โครงการนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ ส่งเสริมความรู้เรื่องโรคเบาหวาน /ความดันโลหิตสูงและคัดกรองประเมินความเสี่ยงด้านสุขภาพแก่กลุ่มเป้าหมายพร้อมทั้งสร้างกระแสให้เกิดความตระหนักถึงความสำคัญของการรับบริการคัดกรองและรับรู้วิธีลดความเสี่ยงของการเกิดโรคเรื้อรัง ให้ประชาชนกลุ่มเสี่ยงต่อโรค Metabolic ได้รับการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมสุขภาพที่เหมาะสมและกลุ่มเสี่ยงที่สงสัยเป็นโรคได้รับการส่งต่อและรักษาตามแผนการดูแล
ผลการดำเนินงานที่สำคัญ
1.กิจกรรมเตรียมงานก่อนดำเนินการ
-ประชุมชีี้แจงการดำเนินงานโครงการแก่ อสม. แกนนำชุมชน เจ้าหน้าที่ประจำชุมชน ทั้ง 45 ชุมชน พร้อมจัดทำแผนการออกคัดกรองรายชุมชน
-จัดสำรวจ/จัดทำทะเบียนกลุ่มเป้าหมายที่ต้องคัดกรอง เตรียมเอกสารการคัดกรอง จัดซื้อจัดจ้างเวชภัณฑ์ทางการแพทย์
-ประชาสัมพันธ์แผนงาน/โครงการ งบประมาณ
*ค่าถ่ายเอกสาร แบบฟอร์มคัดกรอง จำนวน 6,870 ชุด
*แถบตรวจน้ำตาลในเลือด 9,870 แถบ
2.กิจกรรม ตรวจคัดกรอง
-ตรวจคัดกรองกลุ่มเป้าหมายในแต่ละชุมชนโดยซักประวัติพฤติกรรมสุขภาพ ชั่งน้ำหนัก วัดส่วนสูง รอบเอว ดัชนีมวลกาย วัดความดันโลหิต วัดระดับน้ำตาลในเลือด แปลผลการคัดกรอง
-ให้ความรู้เรื่องโรคเบาหวานและความดันโลหิตสูงแก่กลุ่มเป้าหมาย
-คัดกรองตามแนวทางการประเมินความเสี่ยงต่อโรคหัวใจและหลอดเลือด
-จัดทำทะเบียนกลุ่มเสี่ยงเบาหวานและกลุ่มเสี่ยงความดันโลหิตสูง
-ติดตามกลุ่มเสี่ยงเบาหวานและกลุ่มเสี่ยงความดันโลหิตสูงโดยเจ้าหน้่าที่และ อสม.เพื่อเข้ารับการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมพร้อมให้คำแนะนำผู้ที่มีความเสี่ยง
-ส่งต่อในรายที่มีผลการตรวจคัดกรองผิดปกติ ติดตามผลการรักษาภายหลังการส่งต่อ
-บันทึกผลการคัดกรองในโปรแกรม JHCIS
3.ประเมินผลสรุปและประเมินโครงการ
-ผลการดำเนินงานคัดกรองเบาหวาน กลุ่มเป้าหมายได้รับการคัดกรองร้อยละ 92.95 พบเป็นกลุ่มปกติ ร้อยละ 86.13 กลุ่มเสี่ยง ร้อยละ 12.21 กลุ่มสงสัยป่วยร้อยละ 1.58 กลุ่มสงสัยป่วยได้รับการติดตามตรวจซ้ำและ วินิจฉัยเป็นโรคเบาหวานรายใหม่ ร้อยละ 0.27 กลุ่มเสี่ยงและกลุ่มสงสัยป่วยเป็นโรคเบาหวานได้รับการปรับเปลี่ยนพฤติกรรม ร้อยละ 61.37 กลุ่มเสี่ยงที่สงสัยเป็นโรคเบาหวานได้รับการติดตามรักษา ร้อยละ 95.8
-ผลการดำเนินงานคัดกรองความดันโลหิตสูง กลุ่มเป้าหมายได้รับการคัดกรองร้อยละ 91.66 พบเป็นกลุ่มปกติ ร้อยละ 67.06 กลุ่มเสี่ยง ร้อยละ 26.91 กลุ่มสงสัยป่วยร้อยละ 5.85 กลุ่มสงสัยป่วยได้รับการติดตามตรวจซ้ำและวินิจฉัยเป็นโรคความดันโลหิตสูงรายใหม่ ร้อยละ 0.73 กลุ่มเสี่ยงและกลุ่มสงสัยป่วยเป็นโรคความดันโลหิตสูง ได้รับการปรับเปลี่ยนพฤติกรรม ร้อยละ 63.35 กลุ่มเสี่ยงที่สงสัยเป็นโรคความดันโลหิตสูง ร้อยละ 91.37
ข้อเสนอแนะ
1.กลุ่มเป้าหมายอยู่ในบริบทเป็นพื้นที่ชุมชนเมืองการให้ความร่วมมือน้อย ไม่ค่อยตระหนักในเรื่องของการดูแลสุขภาพขั้นพื้นฐาน ติดภารกิจมาตามนัดน้อยต้องใช้การลงพื้นที่ติดตามคัดกรองที่บ้านทำให้ต้องใช้เวลานาน
จึงต้องทำความเข้าใจให้ความรู้แก่กลุ่มเป้าหมายให้มีความตระหนักในการดูแลสุขภาพของตนเองประสานความร่วมมือกับเครือข่ายสุขภาพและภาคประชาชนเรื่องการบริการและการประชาสัมพันธ์ให้หลากหลายช่องทาง
2.กลุ่มเสี่ยงที่นัดตรวจติดตามซ้ำ ติดตามยาก และไม่ค่อยให้ความร่วมมือในการรักษา และการเข้ากลุ่มเพื่อปรับเปลี่ยนพฤติกรรมสุขภาพ จึงต้องสร้างความตระหนักและเพิ่มช่องทางการติดตาม โดยผ่าน อสม.หรือเจ้าหน้าที่โทรประสานงานเองโดยตรง เพื่อให้กลุ่มเสี่่ยงเห็นความสำคัญของกิจกรรมการคัดกรอง
3.อสม.ขาดทักษะและความชำนาญในการเจาะเลือดปลายนิ้ว บางรายไม่สามารถเจาะเลือดได้ บางรายไม่ให้ความร่วมมือในการคัดกรอง ไม่มีเวลา ไม่สามารถปฏิบัติงานได้ จึงควรจัดอบรมให้ความรู้แก่ อสม. ในเรื่องของการคัดกรอง ทำความเข้าใจและสร้างความมั่นใจในการปฏิบัติงานโดยเจ้าหน้าที่อธิบายเกี่ยวกับการสัมภาษณ์ตามใบคัดกรอง ฝึกอบรมเรื่องการวัดความดันโลหิต การเจาะเลือดปลายนิ้ว(1)