กองทุนสุขภาพตำบล - กองทุนหลักประกันสุขภาพท้องถิ่น - กปท

โรคไม่ติดต่อเป็นสาเหตุสำคัญของการเสียชีวิตและเป็นภาระโรคอันดับหนึ่งของประเทศไทยจากรายงานภาวะโรคและการบาดเจ็บของประชากรไทย พ.ศ.2556 พบว่ามีคนไทยเสียชีวิตจากกลุ่มโรคไม่ติดต่อมากกว่า 3 แสนคนต่อปี ส่วนใหญ่เป็นการเสียชีวิตก่อนวัยอันควร โดยเสียชีวิตจากกลุ่มโรคไม่ติดต่อถึงร้อยละ 75 ของการเสียชีวิตทั้งหมด ซึ่งพบว่าคนไทยเป็นโรคไม่ติดต่อโดยเฉพาะโรคเบาหวาน ความดันโลหิตสูงมากถึงประมาณ 14 ล้านคน และมีแนวโน้มที่จะเพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่อง ซึ่งโรคความดันโลหิตสูงและโรคหัวใจวายเฉียบพลันเป็นสาเหตุการตายลำดับต้นๆในเขตสุขภาพที่ 12 ผลจากการดำเนินงานในจังหวัดตรังปี 2558-2560 พบว่าอุบัติการณ์ผู้ป่วยความดันโลหิตสูงรายใหม่คิดเป็นร้อยละ 0.87,0.87 และ 1.50 ตามลำดับ อุบัติการณ์ผู้ป่วยเบาหวานรายใหม่ 523 คน คิดเป็นร้อยละ 0.34,0.35 และ 0.47 ตามลำดับ และจำนวนผู้ป่วยตายด้วยโรคหัวใจและหลอดเลือด คิดเป็นร้อยละ 8.12,6.83 และ6.58 ตามลำดับ สาเหตุส่วนใหญ่มาจากพฤติกรรมสุขภาพที่ไม่เหมาะสมได้แก่การกินหวาน มัน เค็ม กินผักผลไม้น้อย การมีกิจกรรมทางกายน้อย ภาวะเครียด การดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ในปริมาณที่เป็นอันตรายต่อสุขภาพ มีภาวะอ้วน ระดับน้ำตาลและไขมันในเลือดเพิ่มขึ้นระดับความดันโลหิตสูงกว่าปกติ โดยเฉพาะการสูบบุหรี่จะเป็นสาเหตุของการเสียชีวิตมากที่สุดได้แก่ โรคหัวใจและหลอดเลือด โรคมะเร็งปอด และโรคถุงลมโป่งพอง จากการสำรวจสุขภาพประชาชนไทยในปี2560-2561 โรคที่เกิดมาจากการสูบบุหรี่ อันได้แก่ โรคปอดอุดกั้นเรื้อรัง โรคเบาหวาน โรคความดันโลหิตสูง โรคหลอดเลือดสมองและหัวใจ พบว่ายังมีผู้ป่วยสูบบุหรี่คิดเป็นร้อยละ 25.3,17.9,16.6.14.1 และ 9.9 ตามลำดับ (วิชัย เกพลการ,2552) หากผู้ป่วยเหล่านี้ยังคงสูบบุหรี่ต่อไปอาจทำให้เกิดอาการทรุดลงและโรคแทรกซ้อนได้ง่าย โดยผู้ที่เป็นโรคเรื้อรังแต่ยังคงสูบบุหรี่ จะทำให้การพยากรณ์ของโรคเลวลงและมีรายงานว่า ผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมองที่กลับมาสูบบุหรี่ มีความเสี่ยงที่จะเสียชีวิตมากกว่าผู้ป่วยที่หยุดสูบได้ถึง 3 เท่า นอกจากนี้ผู้ป่วยเบาหวานที่สูบบุหรี่นานๆ จะมีภาวะHyperinsulinemia และภาวะดื้ออินซูลิน (insulin resistance) ทำให้หลอดเลือดแข็งตัว ระบบไหลเวียนเลือดไม่ดี จนเลือดไปเลี้ยงส่วนล่างไม่เพียงพอ เป็นสาเหตุที่ต้องตัดมือ ตัดเท้า ซึ่งส่วนมากผู้ป่วยไม่ทราบว่าการสูบบุหรี่ทำให้เกิดภาวะแทรกซ้อนรุนแรงได้(วิชัย เอกพลการ,2559) จากสถานการณ์ดังกล่าว โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลบ้านเขาเพดาน ได้เล็งเห็นความสำคัญของการส่งเสริมให้ผู้บริโภคลดและเลิกใช้ยาสูบซึ่งเป็นหนึ่งในแปดกลยุทธศาสตร์ของแผนยุทธศาสตร์การควบคุมยาสูบแห่งชาติ พ.ศ. 2560-2561 ซึ่งพบว่าเจ้าหน้าที่มีบทบาทสำคัญในการช่วยให้ผู้สูบบุหรี่เลิกสูบบุหรี่ได้สำเร็จ เนื่องจากการทำงานแต่ละวันนั้น เจ้าหน้าที่มีโอกาสที่จะพบผู้ป่วยที่สูบบุหรี่และครอบครัวในสถานที่ต่างๆ โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลเป็นสถานที่ที่ปลอดบุหรี่ตามกฎหมาย ผู้ป่วยได้เริ่มหยุดบุหรี่มาแล้วตั้งแต่เข้ามาในโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบล จึงเป็นโอกาสอันดีที่ให้เจ้าหน้าที่ช่วยแนะนำ กระตุ้น ส่งเสริม และช่วยเหลือให้ผู้ป่วยเลิกสูบบุหรี่ต่อไปได้