กองทุนสุขภาพตำบล - กองทุนหลักประกันสุขภาพท้องถิ่น - กปท

มะเร็งปากมดลูกและมะเร็งเต้านม เป็นโรคมะเร็งที่พบมากเป็นอันดับ1 และ 2ของโรคมะเร็งทั้งหมดของสตรีไทยแต่ละปีมีสตรีทั่วโลกมากกว่า ๕ แสนคนต่อปี เป็นโรคนี้และร้อยละ ๘๐เกิดขึ้นในประเทศกำลังพัฒนา สำหรับประเทศไทยพบว่าโดยส่วนใหญ่มักจะเกิดในผู้หญิงวัยกลางคนอายุระหว่าง ๓๕-๕๕ ปีในแต่ละปีมีการตรวจพบมะเร็งปากมดลูกรายใหม่กว่า ๖,๐๐๐ รายและมีผู้เสียชีวิตจากโรคนี้ ๒,๖๐๐รายต่อปีกล่าวได้ว่าทุกๆวันจะมีสตรีไทยเสียชีวิตด้วยโรคมะเร็งปากมดลูกถึง ๗ คน/วัน เป็นสาเหตุการสูญเสียทรัพยากรมนุษย์จากโรคมะเร็งในมดลูกโรคมะเร็งที่พบรองลงมาโรคมะเร็งเต้านม, โรคมะเร็งช่องปาก,โรคมะเร็งปอด และโรคมะเร็งรังไข่ ฯลฯ ปัญหาดังกล่าวก่อให้เกิดความสูญเสียทั้งทางด้านร่างกาย จิตใจ และทางด้านเศรษฐกิจผู้ป่วยและญาติงบประมาณการรักษาเป็นอย่างมากในกรณีป่วยแล้วและการเสียชีวิตในระยะสุดท้ายสูงแต่จะสามารถป้องกันและรักษาให้หายขาดได้ถ้าพบผู้ป่วยโรคมะเร็งในระยะเริ่มแรกดังนั้นถ้าสามารถกระตุ้นให้ประชาชนกลุ่มเป้าหมายได้มีความรู้และเข้าใจเกี่ยวกับโรคดังกล่าวพร้อมทั้งตระหนักและเห็นถึงความสำคัญของการตรวจค้นหาโรคมะเร็งปากมดลูกและโรคมะเร็งเต้านมในระยะเริ่มแรกก็จะทำให้การเจ็บป่วยได้รับการดูแลและอัตราการตายจากโรคมะเร็งฯ ลดลงนั้น การตรวจคัดกรองมะเร็งปากมดลูกเป็นการค้นหาผู้มีภาวะเสี่ยง หรือเจ็บป่วยในระยะเริ่มต้น จะทำการตรวจโดยวิธีการทำ แป็ปสเมียร์ (pap smear ) ซึ่งการตรวจวิธีดังกล่าวจะทำให้พบระยะก่อนเกิดโรคมะเร็ง และมะเร็งระยะเริ่มแรกและช่วยให้ทำการรักษาและป้องกันมะเร็งปากมดลูกในระยะเกิดมะเร็งระยะลุกลามได้จากปัญหาการตรวจคัดกรองกลุ่มเป้าหมายในการคัดกรองโรคมะเร็งปากมดลูก ในสตรีกลุ่มอายุ ๓๐-๖๐ ปี ในเขตรับผิดชอบของโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลบ้านวังตงโดยเน้นการมีส่วนร่วมในการค้นหากลุ่มเป้าหมายในการเข้าสู่ระบบการคัดกรองให้ครอบคลุมประชากรกลุ่มดังกล่าวให้มากที่สุด โดยต้องทำซ้ำทุก ๕ ปี โดยมีแผนการป้องกันและควบคุมมะเร็งแห่งชาติตั้งแต่ปี ๒๕๔๑ซึ่งมีเป้าหมายว่าจะลดอัตราตายของสตรีไทยจากมะเร็งปากมดลูกลง ๕๐ % ภายในระยะเวลา ๕ ปี ( จำนวนประชากรกลุ่มเป้าหมายกลุ่มสตรีกลุ่มอายุ๓๐-๖๐ทั้งหมด 503 คน จะต้องได้ผลงานทั้งหมดจำนวน120 คน คิดเป็นร้อยละ 25 ต่อปี )และการตรวจมะเร็งเต้านมด้วยตัวเองของสตรีกลุ่มอายุ๓๐-๗๐ปี จำนวน ๖๐๘ คนจะต้องได้ผลงานจากกลุ่มเป้าหมาย ๕๕๐ คน คิดเป็นร้อยละ ๙๐ซึ่งจากการดำเนินการคัดกรอง มะเร็งปากมดลูกเริ่มตั้งแต่ปี ๒๔๙๕ โดยวิธี Papanicolaou (Pap smears)และได้ดำเนินการต่อเนื่องมาจนถึงปัจจุบันยังไม่ครอบคลุมกลุ่มเป้าหมาย ยังพบว่าโรคมะเร็งปากมดลูกยังเป็นปัญหาสำคัญและอุบัติการณ์การเกิดมะเร็งปากมดลูกยังไม่ได้ลดลงในสตรีไทยปัจจุบันการตรวจคัดกรองมะเร็งปากมดลูกสามารถทำได้โดยวิธี Papanicolaou (Pap smears)คือการค้นหาเนื้อเยื่อ(cell)ผิดปกติ ที่เปลี่ยนแปลงปากมดลูกถ้าเซลล์ผิดปกติเหล่านี้ไม่ได้รับการรักษาอาจเปลี่ยนแปลงไปเป็นเซลล์มะเร็งปากมดลูกได้ ซึ่งใช้เวลา ๕-๑๐ ปี ถ้ามีภาวะเสี่ยงก็อาจเกิดอาการเร็วขึ้นการคัดกรองไม่ได้ถูกต้องร้อยเปอร์เซ็นต์แต่ก็สามารถที่ จะช่วยป้องกันมะเร็งปากมดลูกส่วนใหญ่ได้ ถ้าสามารถค้นหาเซลล์ผิดปกติก่อนที่จะกลายเป็นเซลล์มะเร็งชนิดสแควร์มัส(Scquamous Cell Carcinoma)ซึ่งเป็นชนิดที่พบมากที่สุดของมะเร็งปากมดลูก ส่วนเซลล์ผิดปกติที่อยู่ในรูเปิดของปากมดลูก (Endocervical) จะพบน้อย (ประมาณร้อยละ ๒๐)และเซลล์ที่ผิดปกตินี้จะกลายเป็นมะเร็งปากมดลูกชนิด

Adenocarcinomaถ้าผลการตรวจคัดกรองพบว่าเซลล์ที่ปากมดลูกมีความผิดปกติ และมีข้อบ่งชี้ว่ารักษาโดยการจี้ด้วยความเย็นหรือต้องพบแพทย์เพื่อตรวจโดยวิธีอื่นต่อไป เพื่อค้นหาความผิดปกติอื่นเพื่อแนะนำการรักษาที่ดีที่สุดและสามารถลดงบประมาณในการรักษาพยาบาลแก่ผู้ป่วย และเพื่อให้การดำเนินงานการคัดกรองมะเร็งปากมดลูกในสตรีกลุ่มเป้าหมาย๓๐-๖๐ ปีของ รพ.สต.บ้านวังตง โดยวิธีPapanicolaou (Pap) smears ในสตรีกลุ่มเป้าหมาย ในปี ๒๕๖1 ซึ่งการดำเนินการคัดกรองให้ได้ตามเกณฑ์ชี้วัดในระดับจังหวัด ให้ได้ร้อยละ ๒๕ โดยอาศัยภาคีย์เครือข่ายในพื้นที่ มีการจัดประชาสัมพันธ์ สำรวจและเชิญชวนเข้าร่วมตรวจคัดกรองโดยความสมัครใจหรือการออกหน่วยบริการตรวจคัดกรองในพื้นที่โดยผ่านการนัดหมายจากกลุ่มภาคีย์เครือข่ายกลุ่มเจ้าหน้าที่ อสม.กลุ่มแม่บ้านสัตรีกลุ่มแกนนำสุขภาพประจำหมู่บ้านและรณรงค์การให้บริการอย่างต่อเนื่องดังนั้น โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลบ้านวังตงจึงได้จัดการรณรงค์ตรวจคัดกรองมะเร็งปากมดลูกและมะเร็งเต้านม ภายใต้โครงการโครงการตรวจค้นหาโรคมะเร็งปากมดลูกและมะเร็งเต้านมในกลุ่มเป้าหมายรายใหม่ที่มีอายุ 30-70 ปี
ปี ๒๕๖1 โดยตรวจมะเร็งปากมดลูกด้วยวิธีPapanicolaou (Pap) smears ในกลุ่มอายุ ๓๐-๖๐ ปี และโดยวิธีตรวจเต้านมด้วยตนเองในกลุ่มอายุ ๓๐-๗๐ ปีเพื่อส่งเสริมให้ผู้หญิงไทยได้รับการตรวจหามะเร็งปากมดลูกและมะเร็งเต้านมครอบคลุมสตรีกลุ่มเป้าหมายอย่างมีประสิทธิภาพ