กองทุนสุขภาพตำบล - กองทุนหลักประกันสุขภาพท้องถิ่น - กปท

จากแนวคิดระบบบริการคุณภาพโรงพยาบาลสายใยรักแห่งครอบครัวที่ต้องพัฒนาคุณภาพการบริการสุขภาพพื้นฐานในงานอนามัยแม่และเด็กโดยเริ่มตั้งแต่การดูแลครรภ์เพื่อให้การตั้งครรภ์และการคลอดมีคุณภาพมารดาและทารกปลอดภัยปราศจากภาวะแทรกซ้อนและมีสุขภาพสมบูรณ์แข็งแรงต่อเนื่องถึงการดูแลเด็กในช่วงปฐมวัยเพื่อให้เด็กเจริญเติบโตและพัฒนาการอย่างสมวัยทั้งสุขภาวะทางกายอารมณ์สังคมและสติปัญญาโดยการดูแลสุขภาพช่องปากที่ดีนั้นย่อมส่งผลต่อการมีสุขภาพร่างกายที่ดีด้วย การป้องกันฟันผุในเด็กควรเริ่มตั้งแต่แม่ตั้งครรภ์เพราะฟันน้ำนมของเด็กเริ่มสร้างและมีการสะสมแร่ธาตุเกือบสมบูรณ์ขณะอยู่ในครรภ์ ขณะตั้งครรภ์ร่างกายของแม่มีการเปลี่ยนแปลงที่สำคัญของระบบฮอร์โมนในร่างกายโดยเกิดจากมีการเปลี่ยนแปลงทางชีววิทยาของเหงือกพบว่าหญิงตั้งครรภ์มักมีปัญหาโรคปริทันต์อักเสบและหากหญิงตั้งครรภ์มีการดูแลสุขภาพช่องปากที่ไม่ดีร่างกายจะยิ่งทำให้เหงือกอักเสบมีความรุนแรงยิ่งขึ้น และนอกจากนี้หญิงตั้งครรภ์จะมีพฤติกรรมการกินอาหารที่เปลี่ยนไปคือ จะมีการกินอาหารระหว่างมื้อมากขึ้นซึ่งจะทำให้เสี่ยงต่อฟันผุได้ง่าย อาการแพ้ท้องของแม่จะมีการอาเจียนเอาน้ำย่อยจากกระเพาะอาหารซึ่งมีฤทธิ์เป็นกรดออกมาบ่อยหากละเลยการดูแลสุขภาพช่องปากหรือมีวิธีการดูแลสุขภาพช่องปากที่ไม่ถูกต้องก็จะทำให้ฟันผุง่ายกว่าคนปกติรวมถึงแม่ที่มีฟันผุจะมีเชื้อจุลินทรีย์ในช่องปากจำนวนมากซึ่งเชื้อนี้สามารถถ่ายทอดสู่ลูกได้ทางน้ำลายปัจจัยเหล่านี้มีผลต่อการเกิดภาวะคลอดก่อนกำหนดและทารกมีน้ำหนักต่ำกว่ามาตรฐาน จากข้อมูลทางระบาดวิทยาของประเทศไทย พบว่าเด็กช่วงอายุ๐-๓ปีเป็นช่วงที่อัตราการเกิดฟันผุในฟันน้ำนมของเด็กเพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็วจากการสำรวจสภาวะทันตสุขภาพจังหวัดตรังปี ๒๕๕๕-๒๕๕๙พบเด็กอายุ ๓ปี มีฟันผุร้อยละ ๖๕.๙๖๗.๕๕๘.๕๕๐.๕ และ ๔๘.๔ตามลำดับ[1]แม้ว่าอัตราการเกิดฟันผุจะมีแนวโน้มที่ดีขึ้น แต่อัตราการเกิดฟันผุยังอยู่ในเกณฑ์สูงและเป็นปัญหาที่สำคัญ จากการศึกษาของ พิศิษฐ์ สมผดุงและคณะ[2] เรื่อง ประสิทธิผลของกิจกรรมการควบคุมแผ่นคราบจุลินทรีย์บนตัวฟันในหญิงตั้งครรภ์ต่อการมีฟันน้ำนมผุในเด็กอายุ๖-๓๐เดือน ของตำบลโนนไทย อำเภอโนนไทย จังหวัดนครราชสีมาพบว่าสภาวะการผุของฟันเด็กในมารดาที่ได้รับการฝึกทักษะการแปรงฟันด้วยการย้อมสีฟันระหว่างตั้งครรภ์ เมื่อเด็กมีอายุ ๑๘-๓๐เดือน มีฟันผุ ร้อยละ ๒๗.๒๗ส่วนเด็กในมารดาที่ได้รับคำแนะนำปกติ เมื่อเด็กมีอายุ ๑๘-๓๐เดือนพบว่ามีฟันผุร้อยละ ๖๓.๗๓ พบว่ามีการเพิ่มขึ้นของค่าเฉลี่ยฟันผุในเด็ก ระหว่างมารดาทั้งสองกลุ่มมีความแตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p-value