กองทุนสุขภาพตำบล - กองทุนหลักประกันสุขภาพท้องถิ่น - กปท

แรงงานนอกระบบ( Informal Workers) คือ ผู้ใช้แรงงานที่ทำงานโดยไม่มีสัญญาการจ้างงานที่เป็นทางการหรือไม่มีนายจ้างตามความหมายของกฎหมายแรงงาน ไม่ได้ทำงานอยู่ในสถานประกอบการของนายจ้าง ไม่มีค่าจ้างหรือค่าตอบแทนที่แน่นอน หรือเป็นผู้ประกอบอาชีพอิสระ หรือเป็นผู้ที่ทำงานชั่วคราว แรงงานอกระบบจึงเป็นแรงงานที่ไม่ได้อยู่ในกรอบความคุ้มครองของกฎหมายคุ้มครองแรงงาน กฎหมายประกันสังคม ทำให้ไม่มีหลักประกันความมั่นคงใดๆ ในการทำงาน ไม่ว่าจะเป็นเรื่องงานที่มั่นคง ค่าตอบแทนแรงงานที่เป็นธรรม สุขภาพความปลอดภัยในการทำงาน และความมั่นคงในการดำรงชีวิตเมื่อเข้าสู่วัยชรา ลักษณะอาชีพที่เป็นตัวอย่างของแรงงานนอกระบบ เช่น ผู้รับงานไปทำที่บ้าน ผู้รับเหมาช่วงงานอุตสาหกรรมไปทำที่บ้าน (Industrial Outworkers) คนงานที่ทำงานไม่ประจำ ลูกจ้างชั่วคราว ลูกจ้างชั่วคราวตามฤดูกาล และลูกจ้างที่ทำงานไม่เต็มเวลา (Part-time workers) ลูกจ้างในโรงงานห้องแถว (Sweatshop)และคนงานที่ทำกิจการของตนเอง (Own Account Workers)อยู่ที่บ้านและโรงงานที่ไม่มีการตรวจสอบจดทะเบียนนอกจากนี้ยังหมายรวมถึงแรงงานอิสระที่ทำงานเพื่อความอยู่รอด เช่น หาบเร่ริมถนน คนขัดรองเท้า คนเก็บขยะ และแรงงานรับใช้ในบ้าน เป็นต้น โรคจากการประกอบอาชีพเกิดขึ้นทุกวันในทุกมุมโลก เมื่อเกิดกับบุคคลซึ่งอยู่ในวัยทำงานและมีบทบาทความรับผิดชอบสำคัญของครอบครัวย่อมส่งผลกระทบอย่างรุนแรงต่อครอบครัวและสังคม ทั้งในทางเศรษฐกิจ คุณภาพชีวิต สถานการณการเจ็บป่วยของแรงงานในระบบจากฐานข้อมูลประกันสังคม พ.ศ. ๒๕๕๑ยังพบว่า มีผู้ประสบอันตรายหรือเจ็บป่วยจากการทำงานทั่วประเทศจำนวน ๑๗๖,๕๐๒ราย โดยจำแนกออกเป็นผู้ป่วยในเขตกรุงเทพมหานครและปริมณฑลมากที่สุด จำนวน ๑๑๑,๗๔๐ราย รองลงมาได้แก่ เขตภาคกลาง จำนวน ๔๐,๘๙๒ราย เขตภาคใต้ จำนวน ๘,๒๒๐ราย เขตภาคเหนือ จำนวน ๘,๑๖๕ราย และเขตภาคตะวันออกเฉียงเหนือ จำนวน ๗,๔๘๕ราย ตามลำดับ การเจ็บป่วยจากการทำงานอาจเกิดได้หลายประการเช่นอาการปวดหลังปวดกล้ามเนื้อ พิษจากสารตะกั่ว โรคทางเดินหายใจ เครียด ฯลฯ
ตำบลปิยามุมังมีฟาร์มตัวอย่างพระราชดำริ ซึ่งมีชาวบ้านทั้งในเขตรับผิดชอบและนอกเขตรับผิดชอบที่ทำงาน โดยประมาณ 100 กว่าคน ลักษณะการทำงานแบ่งเป็นฝ่ายต่างๆ เช่น กลุ่มเพาะปลูกผักสวนครัว เพาะเห็ด กลุ่มเลี้ยงสัตว์ เช่น ไก่ วัว ปลานิล กลุ่มทำปุ๋ยอินทรีย์ แผนกคัดแยก แผนกขาย เป็นต้น ซึ่งทุกกลุ่มงานล้วนมีความเสี่ยงทั้งสิ้น ที่อาจเกิดขณะทำงาน และอาการส่วนใหญ่ที่มารับบริการที่รพ.ส.ต.ในกลุ่มประกอบอาชีพทางโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลปิยามุมังจึงเห็นความสำคัญของปัญหาดังกล่าวและได้จัดทำโครงการส่งเสริมสุขภาพและป้องกันโรคจากการประกอบอาชีพ (คนทำงานฟาร์มตัวอย่าง ต.ปิยามุมัง) ในพื้นที่ตำบลปิยามุมัง ขึ้นเพื่อให้กลุ่มดังกล่าวได้รับการส่งเสริมสุขภาพและลดอาการความเจ็บป่วยจากการทำงาน