กองทุนสุขภาพตำบล - กองทุนหลักประกันสุขภาพท้องถิ่น - กปท

หลักการและเหตุผล (ระบุที่มาของการทำโครงการ) โรคฟันผุในเด็กเล็ก ถือเป็นปัญหาสุขภาพที่สำคัญปัญหาหนึ่ง แต่มักเป็นปัญหาที่ถูกมองข้าม เนื่องจากเป็นโรคที่พบได้ในเด็กเกือบทุกคนและความรุนแรงไม่มากจนถึงแก่ชีวิต ส่งผลให้ผู้ปกครองขาดความตระหนักและไม่ให้ความสำคัญ โรคฟันผุถือเป็นโรคที่เกิดจากปัจจัยหลายอย่างร่วมกัน แต่มีปัจจัยหลักอยู่ 3 ปัจจัยด้วยกัน ปัจจัยแรก คือ การได้รับเชื้อที่ก่อให้เกิดโรคฟันผุ พบว่าเด็กที่ฟันผุมีเชื้อ Mutan Streptocooci สูงกว่าเด็กโดยทั่วไป ปัจจัยที่สอง คือ การให้อาหารแก่เด็กไม่ถูกต้อง เช่น การให้นมหวานแก่เด็ก การรับประทานอาหารระหว่างมื้อ และปัจจัยที่สาม คือ การดูแลทำความสะอาดช่องปากของเด็กไม่ดี พบว่า เด็กที่ฟันไม่ผุ ส่วนมากแปรงฟันอย่างสม่ำเสมอ ต่างจากเด็กที่ฟันผุซึ่งแปรงฟันไม่สม่ำเสมอ แปรงน้อย หรือไม่แปรงเลย และเด็กที่พ่อแม่แปรงฟันให้จะมีฟันผุน้อยกว่าเด็กที่แปรงฟันด้วยตนเอง จากรายงานผลการสำรวจสภาวะสุขภาพช่องปากระดับประเทศ ครั้งที่ 9 พ.ศ.2566 พบว่า เด็กอายุ 3 ปีมีฟันผุระยะเริ่มต้นร้อยละ 38.0 มีความชุกในการเกิดโรคฟันผุร้อยละ 47.0 มีค่าเฉลี่ยฟันผุ ถอน อุด (dmft) 2.5 ซี่ต่อคน และร้อยละ 2.6 ของเด็กอายุ 3 ปีมีประสบการณ์การสูญเสียฟันในช่องปาก นอกจากนี้พบว่าเด็กอายุ 3 ปีมีฟันผุที่ไม่ได้รับการรักษาร้อยละ 46.1 หรือเฉลี่ย 2.4 ซี่ต่อคน ความชุกของการเกิดฟันผุในเด็กอายุ 3 ปีพบสูงสุดในภาคใต้ ร้อยละ 55.5 ค่าเฉลี่ยฟันผุ ถอน อุด 3.2 ซี่ต่อคน ในปี 2567 สภาวะสุขภาพช่องปากในกลุ่มเด็กอายุ 3-5 ปี จังหวัดพัทลุง พบว่า ค่าเฉลี่ยฟันผุ ร้อยละ 40.47 และในปี 2567 สภาวะสุขภาพช่องปากในกลุ่มเด็กอายุ 3-5 ปี อำเภอเขาชัยสน ค่าเฉลี่ยฟันผุ ร้อยละ 41.99 ซึ่งยังคงมีความชุกโรคฟันน้ำนมผุสูงกว่าระดับจังหวัด (สำนักงานสาธารณสุข จังหวัดพัทลุง, 2567) เนื่องจากโรคฟันผุในฟันน้ำนมเป็นโรคที่สามารถป้องกันได้และเด็กเหล่านี้ใช้เวลาส่วนหนึ่งอยู่กับผู้ดูแลเด็กในศูนย์พัฒนาเด็กเล็ก และใช้เวลาส่วนใหญ่อยู่กับผู้ปกครอง ประกอบกับเด็กเหล่านี้ยังไม่สามารถดูแลสุขภาพได้ด้วยตนเองดังนั้นผู้ที่มีส่วนเกี่ยวข้องกับเด็กควรมีความตระหนักและทัศนคติที่ดีเกี่ยวกับการดูแลสุขภาพช่องปาก การควบคุมอาหารที่ทำให้เกิดฟันผุ และมีแนวทางในการดูแลสุขภาพช่องปากในเด็กเล็ก รวมถึงกิจกรรมที่ส่งเสริมป้องกันทันตสุขภาพเด็กก่อนวัยเรียนในศูนย์พัฒนาเด็กเล็ก ดังนั้นกลุ่มงานทันตสาธารณสุข โรงพยาบาลเขาชัยสน ได้เห็นความสำคัญของกิจกรรมที่สร้างเสริมพัฒนาการที่ดีของเด็กเล็กเพื่อให้เกิดการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการดูแลสุขภาพช่องปากของเด็กจึงได้มีการจัดทำโครงการส่งเสริมป้องกันทันตสุขภาพของเด็กเล็กขึ้น