กองทุนสุขภาพตำบล - กองทุนหลักประกันสุขภาพท้องถิ่น - กปท

ประเทศไทยก้าลังก้าวเข้าสู่ภาวะสังคมผู้สูงอายุ ซึ่งจากค้าจ้ากัดความของสหประชาชาติระบุว่าสังคม ที่เข้าสู่ภาวะประชากรสูงอายุ (Population aging) หมายถึง สังคมที่มีประชากรผู้สูงอายุตั้งแต่ 65 ปีขึ้นไป ใน สัดส่วนมากกว่าร้อยละ 7 หรือ อายุมากกว่า 60 ปีขึ้นไป ในสัดส่วนมากกว่าร้อยละ 10 ซึ่งระดับการสูงอายุของ ประชากร สามารถวัดด้วย “ดัชนีการสูงวัย” (Index of Ageing) โดยเป็นอัตราส่วนระหว่างประชากรอายุ 60 ปี ขึ้นไป ต่อประชากรอายุต่้ากว่า 15 ปี คูณด้วย 100 ซึ่งแสดงให้เห็นว่ามีผู้สูงอายุกี่คนต่อเด็ก 100 คนโดยตาม โครงสร้างอายุของประชากรมีแนวโน้มที่จะสูงอายุขึ้นไปเรื่อยๆ ซึ่งจะก่อให้เกิดปรากฏการณ์ส้าคัญที่มีผลต่อ สังคมไทยเป็นอย่างมาก คือการมีจ้านวนผู้สูงอายุ (อายุ 60 ปีขึ้นไป) มากกว่าจ้านวนเด็ก (อายุต่้ากว่า 15 ปี) เป็น ครั้งแรกในประวัติศาสตร์ของประเทศไทย จากข้อมูลประชากรตั้งแต่ปี 2513-2583 ดัชนีการสูงวัยมีแนวโน้ม เพิ่มขึ้นตลอดเวลา ในปี 2513 มีผู้สูงอายุเพียง 11 คน ต่อเด็ก 100 คน หลังจากนั้นปี 2553 ดัชนีการสูงวัย เพิ่มสูงเป็น 67 คน และในปี พ.ศ.2556 ดัชนีการสูงวัยเพิ่มขึ้น สูงถึง 79 คน คาดการณ์ว่าในปี 2561 หรืออีก ๔ ปีข้างหน้า ดัชนีการสูงวัยจะมีค่าสูงกว่า 100 อัตราการเพิ่มขึ้นของจ้านวนผู้สูงอายุสูงกว่าประชากรโดยรวม และหลังจากนั้นประเทศไทยจะมีจ้านวนผู้สูงอายุมากขึ้นไปเรื่อยๆ ประเทศไทยจะกลายเป็น “สังคมสูงอายุอย่าง สมบูรณ์” (complete aged society) เมื่อประชากรสูงอายุ สูงถึงร้อยละ 20 และจะเป็น “สังคมสูงอายุระดับสุด ยอด” (super aged society) เมื่อประชากรสูงอายุเพิ่มสูงถึง ร้อยละ 30 ของประชากรทั้งหมด ประมาณ พ.ศ. 2578 เนื่องจากภาวการณ์ถดถอยของสมรรถนะทางร่างกายจึงมีโอกาสอย่างยิ่งที่จะก่อให้เกิดปัญหาด้าน สุขภาพต่อตัวผู้สูงอายุเอง และส่งผลกระทบต่อการจัดบริการสาธารณสุขในอนาคต ข้อมูลจากการส้ารวจประชากร สูงอายุในประเทศไทย พ.ศ. 2554 ผู้สูงอายุร้อยละ 53 ตอบว่าตนเองเป็นโรคใดโรคหนึ่ง หรือ เป็นมากกว่าหนึ่ง โรค กลุ่มอาการของโรคที่ผู้สูงอายุตอบว่าเป็นมากที่สุด คือ ความดันโลหิตสูง/ไขมันในเลือดสูง/ คลอเลสเตอรอลสูง (ร้อยละ 17) รองลงมาคือ โรคเบาหวาน (ร้อยละ โรคเก๊าท์ รูมาตอยด์ ปวดเข่า/หลัง/คอ เรื้อรัง (ร้อยละ 5) โรคหัวใจ (ร้อยละ 2) และ อัมพฤกษ์ อัมพาต (ร้อยละ 1) ผู้สูงอายุหญิงจะมีอาการของกลุ่มโรคส้าคัญ 5 อันดับ แรกมากกว่าผู้สูงอายุชาย นอกจาก โรคเรื้อรังแล้ว สิ่งที่มีผลต่อคุณ ภาพ ชีวิต ผู้สูงอายุ คือความสามารถในการ ปฏิบัติหน้าที่ในชีวิตประจ้าวัน ทั้งนี้ ถ้าแบ่งประชากรสูงอายุออกเป็น 3 กลุ่ม คือ 1) ประชากรสูงอายุวัยต้น ผู้มี อายุ 60 ถึง 69 ปี 2) ประชากรสูงอายุวัยกลาง ผู้มีอายุ 70 ถึง 79 ปี 3) ประชากรสูงอายุวัยปลาย ผู้มีอายุ 80 ปีขึ้นไป ส่วนใหญ่ผู้สูงอายุทั้งชายและหญิง กลุ่มผู้สูงวัยตอนต้นและตอนกลางจะมีความสามารถในการท้าหน้าที่อยู่ ในระดับปกติร้อยละ 90 และพบว่า ลดลงเป็นร้อยละ 80 ในกลุ่มผู้สูงอายุตอนปลาย 80 ปี ขึ้นไป การส้ารวจของสถาบันเวชศาสตร์ผู้สูงอายุ กรมการแพทย์ พ.ศ.๒๕๔๙ พบว่า ผู้สูงอายุมากกว่าร้อย ละ 90 มีความสามารถช่วยเหลือตนเองในกิจวัตรประจ้าวันได้ดี มีเพียงร้อยละ 0.7 - 2.8 ที่ผู้สูงอายุท้าเองไม่ได้ เลย ส่วนภาวะทันตะสุขภาพในผู้สูงอายุ จากการมีจ้านวนฟันที่เหลืออยู่ในช่องปากซึ่งจ้าเป็นต่อการบดเคี้ยวไม่ ควรน้อยกว่า 20 ซี่ ผลการส้ารวจของสถาบันวิจัยระบบสาธารณสุข พบว่า ผู้สูงอายุ ร้อยละ 45 – ๔๖ มี ฟันน้อย กว่า 20 ซี่ ส่วนภาวะสุขภาพจิต พบว่า ผู้สูงอายุมีภาวะอารมณ์ซึมเศร้ามากที่สุด (ร้อยละ 87) โดยผู้สูงอายุนอกชุมชนเมืองมีภาวะสุขภาพจิตสูงกว่าผู้สูงอายุในชุมชนเมือง ในขณะที่ภาวะสมองเสื่อมเป็นอีกปัญหาหนึ่งในผู้สูงอายุ ที่มีแนวโน้มว่าจะพบมากขึ้น จากการส้ารวจโดยใช้แบบคัดกรองสมองเสื่อม TMSE ส้าหรับคนไทย พบว่า มีภาวะ ผิดปกติในกลุ่มอายุ 60 - 69 ปี ร้อยละ 20 และเพิ่มขึ้นตามอายุเป็นร้อยละ 60 ในเพศชายและร้อยละ 77 ใน เพศหญิง จากสถานการณ์สุขภาพดังกล่าวจ้าเป็นต้องมีการเตรียมระบบการดูแลสุขภาพของประชากรสูงวัย ประชากรในเขตรับผิดชอบของโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพต้าบลกะลุวอทั้งหมด5,629 คน มี ผู้สูงอายุ 594 คน เพศชาย ๒50 คน เพศหญิง 344 คน ผู้สูงอายุตอนต้น อายุ 60 - 69 ปีจ้านวน 328 คน ผู้สูงอายุตอนกลาง อายุ 70 - 79 ปีจ้านวน ๑69 คน ผู้สูงอายุตอนปลาย อายุ 80 ปีขึ้นไป จ้านวน 97 คน โดย สามารถแยกกลุ่มผู้สูงอายุ ได้ ๓ กลุ่ม คือ กลุ่ม 1 ติดสังคม กลุ่มที่ 2 ติดบ้าน และกลุ่มที่ 3 ติดเตียง ผู้สูงอายุมี ปัญหาอื่นๆ เช่น เป็นโรคฟันผุ โรคปริทันต์ มีภาวะซึมเศร้า ตลอดจนโรคเรื้อรังต่างๆ ซึ่ง รพ.สต.กะลุวอมีบทบาท หน้าที่ในการสนับสนุนส่งเสริมสุขภาพ ประชากรสูงวัย ผู้พิการ ครอบครัวและชุมชนให้มีส่วนร่วมในการส่งเสริม สุขภาพและพัฒนาคุณภาพชีวิตด้วยกลวิธีต่างๆ ตลอดจน การปรับสภาพแวดล้อมให้เหมาะแก่การด้ารงชีพ ซึ่ง จ้าเป็นต้องด้าเนินการอย่างต่อเนื่องตั้งแต่ก่อนเข้าสู่วัยสูงอายุจวบจนกระทั่งเข้าสู่วาระสุดท้ายของชีวิตบนหลักการ ส้าคัญคือ ส่งเสริมให้ผู้สูงอายุ ผู้พิการ รู้สึกมีคุณค่าในตนเอง มีสุขภาพ กายจิตและสังคมที่ดี ช่วยเหลือตนเองใน กิจวัตรประจ้าวันและช่วยเหลือคนอื่นและสังคมให้ได้นานที่สุด ลดการเป็นผู้สูงอายุที่ทุพพลภาพหรือเจ็บปุวยติด เตียง จากเหตุผลดังกล่าว จึงได้จัดท้าโครงการ พัฒนาเครือข่ายดูแลผู้สูงอายุระยะยาว (Long Term Care) ขึ้น ใน ปีงบประมาณ 2560