาธิสภาพที่กระดูกอ่อนผิวข้อ อันก่อให้มีอาการปวดจากผิวข้อชำรุดและการอักเสบหากเป็นต่อเนื่องทำให้เกิดโรคข้อเสื่อมรุนแรง ช่องว่างผิวข้อหายไป และกระดูกอ่อนผิวข้อชำรุดไปหมด หรือกระดูกปลายข้อทรุดตัว ทำให้ข้อเข่าโก่งมากขึ้นได้ ในปัจจุบันพบว่า มีการใช้ยาในการรักษาภาวะข้อเสื่อมนี้เป็นจำนวนมากรองจากยาปฏิชีวนะ (Antibiotics) โดยเฉพาะยาแก้อักเสบในกลุ่ม NSAIDs (Non-Steroid Anti-inflammatory Drugs) ซึ่งส่วนมากเป็นการรักษาอาการปวดที่ปลายเหตุเสียมากกว่า และมักจะมีผลเสียในการก่อให้เกิดปัญหาเรื่องแผลในกระเพาะอาหารตามมา อุบัติการณ์ของผู้ป่วยโรคข้อเข่าเสื่อมพบประมาณ 1 ใน 3 หรือคิดเป็นร้อยละ 34.5-45.6 ของประชากรทั้งประเทศ และมีความสูญเสียทางเศรษฐกิจอย่างมาก โดยมีงานวิจัยพบว่าค่าใช้จ่ายต่อคนต่อ  1 ปี ของคนที่เป็นโรคข้อเข่าเสื่อม รวมทุกอย่างเช่น ค่ายาค่าใช้จ่ายในการรักษาพยาบาลหรือค่าเสียเวลาในการดูแลรักษาสุขภาพทางด้านนี้พบว่า มีค่าใช้จ่าย ประมาณปีละ 200,000 บาทต่อคน จะเห็นได้ว่าเป็นค่าใช้จ่ายที่สูงมากอาจเป็นเพราะว่า โรคข้อเข่าเสื่อมจะไม่ทำให้คนเป็นเสียชีวิตเพียงแต่ทำให้คุณภาพชีวิตลดลงเท่านั้นโดยส่วนใหญ่จะพบในผู้สูงอายุ 60 ปี ขึ้นไป           การแพทย์แผนไทยนั้นปัจจุบันได้รับการสนใจมากขึ้น เนื่องจากมีการทำวิจัยเกี่ยวกับการรักษาอาการปวดเข่าเป็นจำนวน  มากและมีผลของการรักษาที่ดี ซึ่งสามารถช่วยลดอาการปวดเข่าได้พอ ๆ กับการรับประทานยาทางแผนปัจจุบัน ผลจากงานวิจัยทำให้ผู้ป่วยไม่ต้องรับประทานยาแก้อักเสบที่มีผลข้างเคียง และมีแนวทางการรักษาโรคเข่าเสื่อมหลากหลายวิธีด้วยการแพทย์แผนไทย ได้แก่การนวด การประคบสมุนไพร การพอกเข่าด้วยสมุนไพรและการแปะยาสมุนไพร
          โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลพังยาง จึงได้จัดทำโครงการดูแลผู้สูงอายุข้อเข่าเสื่อมด้วยการแพทย์แผนไทยขึ้น โดยนำแนวทางการดูแลสุขภาพด้วยการแพทย์แผนไทยมาใช้ในการแก้ปัญหาโรคเข่าเสื่อมในผู้สูงอายุ เพื่อช่วยลดปริมาณการใช้ยาลดปวด และ  ยังเป็นการช่วยลดค่าใช้จ่ายให้กับสถานบริการอีกด้วย แต่เนื่องจากทางโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลพังยาง ไม่ได้รับการสนับสนุนงบประมาณ และเวชภัณฑ์ ด้านการแพทย์แผนไทยในการจัดกิจกรรมให้บริการฟื้นฟูภาวะข้อเข่าเสื่อม และการให้บริการพอกเข่าด้วยยาสมุนไพรในกลุ่มผู้สูงอายุที่มีภาวะข้อเข่าเสื่อม จึงจำเป็นต้องขอรับการสนับสนุนงบประมาณจากกองทุนหลักประกันสุขภาพองค์การบริหารส่วนตำบลพังยาง เพื่อดำเนินโครงการดูแลผู้สูงอายุข้อเข่าเสื่อมด้วยการแพทย์แผนไทย

สถานการณ์

วัตถุประสงค์โครงการ

1. ข้อที่ 1 เพื่อให้ผู้สูงอายุที่มีภาวะข้อเข่าเสื่อมได้รับความรู้ และทักษะในการดูแลสุขภาพด้วยการแพทย์แผนไทย
2. ข้อที่ 2 เพื่อให้ผู้สูงอายุที่มีภาวะข้อเข่าเสื่อมได้รับการดูแลภาวะข้อเข่าเสื่อมด้วยการแพทย์แผนไทย

กิจกรรม/การดำเนินงาน

1. ผู้สูงอายุที่มีอาการข้อเข่าเสื่อม จำนวน 50 คน

กลุ่มเป้าหมาย

ผลที่คาดว่าจะได้รับ

ส่วนที่ 1 ผลการดำเนินงาน

* ผลผลิต หมายถึง ผลที่เกิดขึ้นเชิงปริมาณจากการทำกิจกรรม เช่น จำนวนผู้เข้าร่วมประชุม จำนวนผู้ผ่านการอบรม จำนวนครัวเรือนที่ปลูกผักสวนครัว เป็นต้น
** ผลลัพธ์ หมายถึง การเปลี่ยนแปลงที่นำไปสู่การแก้ปัญหา เช่น หลังอบรมมีผู้ปรับเปลี่ยนพฤติกรรมจำนวนกี่คน มีข้อบังคับหรือมาตรการของชุมชนที่นำไปสู่การปรับเปลี่ยนพฤติกรรมหรือสภาพแวดล้อม เป็นต้น ทั้งนี้ต้องมีข้อมูลอ้างอิงประกอบการรายงาน เช่น ข้อมูลรายชื่อแกนนำ , แบบสรุปการประเมินความรู้ , รูปภาพกิจกรรมพร้อมคำอธิบายใต้ภาพ เป็นต้น