กองทุนสุขภาพตำบล - กองทุนหลักประกันสุขภาพท้องถิ่น - กปท

สำหรับสถานการณ์การจัดการขยะมูลฝอยและของเสียอันตราย ขยะมูลฝอยชุมชน ในปี 2559 เกิดขึ้นทั่วประเทศประมาณ 27.06 ล้านตันคิดเป็นอัตราเกิดมูลฝอย 1.14 กิโลกรัมต่อคนวัน ซึ่งเพิ่มขึ้นจากปี 2558 ประมาณ 190,000 ตัน (ร้อยละ 0.7)โดยเป็นขยะมูลฝอยที่เกิดขึ้นในกรุงเทพมหานคร 4.20 ล้านตัน และใน 76 จังหวัด 22.84 ล้านตัน โดย 5 จังหวัดที่มีขยะมูลฝอยเกิดขึ้นต่อวันมากที่สุด คือ กรุงเทพมหานคร ชลบุรี นครราชสีมา สมุทรปราการ ขอนแก่นโดยปัจจุบันคนไทย 1 คน สร้างขยะโดยเฉลี่ย 1.14 กิโลกรัมต่อคนต่อวัน การจัดการในปัจจุบัน องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นทั่วประเทศ 7,777 แห่ง มี 4,545 แห่ง ที่ให้บริการเก็บขนนำไปกำจัด เป็นจำนวน 13.6 ล้านตัน (ร้อยละ 50 ของขยะมูลฝอยที่เกิดขึ้น)โดยถูกกำจัดในสถานที่กำจัดอย่างถูกต้องจำนวน 9.59 ล้านตัน หรือร้อยละ 36และถูกกำจัดที่สถานที่กำจัดไม่ถูกต้อง (เผากลางแจ้ง เทกองทิ้งบ่อดินเก่า/พื้นที่รกร้าง) จำนวน 11.69 ล้านตัน หรือร้อยละ 43ส่วนการคัดแยกเพื่อนำไปใช้ประโยชน์มีเพียง 5.76 ล้านตัน หรือร้อยละ 21ขณะที่สถานที่กำจัดขยะแบบถูกสุขอนามัย มีเพียง 466 แห่งจากทั้งหมด 2,490 แห่ง หรือเพียงร้อยละ 19 เท่านั้น ส่วนอีกร้อยละ 81 หรือ 2,024 แห่ง เป็นการกำจัดขยะแบบไม่ถูกสุขอนามัย เช่น กองทิ้งไว้กลางแจ้ง เผาในที่โล่ง รวมถึงลักลอบทิ้งในสถานที่ที่ไม่เหมาะสม ด้วยเหตุนี้ภาครัฐของไทยจึงกำหนดให้ปัญหาขยะเป็น “วาระแห่งชาติ” เช่นแผนของกรมควบคุมมลพิษ ระหว่างปี 2559-2564 ตั้งเป้าจัดการขยะมูลฝอยที่ตกค้างอย่างถูกวิธีให้ได้ “ร้อยละ 100” หรือ “ไม่มีขยะตกค้างอีกต่อไป” อีกทั้งในคราวประชุมคณะรัฐมนตรี เมื่อวันที่ ๓ พฤษภาตม ๒๕๕๙ มติเห็นด้วยกับแผนแม่บทการบริหารจัดการขยะมูลฝอยของประเทศ โดยมอบให้กระทรวงมหาดไทยบูรณาการร่วมกับกระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม จัดทำแผนปฏิบัติการ “ประเทศไทยไร้ขยะ” ตามแนวทาง “ประชารัฐ” โดยใช้หลักการ ๓Rs พร้อมทั้งปฏิบัติตามแนวทางการบริหารจัดการขยะมูลฝอยชุมชน “จังหวัดสะอาด” และให้องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นดำเนินการลดปริมาณขยะปลายทางลงร้อยละ ๕ อีกทั้งต้องมีการคัดแยกขยะมูลฝอยหรือนำขยะมูลฝอยไปใช้ประโยชน์ชุมชนต้องมีจุดรวบรวมขยะอันตรายและในชุมชนต้องมีสถานที่รวบรวมขยะอันตราย สนับสนุนทรัพยากรด้านข้อมูล องค์ความรู้ งบประมาณ และอำนวยความสะดวกให้กับชุมชนในการปฏิบัติงานด้านการจัดการขยะมูลฝอย จากการขยายตัวของชุมชนในปัจจุบันอีกทั้งการเพิ่มขึ้นของประชากร การที่ตำบลปากน้ำ อำเภอละงู จังหวัดสตูลเป็นเมืองที่มีการส่งเสริมการ่องเที่ยว มีนักท่องเที่ยวเข้ามาปีละ หลายหมื่นคน มีแนวโน้มส่งผลให้ปริมาณขยะชุมชนมีเพิ่มขึ้น และอาจส่งผลกระทบกับสิ่งแวดล้อมของชุมชนหากไม่มีการจัดการที่ดีและมีประสิทธิภาพ องค์การบริหารส่วนตำบลปากน้ำ มีภาระที่ต้องจัดเก็บขยะจากชุมชนเพื่อมากำจัด วันละ 7 ตัน หรือ เดือนละ 120 ตัน แต่ก็ยังพบว่ามีขยะตกค้างในชุมชนที่ยังไม่ได้รับการจัดเก็บราววันละ 1 ตัน จากการสุ่มสำรวจขยะพบว่าขยะทั่วไปที่ประชาชนทิ้งนั้น ยังมีขยะปะปนกันหลายประเภท จากปัญหาดังกล่าว กองสาธารณสุขและสิ่งแวดล้อม องค์การบริหารส่วนตำบลปากน้ำ ได้ตระหนักถึงความสำคัญของการดำเนินกิจกรรมเชิงรุก การทำข้อตกลงในชุมชน การรับฟังความคิดเห็นของประชาชน และการให้ทุกคนมีส่วนร่วมในการแก้ปัญหาจนสามารถนำไปปฏิบัติและเกิดเป็นธรรมนูญสุขภาพ ประเด็น การคัดแยกขยะ และลดปัญหาขยะในครัวเรือนจัดการขยะต้นทาง ปี 2561 ของแต่ละหมู่บ้านเพื่อลดปัญหาด้านขยะอีกทั้งเป็นข้อตกลงของชุมชนที่รับผิดชอบร่วมกัน ด้วยเหตุนี้กองสาธารณสุขและสิ่งแวดล้อมองค์การบริหารส่วนตำบลปากน้ำ จึงได้จัดทำโครงการธรรมนูญสุขภาพประเด็นการคัดแยกขยะ และลดปัญหาขยะในครัวเรือนจัดการขยะต้นทาง ปี 2561