กองทุนสุขภาพตำบล - กองทุนหลักประกันสุขภาพท้องถิ่น - กปท

จากรายงานของกระทรวงสาธารณสุข พบว่าโรคมะเร็งทุกชนิดเป็นสาเหตุการตายในอันดับต้นๆ และมีแนวโน้มที่เพิ่มขึ้น จากสถิติ พบว่าสาเหตุการป่วยด้วยมะเร็งเต้านมมีอัตรา ๒๘.๒๖ พบมากในสตรีอายุ ๓๕ – ๖๐ ปี รองลงมาคือมะเร็งปากมดลูก ซึ่งในประเทศไทยพบผู้ป่วยโรคมะเร็งปากมดลูกรายใหม่ประมาณปีละ 6,300 ราย พบมากที่สุดระหว่างอายุ 45 – 50 ปี ระยะที่พบส่วนใหญ่อยู่ในระยะลุกลาม อัตราการอยู่รอด 5 ปี ประมาณร้อยละ 60 จึงมีผู้ป่วยสะสมจำนวนมาก คาดประมาณว่าจะมีผู้ป่วยพบรายใหม่และผู้ป่วยเก่าที่ต้องติดตามทำการดูแลรักษาอยู่ไม่น้อยกว่า 60,000 คนทั่วประเทศ แต่อัตราการอยู่รอด 5 ปี วิธีการป้องกันที่สำคัญที่สุด ของมะเร็งทั้ง ๒ ชนิด คือการค้นหาโรคตั้งแต่ยังไม่มีอาการ จะดีขึ้นถ้าพบในระยะเริ่มแรกเพื่อรับการรักษาก่อนจะลุกลาม และการป้องกันที่ดีที่สุด คือการค้นหาผู้ป่วยให้เร็วที่สุด จากผลการศึกษาของ International Agency for Research on Cancer (IARC/WHO) โดยทำ Screen ในผู้หญิงอายุ 35 – 64 ปี พบว่า การทำ Pap Smear ทุกปีๆละ ๑ ครั้ง หรือทุกๆ 2 ปีครั้ง หรือทุกๆ 3 ปีครั้ง จะมีอัตราการเกิดโรคมะเร็งปากมดลูกลดลงร้อยละ 91 – 93 และการทำ Pap smear ทุกๆ 5 ปีครั้ง จะมีอัตราการเกิดโรคมะเร็งปากมดลูกลดลงร้อยละ 84 ดังนั้นการให้ความรู้ ให้ความเข้าใจที่ถูกต้อง การฝึกทักษะในการสังเกต รวมไปถึงการสร้างความตระหนักแก่ประชาชนกลุ่มสตรี เพื่อกระตุ้นให้เกิดการดูแลป้องกันตนเอง การตรวจคัดกรองค้นหาความผิดปกติในระยะแรก ทำให้สามารถได้รับการดูแลรักษาได้ตั้งแต่ระยะเริ่มแรก ลดอัตราป่วย และลดอัตราตายจากโรคมะเร็งปากมดลูกและมะเร็งเต้านมได้ จากการดำเนินงานตั้งแต่ปี ๒๕๕๗ – ๒๕๖๑ ในกลุ่มสตรีอายุ ๓๐-๖๐ ปี ได้รับการตรวจคัดกรองโรคมะเร็งปากมดลูก สะสม ๕ ปี จำนวน ๘๙๙ คน คิดเป็นร้อยละ ๖๒.๓๔ (ต่ำกว่าเกณฑ์ตัวชี้วัดสะสมมากกว่าร้อยละ ๘๐) โดยในปี ๒๕๖๑ ที่ได้รับการสนับสนุนให้ดำเนินโครงการมหกรรมรณรงค์ป้องกันโรคมะเร็งปากมดลูกและมะเร็งเต้านม ต.ศาลาใหม่ ปี 25๖๑ พบว่า กลุ่มสตรีอายุ ๓๐-๖๐ ปี ได้รับการตรวจคัดกรองโรคมะเร็งปากมดลูก จำนวน ๓๐๕ คน คิดเป็นร้อยละ ๒๑.๑๕ (สูงกว่าเกณฑ์ตัวชี้วัดรายปีมากกว่าร้อยละ ๒๐) และตั้งแต่ปี ๒๕๕๙-๒๕๖๐ จากการรณรงค์คัดกรองฯ พบผู้ป่วยโรคมะเร็งปากมดลูกแล้ว จำนวน ๒, ๕, ๙ ราย ตามลำดับ คิดเป็นอัตราป่วย ๑๙.๙๒ ,๔๙.๖๙, ๘๗.๒๖ ต่อแสนประชากร ตามลำดับ ซึ่งเป็นผู้ป่วยระยะสุดท้าย จำนวน ๑ ราย และสำหรับการคัดกรองโรคมะเร็งเต้านม กลุ่มสตรีอายุ ๓๐-๗๐ ปี ตั้งแต่ปี ๒๕๕๘-๒๕๖๑ ได้คัดกรองโรคมะเร็งเต้านม จำนวน ๑,๕๗๔ , ๑,๕๕๗, ๑,๖๒๓, ๑,๖๓๑ คน ตามลำดับ จากการรณรงค์คัดกรองฯ พบผู้ป่วยแล้ว ๕ ราย คิดเป็นอัตราป่วย ๔๘.๔๗ ต่อแสนประชากร จะเห็นได้ว่าความครอบคลุมของการตรวจคัดกรองโรคมะเร็งปากมดลูกและโรคมะเร็งเต้านมเพิ่มสูงขึ้น และยังพบอัตราป่วยที่เพิ่มสูงขึ้นตามจึงจำเป็นจะต้องจัดกิจกรรมให้ความรู้ แลกเปลี่ยนเรียนรู้ในกลุ่มเป้าหมายเพื่อเพิ่มความรู้ เพิ่มความตระหนัก ให้ความสำคัญให้มากขึ้นอย่างต่อเนื่อง ซึ่งจะส่งผลทำให้ไม่พบอัตราป่วยระยะสุดท้ายและอัตราตายจากโรคมะเร็งปากมดลูกและมะเร็งเต้านม หรือพบอัตราที่ลดลง