กองทุนสุขภาพตำบล - กองทุนหลักประกันสุขภาพท้องถิ่น - กปท

กิตติกรรมประกาศ

"โครงการสุนัต (ขลิบ) เยาวชนเทศบาลเมืองปัตตานี เพื่อสุขภาพ ปลอดภัย ห่างไกลโรค ประจำปี 2568 (ประเภทที่ 1) จังหวัดปัตตานี" สำเร็จได้ด้วยดี ด้วยความร่วมมือจาก สมาชิกในชุมชน ตำบลสะบารัง อำเภอเมืองปัตตานี จังหวัดปัตตานี

คณะทำงานโครงการฯ ขอขอบคุณ กองทุนสุขภาพตำบล เทศบาลเมืองปัตตานี ที่ให้การสนับสนุนงบประมาณในการดำเนินโครงการฯ รวมทั้ง ภาคีเครือข่ายที่สำคัญระดับพื้นที่ ที่ให้การสนับสนุน ช่วยเหลือ ชี้แนะ สุดท้ายขอขอบคุณผู้เกี่ยวข้องที่มิได้ระบุชื่อไว้ในที่นี้ ซึ่งมีส่วนสำคัญในการขับเคลื่อนการดำเนินงานให้มีความยั่งยืนในพื้นที่ต่อไป

คณะทำงานโครงการ
โครงการสุนัต (ขลิบ) เยาวชนเทศบาลเมืองปัตตานี เพื่อสุขภาพ ปลอดภัย ห่างไกลโรค ประจำปี 2568 (ประเภทที่ 1)

บทคัดย่อ

โครงการ " โครงการสุนัต (ขลิบ) เยาวชนเทศบาลเมืองปัตตานี เพื่อสุขภาพ ปลอดภัย ห่างไกลโรค ประจำปี 2568 (ประเภทที่ 1) " ดำเนินการในพื้นที่ ตำบลสะบารัง อำเภอเมืองปัตตานี จังหวัดปัตตานี รหัสโครงการ 68-L7884-1-07 ระยะเวลาการดำเนินงาน 1 มกราคม 2568 - 30 มิถุนายน 2568 ได้รับการสนับสนุนงบประมาณจำนวน 194,455.00 บาท จาก กองทุนสุขภาพตำบล เทศบาลเมืองปัตตานี เพื่อใช้ในการดำเนินกิจกรรมโครงการ หลังจากสิ้นสุดระยะเวลาโครงการ ผลที่เกิดขึ้นจากการดำเนินงานปรากฏดังนี้

โครงการนี้ยังไม่มีการเขียนหรือแก้ไขบทคัดย่อ

หมายเหตุ : รายละเอียดของบทสรุปคัดย่อการดำเนินงาน ให้ผู้รับผิดชอบโครงการเป็นผู้เขียนสรุปภาพรวมของโครงการใน "ผลลัพธ์โครงการ"

สารบัญ

ความเป็นมา/หลักการเหตุผล

หลักปฎิบัติอย่างหนึ่งของศาสนาอิสลาม คือ การเข้าสุนัตหรือคิตานหรือมาโซ๊ะยาวี (ภาษามลายู) เป็นพิธีกรรมอย่างหนึ่งที่มุสลิมทุกคนถือปฏิบัติอย่างเคร่งครัด การเข้าสู่พิธีสุนัตนิยมทำในวัยเด็ก เป็นการรักษาความสะอาดสะอาดของร่างกาย ในสมัยก่อนชาวมุสลิมส่วนมากนิยมเข้าพิธีสุนัตกับหมอแผนโบราณหรือที่มุสลิมเรียกว่า "โต๊ะมูเด็ง" แต่ในปัจจุบันเพื่อความปลอดภัยจึงใช้แพทย์แผนปัจจุบันเป็นผู้ทำพิธีการเข้าสุนัตที่ประชาชนในพื้นที่ได้ถือปฏิบัติกันมาอย่างต่อเนื่องของชาวมุสลิม ซึ่งในตามหลักการของศาสนาอิสลามนั้นได้กำหนดไว้ว่าเมื่อเด็กอายุประมาณ 7 - 15 ปี ผู้ปกครองต้องจัดพิธีเข้าสุนัตหรือคิตานหรือมาโซ๊ะยาวี การเข้าสุนัต คือ การขลิบหนังหุ้มปลายอวัยวะเพศออกมาเพื่อให้สะดวกในการทำความสะอาด ซึ่งการปัสสาวะ ค้างอยู่ที่อวัยวะเพศนั้นตามหลักการของศาสนาอิสลามถือว่าเป็นสิ่งสกปรก การขลิบหนังหุ้มปลายอวัยวะเพศชาย เป็นแนวทางปฏิบัติที่ต้องกระทำเพื่อรักษาความสะอาด รวมทั้งช่วยป้องกันและลดปัญหาการติดเชื้อทางเพศสัมพันธ์ จากงานวิจัยพบว่าการขลิบหนังหุ้มปลายอวัยวะเพศชายสามารถลดความเสี่ยงการติดเชื้อ HIV ได้ร้อยละ 50 - 60 เนื่องจากผิวหนังบริเวณนี้จะมีต่อมซึ่งสร้างสารเรียกว่า Smegma หรือขี้เปียก หากมีหนังหุ้มไม่สามารถเปิดออกล้างได้ จะทำให้สารดังกล่าวคั่ง ซึ่งจะก่อให้เกิดกลิ่น การติดเชื้อ รวมถึงมะเร็งที่องคชาติได้ (นพ.อนุพงศ์ ชิตวรากร) นอกจากนี้การขลิบหนังหุ้มปลายอวัยวะเพศชาย ผู้ขลิบจะลดโอกาสเกิดโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ เช่น ซิฟิลิส แผลริมอ่อน และลดความเสี่ยงของมะเร็งองคชาติ และถ้าหากขลิบในเด็กทารกก็จะลดโอกาสกสนติดเชื้อของทางเดินปัสสาวะในเด็กได้ด้วย ผู้หญิงที่เป็นคู่ของผู้ชายที่ขลิบก็จะลดความเสี่ยงของการเกิดโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ และลดอัตราเสี่ยงการเกิดมะเร็งปากมดลูกด้วย จากบริบทพื้นที่ 3 จังหวัดชายแดนใต้ พบว่าการขลิบหนังหุ้มปลายอวัยวะเพศชายหรือ "ทำสุนัต" (ภาษามลายู) มักทำกับหมอบ้าน หรือ "โต๊ะมูเด็ง" จากความเชื่อและประเพณีของชุมชน โดยผู้ปกครองเด็กเชื่อว่าการทำกับแพทย์จะทำให้อวัยวะเพศไม่แข็งแรง การทำกับโต๊ะมูเด็งเป็นประเพณีที่คนเฒ่าคนแก่เคยทำกัน ซึ่งที่ผ่านมาพบว่าการทำสุนัตกับโต๊ะมูเด็งมักจะมีเหตุการณ์เลือดออกมาก ทำให้เกิดภาวะช็อคหรือการติดเชื้อ เช่นติดเชื้อตับอักเสบ เชื้อ HIV จากการใช้เครื่องร่วมกันโดยไม่ได้ล้างทำความสะอาดอย่างถูกวิธี   จากการดำเนินโครงการ ปีงบประมาณ 2567 ที่ผ่านมา โดยมีกิจกรรมถอดบทเนรียน สำหรับผู้เข้าร่วมกิจกรรม ซึ่งมีข้อชื่นชมหลายๆด้าน เช่น การช่วยเหลือด้านเศรษฐกิจของผู้ปกครอง การให้บริการที่สะอาด ปลอดภัย สะดวก รวดเร็ว และการให้ความรู้ก่อนเข้าสุนัต (ขลิบ) การให้ความรู้เรื่องการดูแลความสะอาดบริเวณขลิบ ข้อเสนอแนะในการจัดโครงการฯ คือการประชาสัมพันธ์ให้ทั่วถึงมากขึ้น เพิ่มจำนวนสิทธฺ์การให้บริการ สถานที่จอดรถลำบาก การจัดกิจกรรมให้เริ่มตั้งแต่เริ่มปิดเทอม จัดสรรอุปกรณ์ในการป้องกัน การกระทบต่อบาดแผล   งานศูนย์บริการสาธารณสุขกะลาพอ กองสาธารณสุขและสิ่งแวดล้อม เทศบาลเมืองปัตตานี ได้เล็งเห็นความสำคัญของการขลิบหนังหุ้มปลายอวัยวะเพศชายหรือเข้าสุนัตในหกลุ่มเด็กและเยาวชนในพื้นที่ โดยทีมบุคคลากรทางการแพทย์โรงพยาบาลปตตานีที่มีความรู้ ทักษะด้านการขลิบหนังหุ้มปลายแบบปราศจากเชื้อเพื่อให้เด็กและเยาวชนได้รับบริการที่ปลอดภัยและมีคุณภาพยิ่งขึ้น   ดังนั้น เพื่อเป็นการสร้างเสริมสุขภาพและป้องกันโรค ตามสิทธิประโยชน์ของแต่ละกลุ่มวัยเพื่อลดปัจจัยเสี่ยงทางสุขภาพ ในกลุ่มเด็กวัยเรียนและเยาวชน งานศูนญ์บริการสาธารณสุขกะลาพอ กองสาธารณสุขและสิ่งแวดล้อม เทศบาลเมืองปัตตานี ได้ตระหนักถึงความสำคัญและความจำเป็นต่อการจัดการแก้ไขปัญหาสภาวะสุขภาพในกลุ่มเด็กวัยเรียนและเยาวชนชาย จึงได้จัดทำโครงการสุนัต (ขลิบ) เยาวชนเทศบาลเมืองปัตตานี เพื่อสุขภาพ ปลอดภัย ห่างไกลโรค ประจำปี 2568 ขึ้น

สถานการณ์

วัตถุประสงค์โครงการ

1. 1. เพื่อสร้างความตระหนัก ความเข้าใจ ในการดูแลสุขภาพและป้องกันโรคโดยเฉพาะโรคติดเชื้อให้กับผู้ปกครองและเด็ก 2. บริการทำขลิบหนังหุ้มปลายอวัยวะเพศชายแก่เด็กและเยาวชนมุสลิม ในเขตเทศบาลเมืองปัตตานี เพื่อลดภาวะเสี่ยงการติดเชื้อ และภาวะออกเลือดมาก 3. เพื่อให้เยาวชนในเขตเทศบาลเมืองปัตตานีสามารถเข้าถึงบริการด้านการส่งเสริมและป้องกันโรค

กิจกรรม/การดำเนินงาน

กลุ่มเป้าหมาย

ผลที่คาดว่าจะได้รับ

เด็กและเยาวชนในเขตเทศบาลเมืองปัตตานี ได้รับบริการขลิบหนังหุ้นปลายอวัยวะเพศชายโดยสามารถลดภาวะเสี่ยงของการออกเลือด (bleeding) ภาวะแทรกซ้อน (การอักเสบรุนแรง) และการติดเชื้อรวมทั้งสร้างความตระหนักแก่ผู้ปกครอง ในชุมชน เพื่อการป้องกันโรคติดเชื้อที่อาจเกิดขึ้นภายหลัง

ส่วนที่ 1 ผลการดำเนินงาน

* ผลผลิต หมายถึง ผลที่เกิดขึ้นเชิงปริมาณจากการทำกิจกรรม เช่น จำนวนผู้เข้าร่วมประชุม จำนวนผู้ผ่านการอบรม จำนวนครัวเรือนที่ปลูกผักสวนครัว เป็นต้น
** ผลลัพธ์ หมายถึง การเปลี่ยนแปลงที่นำไปสู่การแก้ปัญหา เช่น หลังอบรมมีผู้ปรับเปลี่ยนพฤติกรรมจำนวนกี่คน มีข้อบังคับหรือมาตรการของชุมชนที่นำไปสู่การปรับเปลี่ยนพฤติกรรมหรือสภาพแวดล้อม เป็นต้น ทั้งนี้ต้องมีข้อมูลอ้างอิงประกอบการรายงาน เช่น ข้อมูลรายชื่อแกนนำ , แบบสรุปการประเมินความรู้ , รูปภาพกิจกรรมพร้อมคำอธิบายใต้ภาพ เป็นต้น