กองทุนสุขภาพตำบล - กองทุนหลักประกันสุขภาพท้องถิ่น - กปท

อาหารคือสิ่งที่มีประโยชน์ต่อร่างกายและสมองเมื่อรับประทานเข้าไปจะนำไปเลี้ยงสมองและส่วนต่างๆของร่างกาย การรับประทานอาหารที่มีประโยชน์จะต้องรัประทานให้ครบ๕หมู่ การได้รับสารอาหารที่ครบถ้วนและเพียงพอต่อร่างกายเด็กก็เจริญเติบโตได้อย่างเต็มศักยภาพ แต่ถ้าน้ำหนักและส่วนสูงไม่ตามเกณฑ์มาตรฐานสาธารณสุข เด็กร่างกายอ่อนแอ เจ็บไข้ได้ป่วยได้ง่าย ซึ่งมีปัจจัยต่างๆ ได้แก่การบริโภคอาหารของเด็กไม่ถูกต้องตามโภชนาการ โดยเฉพาะขนมกรุบกรอบการรับประทานอาหารที่ไม่ถูกสุขลักษณะ ถ้าหากรับประทานไม่ถูกสัดส่วนก็จะนำไปสู่การเกิดโรคเหงือกและฟันผุได้ อาหารที่มีคาร์โบไฮเดรต น้ำตาล และแป้งสูง จะเป็นปัจจัยสำคัญในการเกิดกรดแบคทีเรียที่ไปทำลายเคลือบฟัน ในที่สุดแล้ว กรดเหล่านี้ก็จะทำให้เคลือบฟันเสื่อม และทำให้เกิดฟันผุสุขภาพในช่องปากนั้นมีความสัมพันธ์กับสุขภาพร่างกาย การดูแลรักษาสุขภาพช่องปากให้ดีจึงมีผลต่อการมีสุขภาพกายที่ดีด้วยปัญหาสุขภาพในช่องปากมีหลายสาเหตุ โรคและความผิดปกติในช่องปากของเด็กเล็กมีหลายประการทั้งนี้อาจมาจากพฤติกรรมด้านสุขภาพของเด็กนักเรียนที่เสี่ยงต่อการป่วยด้วยโรคในช่องปาก แต่ปัญหาที่ชัดเจนที่สุดคือโรคฟันผุ พบว่า โดยมากแล้วเด็กเป็นโรคฟันผุตั้งแต่ก่อนอายุ ๑ ขวบ และเพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็วมากในช่วงเด็กอายุ ๑-๓ ขวบเนื่องจาก พฤติกรรมการการบริโภคขนมหวานเหนียวติดฟัน พฤติกรรมการกินนมจากขวดที่เป็นสาเหตุของโรคฟันผุแต่ไม่คิดว่านมที่ตกค้างในช่องปาก ขณะที่เด็กนอนหลับจะเป็นผลให้เกิดโรคฟันผุ และขาดการดูแลเอาใจใส่ของเด็กนักเรียนและผู้ปกครองเด็กในการดูแลสุขภาพช่องปาก และการที่เด็กมีฟันผุผู้ใหญ่กลับคิดว่าเป็นเรื่องธรรมดา แต่จริงแล้วฟันผุเป็นเรื่องอันตราย เพราะเด็กมีภูมิต้านทานน้อย แม้จะไม่อันตรายถึงแก่ชีวิตแต่ก็ทำให้เด็กเจ็บปวดทรมาน เสียสุขภาพ
สำหรับประเทศไทยโรคฟันผุในเด็กเล็กยังคงเพิ่มขึ้น โดยเฉพาะเด็กในเขตชนบทสาเหตุการเกิดโรคฟันผุส่วนหนึ่งมาจากการที่เด็กรับประทานอาหารที่มีรสหวาน และการติดหวานของเด็ก ซึ่งในปัจจุบันพบว่าคนไทยบริโภคน้ำตาลเฉลี่ยคนละ ๓๑.๑ กิโลกรัมต่อปี เพิ่มมากขึ้นกว่าเมื่อ ๑๐ ปีที่แล้วและมากกว่ามาตรฐานที่ควรบริโภคถึงเกือบ ๓ เท่า การศึกษาในเด็กเล็กที่มารับวัคซีนโรงพยาบาลตำรวจ เมื่อ ปี พ.ศ. ๒๕๔๑ พบว่าคุณแม่กว่าร้อยละ ๑๗ เลือก นมรสหวานให้แก่ลูก และการศึกษาในจังหวัดแห่งหนึ่งในปี พ.ศ. ๒๕๔๓ พบว่า ผู้ปกครองถึงกว่าร้อยละ ๖๒ เติมน้ำตาลรูปแบบต่างๆ เพิ่มไปในนมให้เด็ก รากฐานสำคัญที่สุดหนึ่งของการติดหวานอยู่ที่แบบแผนการบริโภคอาหารและเครื่องดื่มของเด็กตั้งแต่ช่วงแรกของชีวิตแบบแผนการบริโภคของเด็กได้ถูกสร้างขึ้นตั้งแต่อายุ๖ เดือนซึ่งได้รับอิทธิพลจากแม่และผู้เลี้ยงดูเป็นสำคัญ การสัมภาษณ์ทรรศนะของพ่อแม่เกี่ยวกับการดื่มนมของเด็ก พ่อแม่มักให้ความสำคัญกับการให้เด็กได้ดื่มนมมากๆ และคิดว่าความหวานช่วยให้เด็กดื่มนมได้มากขึ้น ซึ่งพ่อแม่ให้ความสำคัญมากกว่าผลเสียต่อสุขภาพด้านอื่น การทำให้เด็กคุ้นเคยกับความหวานตั้งแต่ทารกเป็นการเพาะเชื้อการติดหวานที่มีประสิทธิภาพยิ่งเพราะเมื่อเด็กโตขึ้นและเริ่มจะมีส่วนในการเลือกอาหารเองได้แล้วเด็กก็จะเลือกบริโภคอาหารหวานและจะเพิ่มความหวานมากยิ่งขึ้นเรื่อยๆไปจนโต การห้ามจะเป็นไปได้ยาก เพราะโดยธรรมชาติเด็กยิ่งชอบของหวานอยู่แล้ว พ่อแม่หรือผู้เลี้ยงเด็กจึงมีส่วนสำคัญที่สุด ในการปลูกฝังพฤติกรรมดังกล่าว และจะมีผลไปจนถึงบริโภคนิสัยในอนาคต การควบคุมอาหารหวานของเด็กนับเป็นเรื่องที่น่าหนักใจสำหรับผู้ปกครอง ยิ่งเด็กที่เลี้ยงดูโดยปู่ย่าตายาย เด็กที่ไม่ได้เลี้ยงนมแม่ ยิ่งมีโอกาสได้กินน้ำตาลมากขึ้น
และจากการสำรวจเกี่ยวกับเรื่องโภชนาการการรับประทานอาหารที่ส่งผลดีต่อสุขภาพสุขภาพช่องปาก ของเด็กในศูนย์พัฒนาเด็กเล็กบ้านวังเจริญราษฎร์พบว่าประมาณร้อยละ19 ของผู้เรียนที่มีด้านโภชนาการเด็กน้ำหนักน้อยกว่าเกณฑ์ ผอม เริ่มอ้วน อ้วน เตี้ย และปัญหาเกี่ยวกับฟันผุ ประมาณร้อยละ50 ของผู้เรียน ทำให้เกิดปัญหาหรือส่งผลกระทบในหลายด้าน ไม่ว่าจะทำให้ปวดฟัน พูดไม่ชัด เกิดความไม่มั่นใจในการพูด การยิ้ม รวมไปถึงการบดเคี้ยวอาหารไม่สะดวก หรือไม่สามารถรับประทานอาหารหรือผลไม้ที่มีเนื้อแข็ง เช่น แอปเปิ้ล ฝรั่ง แตงกวา ถั่วฝักยาว เป็นต้น
ดังนั้น ศูนย์พัฒนาเด็กเล็กบ้านวังเจริญราษฎร์ จึงมีแนวคิดเรื่องโครงการ “บริโภคปลอดภัย ฟันสวยสดใส ใส่ใจสุขภาพ” ศูนย์พัฒนาเด็กเล็กบ้านวังเจริญราษฎร์ เพื่อส่งเสริมความรู้ในเรื่องโภชนาการการรับประทานอาหารที่ส่งผลดีต่อสุขภาพและการดูแลสุขภาพปากและฟัน การสอนให้เด็กดูแลสุขภาพปากและฟันอย่างถูกต้องตั้งแต่เด็กเป็นการลงทุนในสุขภาพที่สามารถปันผลให้ได้ตลอดชีวิต ครูและผู้ปกครองสามารถสร้างแบบอย่างที่ดีให้กับเด็ก โดยร่วมมือกับสาธารณสุขอำเภอทุ่งหว้า รพ.สต.บ้านวังตง องค์การบริหารส่วนตำบลนาทอน และศูนย์พัฒนาเด็กเล็กบ้านวังเจริญราษฎร์ในการส่งเสริมสุขภาพต่อไป