กองทุนสุขภาพตำบล - กองทุนหลักประกันสุขภาพท้องถิ่น - กปท

หลักการและเหตุผล ปัญหาด้านทันตสุขภาพเป็นปัญหาสำคัญในทุกกลุ่มอายุ ไม่ว่าจะเป็น กลุ่มหญิงตั้งครรภ์ ที่จะต้องได้รับการดูแลและให้คำแนะนำ เพื่อให้หญิงตั้งครรภ์สามารถดูแลตัวเองได้ เด็กก่อนวัยเรียน ในกลุ่มนี้จะมีการผุอย่างรวดเร็ว และเป็นกลุ่มที่เริ่มเข้าโรงเรียน ทำให้การรักษาและการดูแลเป็นไปได้ยาก เด็กวัยเรียน เป็นช่วงที่มีฟันชุดผสมคือ มีฟันแท้และฟันน้ำนม ในช่วงกลุ่มนี้จะแยกฟันแท้และฟันน้ำนมไม่ได้ ทำให้ละเลยการดูแลสุขภาพช่องปาก และกลุ่มผู้สูงอายุ ซึ่งเป็นช่วงอายุสำคัญ เนื่องจากประชากรในกลุ่มนี้มีแนวโน้มเพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็ว และยังสะท้อนภาพรวมที่เกิดจากพฤติกรรมการดูแลสุขภาพช่องปากตลอดชีวิต จากผลการสำรวจสภาวะสุขภาพช่องปากระดับประเทศครั้งที่ ๘ ในปี ๒๕๖๐ พบว่าเด็กก่อนวัยเรียนมีฟันผุระยะเริ่มต้น ร้อยละ ๓๑.๑ โดยผู้ปกครองของเด็กอายุ ๓ ปี ร้อยละ ๔๔.๑ ปล่อยให้เด็กแปรงฟันด้วยตนเอง และเมื่อเด็กโตขึ้นพบว่าในกลุ่มอายุ ๕ ปี เด็กถูกปล่อยให้แปรงฟันเอง ถึงร้อยละ ๘๐.๔ เด็กวัยเรียน พบว่าความชุกของโรคฟันผุ ร้อยละ ๕๒.๐ โดย มีค่าเฉลี่ยฟันผุ ถอน อุด ๑.๔ ซี่/คน มีสภาวะเหงือกอักเสบสูงกว่าการสำรวจในครั้งที่ ๗ พ.ศ. ๒๕๕๕ จากร้อยละ ๕๐.๓ เป็นร้อยละ ๖๖.๓ ปัจจัยที่มีผลโดยตรงต่อสภาวะเหงือกอักเสบคือพฤติกรรมการแปรงฟัน พฤติกรรมการบริโภคที่เสี่ยงต่อการเกิด  โรคฟันผุ และกลุ่มผู้สูงอายุ พบว่าผู้สูงอายุ ๖๐-๗๔ ปี ร้อยละ ๕๖.๑ มีฟันถาวรใช้งาน ได้อย่างน้อย ๒๐ ซี่    เฉลี่ย ๑๘.๖ ซี่/คน ร้อยละ ๔๐.๒ มีฟันหลังสบกันอย่างน้อย ๔ คู่สบ และลดลง ในผู้สูงอายุตอนปลายอายุ ๘๐-๘๕ ปี มีเพียงร้อยละ ๒๒.๔ ที่มีฟันถาวรใช้งานได้อย่างน้อย ๒๐ ซี่ เฉลี่ย ๑๐ ซี่/คน และมีฟันหลังสบกัน ๔ คู่สบ    เพียงร้อยละ ๑๒.๑ ทำให้ประสิทธิภาพการบดเคี้ยวลดลงชัดเจน ซึ่งปัญหาสำคัญ ได้แก่ การสูญเสียฟัน โดยเฉพาะ การสูญเสียฟันทั้งปากในผู้สูงอายุ ๖๐-๗๔ ปี พบร้อยละ ๘.๗ แต่เมื่ออายุ ๘๐-๘๕ ปี เพิ่มสูงถึงร้อยละ ๓๑.๐    ส่งผลกระทบต่อคุณภาพชีวิตด้านการบดเคี้ยวอย่างมาก
จากผลการสำรวจสภาวะทันตสุขภาพของจังหวัดตรัง พบว่าจังหวัดตรัง เด็กก่อนวันเรียนอายุ ๓ ปี ตั้งแต่  ปี พ.ศ.๒๕๕๘-๒๕๖๐ ปราศจากฟันผุร้อยละ ๕๑.๒, ๕๒.๒๖, และ ๕๕.๖ ตามลำดับ เด็กอายุ ๑๒ ปี มีประสบการณ์โรคฟันผุตั้งแต่ปี พ.ศ.๒๕๕๗-๒๕๕๙ ร้อยละ ๔๗.๘, ๓๙.๐๐ และ ๔๐.๖ ตามลำดับ และผู้สูงอายุ พบว่ามีฟันแท้  ในช่องปากใช้งานได้ ๒๐ ซี่ เฉลี่ยร้อยละ ๔๓.๙ ผู้สูงอายุที่มีฟันคู่สบฟันหลังใช้งานได้ ๔ คู่ขึ้นไปร้อยละ ๕๐.๖    และผลการสำรวจสภาวะทันตสุขภาพของอำเภอสิเกา จังหวัดตรัง พบว่ากลุ่มเด็กก่อนวัยเรียนอายุ ๓ ปี            ตั้งแต่ปี พ.ศ.๒๕๕๘-๒๕๖๐ ปราศจากฟันผุร้อยละ๔๘.๕, ๕๐.๙๓ และ ๕๓.๙ ตามลำดับ เด็กอายุ ๑๒ ปี        มีประสบการณ์โรคฟันผุตั้งแต่ปี พ.ศ.๒๕๕๗-๒๕๕๙ ร้อยละ ๔๔.๘, ๓๙.๗๙ และ ๔๓.๓ตามลำดับ และผู้สูงอายุ    มีฟันแท้ในช่องปากใช้งานได้ ๒๐ ซี่ เฉลี่ยร้อยละ ๓๘ ผู้สูงอายุที่มีฟันคู่สบฟันหลังใช้งานได้ ๔ คู่ขึ้นไปร้อยละ ๕๖

ดังนั้นโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลกะลาเส อำเภอสิเกา จังหวัดตรัง เห็นความสำคัญในการแก้ไขปัญหาโรคฟันผุในหญิงตั้งครรภ์ เด็กก่อนวัยเรียน เด็กประถมศึกษา และผู้สูงอายุ จำเป็นต้องได้รับการส่งเสริม ป้องกัน และเฝ้าระวังทางทันตสุขภาพ เพื่อลดอัตราการเกิดโรคฟันผุต่อไปในอนาคต จึงได้จัดโครงการส่งเสริมและป้องกันสุขภาพช่องปากทุกกลุ่มวัย ประจำปี ๒๕๖๓ เพื่อให้ประชาชนในเขตพื้นที่โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลกะลาเส      มีพฤติกรรมในการดูแลสุขภาพช่องปากที่ถูกต้อง มีสุขภาพช่องปากที่ดี และยังลดปัญหาฟันผุ ซึ่งจะส่งผลดีทั้งทาง ด้านร่างกายและจิตใจต่อไป