กองทุนสุขภาพตำบล - กองทุนหลักประกันสุขภาพท้องถิ่น - กปท

โรคไข้เลือดออกนับเป็นปัญหาสาธารณสุขไทยตลอดมา เพราะไข้เลือดออกเป็นโรคติดต่อที่สร้างความสูญเสียชีวิตและค่าใช้จ่ายในการรักษาพยาบาลและความความสูญเสียทางด้านเศรษฐกิจของประเทศ ทั้งที่ทุกฝ่ายได้ช่วยกันรณรงค์ป้องกันและควบคุมมาโดยตลอด และได้รับความร่วมมือจากหน่วยงานต่างทั้งภาครัฐและเอกชน พบว่าปัญหาโรคไข้เลือดออกไม่ได้ลดลงมากนัก ยังคงเป็นปัญหาสำคัญในระดับประเทศเรื่อยมา ตำบลทุ่งตำเสา เป็นอีกพื้นที่หนึ่งที่มีปัญหาการระบาดของโรคไข้เลือดออกมาอย่างต่อเนื่อง โดยมีผู้ป่วยในช่วงเดือน พฤษภาคม ๒๕๖๑ เท่ากับ ๙ ราย หมู่ที่ ๙ บ้านวังพา มีผู้ป่วยจำนวน ๔ ราย (ที่มา : ระบบสารสนเทศโรคที่ต้องเฝ้าระวัง รพ.สต.บ้านหินผุด) ไม่มีผู้ป่วยเสียชีวิตด้วยไข้เลือดออกในพื้นที่ตำบลทุ่งตำเสา จะเห็นได้ว่าอัตราป่วยมีแนวโน้มสูงขึ้นมากกว่าปี ๒๕๖๐ การระบาดของโรคไข้เลือดออกส่วนมากจะพบผู้ป่วยในช่วงเดือนมีนาคม – ตุลาคมของทุกปี ซึ่งตรงกับการเปิดภาคเรียนพอดีและยุงชอบออกหากินเวลากลางวันจึงสันนิฐานได้ว่าการแพร่เชื้อและการกระจายโรค จะเกิดขึ้นได้ทั้งชุมชน ศูนย์พัฒนาเด็กเล็กและโรงเรียน ด้วยเหตุนี้ การควบคุมโรคจะต้องอาศัยความร่วมมือทั้งจาก ชุมชน โรงเรียน องค์การบริหารส่วนตำบล โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลและหน่วยงานอื่นๆ ที่เกี่ยวข้อง
ปัญหาการแพร่ระบาดของโรคไข้เลือดออกที่มีมาอย่างต่อเนื่อง ทำให้เกิดการปรับเปลี่ยนแนวคิดในการแก้ไขปัญหา จากการตั้งรับไปสู่นโยบายเชิงรุกโดยใช้ยุทธศาสตร์การมีส่วนร่วมให้คนในชุมชนได้ตระหนักถึงสภาพปัญหาของโรคไข้เลือดออก เกิดความรับผิดชอบต่อปัญหาที่เกิดขึ้นในชุมชนของตนเอง พร้อมทั้งหาวิธีการแก้ไข ซึ่งปัญหาของโรคไข้เลือดออกเป็นเรื่องที่เกี่ยวข้องกับพฤติกรรมและสิ่งแวดล้อม ดังนั้น การดำเนินงานป้องกันและควบคุมโรคไข้เลือดออก จึงต้องปรับเปลี่ยนให้สอดคล้องกับสถานการณ์ของโรคที่เปลี่ยนแปลงไป โดยเน้นให้ประชาชนเห็นความสำคัญและถือเป็นภารกิจที่ต้องช่วยกัน กระตุ้นและชักนำให้ประชาชน องค์กรชุมชน มีส่วนร่วมอย่างจริงจังและต่อเนื่อง จึงเป็นกิจกรรมสำคัญที่ต้องเร่งรัดดำเนินการ ปัจจุบันในบ้านวังพา พบว่าสถานการณ์ของโรคไข้เลือดออก ยังทวีความรุนแรงและมีผู้ป่วยมากขึ้น ซึ่งจำเป็นต้องทำการควบคุมป้องกันและรณรงค์เพื่อให้สถานการณ์ของโรคไข้เลือดออกกลับอยู่ในสภาวะที่ไม่รุนแรงและเพื่อเป็นการป้องกันอย่างต่อเนื่อง และพื้นที่บ้านวังพา ต้องการสร้างนวัตกรรม ให้แก่ชุมชน ที่สามารถนำมาใช้จัดการควบคุมลูกน้ำยุงลายแบบยั่งยืน ผู้จัดทำโครงการจึงเข้าปรึกษาเจ้าหน้าที่ รพ.สต.บ้านหินผุดซึ่งได้นำ นวัตกรรม ไข่ด่างกำจัดยุงลาย มาประยุกต์ใช้ในชุมชน โดยใช้ทดแทนทรายอะเบทที่หาได้ในพื้นที่ราคาไม่แพงก็คือปูนขาวซึ่งมีคุณสมบัติทำให้น้ำมีความเป็นด่าง ผสมกับน้ำเปลือกส้มโอหรือเปลือกมะกรูดที่มีอยู่ในชุมชน สารในเปลือกส้มโอช่วยต้านเชื้อรา เชื้อไวรัส เชื้อแบคทีเรีย ทำให้ยุงไม่สามารถวางไข่และลูกน้ำเจริญเติบโตไม่ได้เพราะปัจจัยที่มีผลต่อการอยู่รอดของลูกน้ำยุงลาย คือ อาหาร อุณหภูมิ ความเป็นกรด-ด่าง ดังนั้นการเปลี่ยนแปลงความเป็นกรด-ด่างของน้ำที่เป็นแหล่งเพาะพันธ์ลูกน้ำยุงลายอาจจะช่วยลดการวางไข่และการมีชีวิตรอดของลูกน้ำยุงลายได้ (พัทธนันท์ คงทอง และคณะ,๒๕๕๕) ซึ่งค่าความเป็นกรด-ด่างในแหล่งน้ำธรรมชาติจะอยู่ที่ ๕.๘ – ๘.๖ การใส่ปูนขาวผสมน้ำเปลือกส้มโอลงไปในน้ำจะทำให้น้ำมีค่าความเป็นด่างมากขึ้น (ข้อมูลจาก รพ.สต.บ้านหินผุด) หมู่ที่ ๙ บ้านวังพา ตำบลทุ่งตำเสา อำเภอหาดใหญ่ จังหวัดสงขลา จึงได้จัดทำโครงการนี้ขึ้นเพื่อควบคุมและป้องกันโรคไข้เลือดออกล่วงหน้าและทันท่วงทีที่เกิดโรค