กองทุนสุขภาพตำบล - กองทุนหลักประกันสุขภาพท้องถิ่น - กปท

ภาวะโลหิตจาง ถือเป็นความผิดปกติทางระบบเลือดที่พบได้บ่อยที่สุดในสตรีตั้งครรภ์ โดยมีอุบัติการณ์เฉลี่ยร้อยละ ๔๒ ของการตั้งครรภ์ แต่ในประเทศที่กำลังพัฒนาพบความชุกมากถึง ร้อยละ ๓๕-๗๕ และจะมีความรุนแรงที่มากขึ้นดังมีรายงานการเสียชีวิตของมารดาสัมพันธ์กับภาวะโลหิตจางถึงร้อยละ ๒๐ โดยเฉพาะอย่างยิ่งในแถบแอฟริกา และเอเชียตอนใต้ โดยสาเหตุที่พบบ่อยที่สุดเกิดจาก ภาวะขาดธาตุเหล็ก สถานการณ์ภาวะโลหิตจางของสตรีตั้งครรภ์ไทยจากรายงานของกรมอนามัย พบว่ามีแนวโน้มสูงขึ้นทุกปี ร้อยละ ๒๐-๓๐ ผลการดำเนินงานอนามัยแม่และเด็ก ปี ๒๕๖๑ ของศูนย์สุขภาพชุมชนสะบ้าย้อย ตำบลสะบ้าย้อย อำเภอสะบ้าย้อย จังหวัดสงขลา พบว่า ร้อยละภาวะโลหิตจางในหญิงตั้งครรภ์ เท่ากับ ๒๓.๙ ( เกณฑ์ไม่เกิน ร้อยละ๑๐ ) ซึ่งผลของภาวะโลหิตจางต่อการตั้งครรภ์ จะส่งผลต่อมารดา คือ ทำให้การทำงานของหัวใจหนักขึ้น เพิ่มความเสี่ยงต่อภาวะหัวใจล้มเหลว โอกาสติดเชื้อต่าง ๆ ง่ายขึ้น ช่วงการคลอดและหลังคลอดมีผลกระทบซ้ำเติมต่อมารดาจากการเสียเลือด ทำให้เกิดจากภาวะช็อก หรือ ภาวะหัวใจล้มเหลว ได้ สัมพันธ์กับการเกิดภาวะซึมเศร้าหลังคลอด ส่วนผลต่อทารก คือ บางสาเหตุสามารถถ่ายทอดความเสี่ยงไปยังทารกได้ เช่น ธาลัสซีเมีย ทารกน้ำหนักน้อยกว่าปกติ หรือทารกโตช้าในครรภ์ เพิ่มอัตราการตายปริกำเนิด และการคลอดก่อนกำหนดมีเหล็กสะสมน้อยกว่าปกติ หากไม่ได้รับธาตุเหล็กเสริมหลังคลอด จะมีพัฒนาการและเจริญเติบโตของสมองที่ช้ากว่าเด็กทั่วไป ดังนั้นศูนย์สุขภาพชุมชนสะบ้าย้อยร่วมกับอาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้านตำบลสะบ้าย้อย ได้เห็นความสำคัญของการรณรงค์งานอนามัยแม่และเด็กเพื่อให้มีหญิงมีครรภ์มีสุขภาพสมบูรณ์ และกำเนิดบุตรที่มีสุขภาพที่แข็งแรงทางกายและจิตใจภายใต้โครงการ แม่ลูก ปลอดภัยห่างไกล ภาวะโลหิตจาง โดยให้ความรู้แก่กลุ่มอาสาสมัครสาธารณสุขผู้นำชุมชนแกนนำสตรีและหญิงมีครรภ์ในเขตรับผิดชอบ มีความรู้ในงานอนามัยแม่และเด็ก การประชาสัมพันธ์และการสร้างกระแสอย่างต่อเนื่อง เพื่อให้หญิงมีการครรภ์ฝากครรภ์ทันทีเมื่อทราบว่าตั้งครรภ์ การฝากครรภ์อย่างสม่ำเสมอตามเกณฑ์จะช่วยให้ทราบถึงการเจริญเติบโตรวมถึงความผิดปกติของทารกในครรภ์ได้อย่างมีประสิทธิภาพ