กองทุนสุขภาพตำบล - กองทุนหลักประกันสุขภาพท้องถิ่น - กปท

กิตติกรรมประกาศ

"โครงการศูนย์การเรียนรู้สมุนไพรเพื่อสุขภาพ จังหวัดปัตตานี" สำเร็จได้ด้วยดี ด้วยความร่วมมือจาก สมาชิกในชุมชน ตำบลรูสะมิแล อำเภอเมืองปัตตานี จังหวัดปัตตานี

คณะทำงานโครงการฯ ขอขอบคุณ กองทุนสุขภาพตำบล เทศบาลเมืองรูสะมิแล ที่ให้การสนับสนุนงบประมาณในการดำเนินโครงการฯ รวมทั้ง ภาคีเครือข่ายที่สำคัญระดับพื้นที่ ที่ให้การสนับสนุน ช่วยเหลือ ชี้แนะ สุดท้ายขอขอบคุณผู้เกี่ยวข้องที่มิได้ระบุชื่อไว้ในที่นี้ ซึ่งมีส่วนสำคัญในการขับเคลื่อนการดำเนินงานให้มีความยั่งยืนในพื้นที่ต่อไป

คณะทำงานโครงการ
โครงการศูนย์การเรียนรู้สมุนไพรเพื่อสุขภาพ

บทคัดย่อ

โครงการ " โครงการศูนย์การเรียนรู้สมุนไพรเพื่อสุขภาพ " ดำเนินการในพื้นที่ ตำบลรูสะมิแล อำเภอเมืองปัตตานี จังหวัดปัตตานี รหัสโครงการ 67-L3018-1-15 ระยะเวลาการดำเนินงาน 3 กรกฎาคม 2567 - 25 กรกฎาคม 2567 ได้รับการสนับสนุนงบประมาณจำนวน 118,915.00 บาท จาก กองทุนสุขภาพตำบล เทศบาลเมืองรูสะมิแล เพื่อใช้ในการดำเนินกิจกรรมโครงการ หลังจากสิ้นสุดระยะเวลาโครงการ ผลที่เกิดขึ้นจากการดำเนินงานปรากฏดังนี้

โครงการนี้ยังไม่มีการเขียนหรือแก้ไขบทคัดย่อ

หมายเหตุ : รายละเอียดของบทสรุปคัดย่อการดำเนินงาน ให้ผู้รับผิดชอบโครงการเป็นผู้เขียนสรุปภาพรวมของโครงการใน "ผลลัพธ์โครงการ"

สารบัญ

ความเป็นมา/หลักการเหตุผล

ปัจจุบันสมุนไพรไทย เป็นพันธุ์พืชที่ควรค่าแก่การศึกษาเรียนรู้ เพราะเป็นพืชเศรษฐกิจของประเทศไทย ซึ่งสมุนไพรที่สำคัญและช่วยยกระดับเศรษฐกิจให้มั่นคง และลดค่าใช้จ่ายทางการแพทย์ของไทยนั้นก็คือ สมุนไพรที่ใช้ในการแพทย์แผนไทย ซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของวิถีชีวิตของคนไทยมาเป็นเวลานาน เนื่องจากคนไทยสมัยก่อนมีค่าใช้จ่ายในด้านการรักษาพยาบาลสูง ด้วยเหตุที่ในสมัยก่อนยังไม่มีสถานบริการด้านสาธารณสุข บริการประชาชนอย่างทั่วถึงเหมือนปัจจุบัน เมื่อเกิดการเจ็บป่วยขึ้นในชุมชนหรือในครอบครัว จึงมีการนำสมุนไพรมาใช้ในการรักษาพยาบาลเบื้องต้นหรือรักษาพยาบาลกับหมอพื้นบ้าน ในหมู่บ้านของตนเอง เพื่อบรรเทาอาการเจ็บป่วยโดยอาศัยภูมิปัญญาที่สืบทอดกันมารุ่นสู่รุ่น ซึ่งกระบวนการรักษาและสรรพคุณของสมุนไพรชนิดต่างๆ เหล่านี้ ล้วนเป็นองค์ความรู้ที่มีคุณค่าและสำคัญอย่างยิ่ง แต่เมื่อการแพทย์แผนปัจจุบันเริ่มเข้ามามีบทบาท สรรพคุณและคุณค่าของสมุนไพรไทย อันเป็นสิ่งที่เรียกได้ว่าเป็นภูมิปัญญาดั้งเดิม ก็เริ่มถูกบดบังไปเรื่อยๆ และถูกทอดทิ้งในที่สุด ส่งผลให้เยาวชนรุ่นหลังรู้จักสมุนไพรไทยน้อยลง และปัจจุบันประเทศไทยเริ่มให้ความสำคัญกับการใช้ยาสมุนไพรมากขึ้น

เนื่องจากการรักษาแผนปัจจุบันบางครั้งมีผลข้างเคียงในบางโรคและมีขีดจำกัดในการรักษา นอกจากนั้นอิทธิพลของกระแสโลกในเรื่องสมุนไพรและการแพทย์ทางเลือกก็เป็นปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อสังคมไทย ทำให้คนไทยหันมาบริโภคสมุนไพรกันมากขึ้น ตำบลรูสะมิแล อำเภอเมือง จังหวัดปัตตานี เป็นตำบลที่ตั้งอยู่ในพื้นที่สามจังหวัดชายแดนภาคใต้ของประเทศไทย มีศักยภาพทางภูมิศาสตร์ มีภูมิอากาศที่ดี และมีศักยภาพในการผลิตพืชสมุนไพรได้หลากหลายชนิด ที่มีลักษณะเฉพาะประจำท้องถิ่น รวมทั้งมีแหล่งผลิตสมุนไพรที่เหมาะสม แต่พื้นที่ดังกล่าวยังขาดศูนย์การเรียนรู้สำหรับพืชสมุนไพร เพื่อใช้เรียนรู้และต่อยอดองค์ความรู้ ตลอดจนพัฒนาผลิตภัณฑ์ด้านสมุนไพร  อันจะก่อให้เกิดประโยชน์โดยตรงแล้วยังสามารถนำไปแปรรูปเป็นผลิตภัณฑ์ได้อย่างหลากหลาย สมุนไพรจึงจัดเป็นพืชทางเศรษฐกิจที่สำคัญของประเทศไทย ซึ่งนับว่าสมุนไพรไทยมีศักยภาพและสามารถนำรายได้เข้าประเทศสูงมากและมีแนวโน้มเติบโตในอนาคต

ดังนั้นโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลรูสะมิแล จึงสนใจที่จะจัดตั้งศูนย์การเรียนรู้สมุนไพรเพื่อสุขภาพตามหลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง เพื่อช่วยส่งเสริมการใช้สมุนไพรในชุมชนให้เกิดประโยชน์ โดยใช้วัตถุดิบที่สามารถหาได้ในท้องถิ่นอย่างสมุนไพรมาเป็นวัตถุดิบหลัก ทั้งนี้เพื่อเป็นแนวทางในการออกแบบศูนย์การเรียนรู้ รวมทั้งเป็นแนวทางในการออกแบบการถ่ายทอดองค์ความรู้เกี่ยวกับสมุนไพรเพื่อสุขภาพให้กับผู้ที่สนใจศึกษาต่อไป

สถานการณ์

วัตถุประสงค์โครงการ

1. เพื่อให้ศูนย์การเรียนรู้สมุนไพรเพื่อสุขภาพ เป็นแหล่งข้อมูลสร้างความรู้ ความเข้าใจเรื่องพืชสมุนไพรให้กับคนในชุมชนตำบลรูสะมิแล
2. เพื่อให้ผู้เข้าร่วมอบรมมีความรู้ความเข้าใจในเรื่องสมุนไพรในการดูแลสุขภาพ
3. เพื่อให้ผู้เข้าร่วมอบรมสามารถแปรรูปสมุนไพรสำหรับใช้ดูแลสุขภาพได้เอง
4. เพื่อส่งเสริมการใช้สมุนไพรในชุมชนให้เกิดประโยชน์ ช่วยลดค่าใช้จ่ายสำหรับจัดซื้อยา และลดการใช้ยาไม่สมเหตุสมผลได้

กิจกรรม/การดำเนินงาน

1. รายละเอียดค่าใช้จ่ายต่างๆ
2. การทำยาดมสมุนไพร
3. การทำทิงเจอร์ทองพันชั่ง
4. การทำสเปรย์ไล่ยุง
5. การทำยาหม่อง

กลุ่มเป้าหมาย

ผลที่คาดว่าจะได้รับ

1. คนในชุมชนตำบลรูสะมิแลสามารถเข้าถึงแหล่งข้อมูลความรู้ ความเข้าใจเรื่องพืชสมุนไพรจากศูนย์การเรียนรู้สมุนไพรเพื่อสุขภาพได้อย่างถูกต้อง
2. ผู้เข้าร่วมโครงการ มีความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับสมุนไพรในการดูแลสุขภาพ
3. ผู้เข้าร่วมโครงการสามารถแปรรูปสมุนไพรในการสร้างเสริมสุขภาพและป้องกันโรคในเบื้องต้น  ช่วยลดภาวะความเจ็บป่วยต่อตนเองและคนในครอบครัว
4. ผู้เข้าร่วมโครงการรู้จักการใช้สมุนไพรในชุมชนให้เกิดประโยชน์ ช่วยลดค่าใช้จ่ายสำหรับจัดซื้อยา และลดการใช้ยาไม่สมเหตุสมผลได้

ส่วนที่ 1 ผลการดำเนินงาน

* ผลผลิต หมายถึง ผลที่เกิดขึ้นเชิงปริมาณจากการทำกิจกรรม เช่น จำนวนผู้เข้าร่วมประชุม จำนวนผู้ผ่านการอบรม จำนวนครัวเรือนที่ปลูกผักสวนครัว เป็นต้น
** ผลลัพธ์ หมายถึง การเปลี่ยนแปลงที่นำไปสู่การแก้ปัญหา เช่น หลังอบรมมีผู้ปรับเปลี่ยนพฤติกรรมจำนวนกี่คน มีข้อบังคับหรือมาตรการของชุมชนที่นำไปสู่การปรับเปลี่ยนพฤติกรรมหรือสภาพแวดล้อม เป็นต้น ทั้งนี้ต้องมีข้อมูลอ้างอิงประกอบการรายงาน เช่น ข้อมูลรายชื่อแกนนำ , แบบสรุปการประเมินความรู้ , รูปภาพกิจกรรมพร้อมคำอธิบายใต้ภาพ เป็นต้น