กองทุนสุขภาพตำบล - กองทุนหลักประกันสุขภาพท้องถิ่น - กปท

จากสถานการณ์ฝุ่นละอองขนาดไม่เกิน 2.5 ไมครอน (PM2.5) ที่เคยแพร่กระจายครอบคลุมพื้นที่ส่วนใหญ่ของประเทศไทย และภูมิภาคข้างเคียง โดยส่งผลกระทบต่อสุขภาพของประชาชนในพื้นที่ และคาดว่าสถานการณ์จะเกิดขึ้นอย่างต่อเนื่อง ทำให้กระทรวงมหาดไทยมีคำสั่งให้หน่วยงานทุกท้องที่เฝ้าระวังและมีมาตรการจัดการประกอบกับจะเป็นปัญหาสุขภาพทั้งในระยะสั้นและระยะยาว โดยเฉพาะในกลุ่มเสี่งซึ่งมีสุขภาพอ่อนแอ ทั้งนี้ นายโชตินรินทร์ เกิดสม ผู้ว่าราชการจังหวัดสงขลา สั่งดำเนินการประชาสัมพันธ์ โดยใช้เครือข่าย องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น กำนัน ผู้ใหญ่บ้าน อาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้าน (อสม.) เคาะประตูบ้าน "หยุดเผา หยุดฝุ่น เพื่อคุณ เพื่อเรา" ในวันจันทร์ที่ 3 กุมภาพันธ์ 2568 ตั้งแต่เวลา 10.00 น. เป็นต้นไป ส่วนนายมงคลสินยัง นายอำเภอสะบ้าย้อย ในฐานะผู้อำนวยการศูนย์ศูนย์ติดตามสถานการณ์ไฟป่าหมอกควันอำเภอสะบ้าย้อย มีคำสั่งให้เร่งแก้ปัญหา พร้อมทั้งเฝ้าระวังป้องกัน อย่างเข้มงวด (สามารถติดตามข้อมูลจากรายงานสถานการณ์ และคุณภาพอากาศประเทศไทย ของกรมควบคุมมลพิษ http://air4thai.pcd.go.th/webV2/) อนึ่ง นพ.จเด็จ ธรรมธัชอารี เลขาธิการสำนักงานหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ (สปสช.) ลงนามหนังสือด่วนที่สุด ที่ สปสช.2.73/31 ลว. 27 ม.ค. 2568 เรื่อง "ซักซ้อมความเข้าใจและขอความร่วมมือในการแก่ไขปัญหาด้านสาธารณสุขและลดผลกระทบต่อสุขภาพจากฝุ่นละอองขนาดเล็ก (PM 2.5) มีเนื้อหาให้กองทุนหลักประกันสุขภาพใน ระดับท้องถิ่นหรือฟื้นที่จัดทำโครงการรพสต.บาโหย กองสาธารณสุข อบจ.สงขลา (หน่วยบริการสุขภาพ ตามประกาศฯ พ.ศ. 2561 ข้อ 10) ได้พิจารณาแล้วว่า หากไม่มีแผนงานรับมือและเร่งดำเนินการจัดการปัญหาดังกล่าว อาจส่งผลกระทบต่อสุขภาพของประชาชนในพื้นที่ ทั้งในระยะสั้น และในระยะยาว ดังนี้ ผลระยะสั้น ฝุ่น PM 2.5 มีขนาดเล็กและมีปริมาณมากที่สามารถทะสุขนจมูก แทรกซึมสู่ระบบทางเดินหายใจ ทะลุผนังปอดและเข้ากระแสเลือดได้อย่างง่ายดาย ผลกระทบที่รับฝุ่นเข้าไปอาจเกิดขึ้นกับร่ายกาย (ภายใน 1 2 2 วัน)ซึ่งส่วนมากจะเกิดกับระบบทางเดินหายใจ โดยมีอาการ ไอ เจ็บคอ ทายใจแล้วมีเสียงฟืดฟาด เลือดกำเดาไหลมีเสมหะ ซึ่งหากเลือดไหลลงคอก็จะทำให้เสมหะมีเลือดเจือปน ฝุ่นเข้าตาทำให้เกิดโรคเยื่อบุตาอักเสบ ทำให้เกิดอาการ เช่น ตาแดง แสบตา คันตา หรือระคายเคือง หากเกิดอาการเหล่านี้สามารถบรรเทาอาการด้วยวิธีประคบเย็น หรือใช้น้ำตาเทียม บางกรณีอาจไม่จำเป็นต้องรับการรักษาโดยแพทย เพราะหายได้เองกายใน 2-3 สัปดาห์ นอกเหนือจะทำให้เกิดปัญหาต่อระบบทางเดินหายใจ ยังมีผลกระทบต่อผิวหนังของเราอีกด้วย กรมการแพทย์ โดยสถาบันโรค ผิวหนัง เปิดเผยว่า อนุภาคของฝุ่นละอองที่อยู่ในอากาศมีขนาดเล็กเส้นผ่านศูนย์กลางไม่เกิน 2.5 ไมครอน สามารถผ่านเข้าสู่เซลล์ผิวหนังได้ ข้อมูลจากงานวิจัยพบว่า ฝุ่นละอองขนาดเล็ก PMM 2.5 สามารถจับตัวกับสารเคมีและโลหะต่าง ๆ และนำพาเข้าสู่ผิวหนัง มีผลทำร้ายเซลล์ผิวหนังโดยตรง และทำให้การทำงานของเซลล์ผิวหนังผิดปกติไปผลสะสมจนอาจเกิดโรคในระยะยาวองค์การอนามัยโลก (World Health Organization) กำหนดให้ PM 2.5 อยู่ในกลุ่มที่ 1 ของสารก่อมะเร็งตั้งแต่ปี 2556 และชี้ว่าคน 9 ใน 10 กำลังหายใจนำอากาศอันเป็นพิษเข้าสู่ร่างกายเป็นประจำทุก ๆ ปี ประชากรโลก กว่า 7 ล้านคน เสียชีวิตก่อนวัยอันควร ทำให้อายุชัยเฉลี่ยของประชากรลดลง แก่เร็วและอายุสั้นลง แถมยังเพิ่มความเสี่ยงของโรคเรื้อรัง ได้แก่
โรคหลอดเลือดในสมอง การเผชิญหน้ากับมลพิษทางอากาศระยะยาว เพิ่มความเสี่ยงที่จะทำให้หลอดเลือดแดงในสมองแข็งตัดความดันโลหิตสูงขึ้น ระบบประสาทอัตโนมัติทำงานมากขึ้น และความหนืดของเลือดเพิ่มขึ้น ซึ่งล้วนแต่เป็นปัจจัยเสี่ยงที่ทำให้เกิดลิ่มเลือดอุดตันหลอดเลือดในสมองได้อันตรายต่อปอดและระบบทางเดินหายใจฝุ่นขนาดเล็กเป็นทั้งสาเหตุและปัจจัยเสี่ยงที่ทำให้เกิดโรคอันตรายต่อปอดและระบบทางเดินหายใจ สาเหตุหลักคือการสูบบุหรี่ รองลงมาจากมลพิษทางอากาศ ได้แก่ โรคหอบหืด โรคปอดอุดกั้นเรื้อรัง และโรคมะเร็งปอด โรคหัวใจขาดเลือด อนุภาคฝุ่นละอองขนาดเล็กสะสมตะกอนที่เรียกว่า พลาค (Plaque) เสี่ยงต่อการเกิดความรุนแรงเฉียบพลัน นื้อหัวใจได้ รวมทั้งหัวใจวาย หัวใจเต้นผิดจังหวะ หัวใจเต้นแรงขึ้น อัตราการผันแปรการเต้นข และหลอดเลือดสมองตีบจนถึงตายได้ ผิวเสื่อมชรา การศึกษาในประเทศเยอรมันนีและประเทศจีน พบว่า การสัมผัสฝุ่นอย่างต่อเนื่องเป็นเวลานาน เป็นปัจจัยหนึ่งที่ทำให้ผิวเสื่อมชราได้เร็วขึ้น พบการเกิดจุดต่างดำเพิ่มมากขึ้นบริเวณใบหน้า และเกิดริ้วรอยบริเวณร่องแก้มมากยิ่งขึ้นด้วย