กองทุนสุขภาพตำบล - กองทุนหลักประกันสุขภาพท้องถิ่น - กปท

โรคจากการประกอบอาชีพหรือโรคเหตุจากอาชีพ คือโรคหรือความเจ็บป่วยที่เกิดขึ้นกับผู้ทำงานโดยมีสาเหตุหลักมาจากการสัมผัสสิ่งคุกคามหรือสภาพแวดล้อมในการทำงานที่ไม่เหมาะสม โดยที่อาการของการเจ็บป่วยนั้นๆอาจเกิดขึ้นกับผู้ทำงานในขณะทำงานหรืออาจเกิดหลังทำงานเป็นเวลานาน เช่นโรคตะกั่ว โรคซิลิโคสิส โรคแพ้พิษจากสารกำจัดศัตรูพืช เป็นต้น และโรคที่เกี่ยวข้องกับการประกอบอาชีพ คือความเจ็บป่วยที่เกิดขึ้นกับผู้ทำงาน สาเหตุการเกิดโรคไม่ได้เกิดโดยตรงจากการทำงาน แต่การทำงานทำให้เป็นโรคมากขึ้น มีสาเหตุปัจจัยหลายอย่างประกอบกัน และสาเหตุจากงานเป็นปัจจัยหนึ่งของการเกิดโรค หรืออาจเป็นสาเหตุที่ทำให้อาการของโรครุนแรงมากขึ้น เช่นโรคความดันโลหิตสูง โรคกระเพาะอาหาร ปวดหลัง โรคหลอดเลือดหัวใจตีบ โรคหอบหืด โรคที่เกิดจากความเครียดจากการทำงาน โรคระบบกล้ามเนื้อเป็นต้น และแรงงานนอกระบบหมายถึงการทำงานโดยไม่มีสัญญาจ้าง การจ้างงานที่เป็นทางการหรือไม่มีนายจ้างตามความหมายของกฎหมายแรงงาน ไม่ได้ทำงานอยู่ในสถานประกอบการของนายจ้างไม่มีค่าจ้างหรือค่าตอบแทนที่แน่นอนหรือเป็นผู้ประกอบอาชีพอิสระ หรือเป็นผู้ที่ทำงานชั่วคราว เช่นกลุ่มวิสาหกิจชุมชน กลุ่มรับซื้อผลผลิตทางการเกษตร เป็นต้น
โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลบ้านต้นสน มีเขตรับผิดชอบ จำนวน 3 หมู่บ้าน ได้แก่ หมู่ที่ 4บ้านต้นสน หมู่ที่8 บ้าน  ทุ่งโต๊ะหย๊ะ และหมู่ที่ 13 บ้านทุ่งนายพัน ซึ่งทั้ง 3 หมู่บ้าน ประชากรส่วนใหญ่ประกอบอาชีพในภาคเกษตรกรรม โดยมีพื้นที่ ที่ใช้ในการทำเกษตรมากกว่าร้อยละ๘๐ ทำสวนยางพารา ทำสวนผลไม้และเพาะปลูก ใช้สารเคมีกำจัดศัตรูพืชและมีการรวมกลุ่มแรงงาน ของคนในชุมชน จัดตั้งกลุ่มวิสาหกิจชุมชนแปรรูปผลิตผลทางการเกษตร/รับซื้อผลผลิตยางพาราในชุมชนเอง จากการจัดทำโครงการเฝ้าระวังผู้ที่มีภาวะเสี่ยงจากการใช้สารเคมีกำจัดศัตรูพืช โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลบ้านต้นสน ปี 2560 พบว่า เกษตรกร  ส่วนใหญ่ เป็นเพศหญิงร้อยละ 65.67 อยู่ในช่วงอายุระหว่าง 44 – 56 ปี ร้อยละ 36.33 งานอาชีพหลักส่วนใหญ่คือเพาะปลูก(ทำเอง) ร้อยละ 79.67 เกี่ยวข้องกับการใช้สารเคมีกำจัดศัตรูพืชโดยส่วนใหญ่อยู่ในบริเวณที่มีการฉีดพ่นหรือสัมผัสที่ฉีดพ่น ร้อยละ 51.33 และสรุปผลการประเมินความเสี่ยงในการทำงานของกลุ่มแรงงานนอกระบบและเกษตรกรจากการสัมผัสสารเคมีกำจัดศัตรูพืช พบว่ามีระดับความเสี่ยงสูง ร้อยละ 47.33 (ผู้เข้ารับการประเมินความเสี่ยงจำนวน 300 คน)
จากข้อมูลดังกล่าว โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลบ้านต้นสน ได้เล็งเห็นความสำคัญของสุขภาพกลุ่มแรงงานนอกระบบในชุมชนและเกษตรกรในพื้นที่ จึงได้จัดทำโครงการค้นหาประชากรกลุ่มเสี่ยงจากการทำงานและเฝ้าระวังผู้ที่มีภาวะเสี่ยงจากการใช้สารเคมีกำจัดศัตรูพืชขึ้น เพื่อให้แรงงานนอกระบบมีความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับอาชีวอนามัยและความปลอดภัยในการทำงาน เกษตรกรมีความรู้ในการใช้สารเคมีกำจัดศัตรูพืช อย่างถูกต้อง