โครงการ อสม.พลังชุมชน รู้ตน ลดเสี่ยง ลดโรค ปรับพฤติกรรมต้านภัยเบาหวาน ความดันโลหิตสูง ปีงบประมาณ 2560
| ชื่อโครงการ | โครงการ อสม.พลังชุมชน รู้ตน ลดเสี่ยง ลดโรค ปรับพฤติกรรมต้านภัยเบาหวาน ความดันโลหิตสูง ปีงบประมาณ 2560 |
| รหัสโครงการ | 60-L2488-2-06 |
| ประเภทการสนับสนุน | ประเภท 2 สนับสนุนกิจกรรมสร้างเสริมสุขภาพ การป้องกันโรคของกลุ่มหรือองค์กรประชาชน/หน่วยงานอื่น |
| หน่วยงาน/องค์กร/กลุ่มคน ที่รับผิดชอบโครงการ | กลุ่มหรือองค์กรประชาชน |
| ชื่อองค์กรที่รับผิดชอบ | ชมรม อสม. หมู่ที่ 7 |
| วันที่อนุมัติ | 27 เมษายน 2017 |
| ระยะเวลาดำเนินโครงการ | 1 ตุลาคม 2016 - 30 กันยายน 2017 |
| กำหนดวันส่งรายงาน | |
| งบประมาณ | 11,100.00 บาท |
| ผู้รับผิดชอบโครงการ | นายอาลีย๊ะ วาและ |
| พี่เลี้ยงโครงการ | นายอาหามะ เจ๊ะโซะ |
| พื้นที่ดำเนินการ | ตำบลบาเจาะ อำเภอบาเจาะ จังหวัดนราธิวาส |
| ละติจูด-ลองจิจูด | 6.514,101.636place |
(ตามแนบท้ายประกาศคณะอนุกรรมการส่งเสริมสุขภาพและป้องกันโรคฯ พ.ศ. 2557)
| กลุ่มเป้าหมาย | จำนวน(คน) | |
|---|---|---|
| กลุ่มเป้าหมายจำแนกตามช่วงวัย | ||
| กลุ่มเป้าหมายจำแนกกลุ่มเฉพาะ | ||
| กลุ่มประชาชนทั่วไปที่มีภาวะเสี่ยง | 8 | keyboard_arrow_down |
กิจกรรมหลักตามกลุ่มเป้าหมาย กลุ่มประชาชนทั่วไปที่มีภาวะเสี่ยง : |
||
| สถานการณ์ปัญหา | ขนาด |
|---|
ความสำคัญของโครงการ สถานการณ์ หลักการและเหตุผล
กระทรวงสาธารณสุขได้มีนโยบายการพัฒนาด้านสุขภาพเพื่อให้ประชาชนทุกคนมีสุขภาพดี อยู่ในสิ่งแวดล้อมที่เอื้อต่อการดำรงชีวิตที่ดี เกิดความทั่วถึง เท่าเทียมของประชาชนทุกคน โดยให้ประชาชนได้รับรู้สถานะของตนเองและเข้าถึงการคัดกรองโรคเบาหวาน ความดันโลหิตสูง และได้กำหนดให้ดำเนินการพัฒนาสุขภาพตามกลุ่มวัยให้มีความครอบคลุมในมิติทางด้านสุขภาพทั้ง 4 มิติ คือ มิติด้านการป้องกันโรคการส่งเสริมสุขภาพ การรักษาพยาบาล และการฟื้นฟูสภาพ เน้นให้เกิดการสร้างสุขภาพมากกว่าการซ่อมสุขภาพซึ่งเกี่ยวข้องกับความรู้ ความเข้าใจ ความตระหนักด้านสุขภาพ จนเกิดการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมความเคยชินให้เป็นพฤติกรรมที่ลดเสี่ยงต่อการเกิดโรค และลดโรคที่เป็นแล้วให้เป็นน้อยลง หรือหายเป็นปกติ โดยเฉพาะ 3อ คือ อาหาร ออกกำลังกาย อารมณ์ และ 2ส คือ ไม่สูบบุหรี่ และไม่ดื่มสุรา เป็นการ “ปรับก่อนป่วย” เพราะโรคไม่ติดต่อเรื้อรัง ได้แก่ โรคเบาหวาน โรคความดันโลหิตสูง มีปัจจัยเสี่ยงร่วมกับสภาพแวดล้อมและวิถีชีวิตการส่งเสริมสุขภาพจึงเน้นให้ “ประชาชนสุขภาพดี เริ่มต้นที่สร้างนำซ่อม” โดยมีอาสาสมัครสาธารณสุข (อสม.) ผู้เป็นพลังชุมชนที่สำคัญในการเป็นผู้นำ เป็นต้นแบบในการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมสุขภาพ (Change Agent) โดยมีบทบาทที่สำคัญในการถ่ายทอดความรู้ ทักษะด้านสุขภาพให้แก่คนในชุมชน โดยมีเป้าหมายในการเป็น “คู่หูสุขภาพ (Buddy Healthy)” ร่วมรู้สถานะสุขภาพ ร่วมปรับพฤติกรรม ต้านภัยโรคเบาหวานแลความดันโลหิตสูง
อาสาสมัครสาธารณสุข (อสม.) ได้รับการพัฒนาจากหลักการและกลวิธีสาธารณสุขมูลฐาน ซึ่งประเทศไทยได้มีการนำมาใช้ร่วมกับการพัฒนาระบบสุขภาพของประเทศกว่า 3 ทศวรรษ ซึ่งเป็นการพัฒนา โดยเน้นหลักการมีส่วนร่วม คือ ร่วมคิด ร่วมวางแผน ร่วมดำเนินการ และร่วมประเมินผลสำเร็จ และปัจจุบันพบว่า อสม.ได้รับการพัฒนาทั้งในด้านปริมาณ โดยมีจำนวนกว่า 1,040,000 คน และด้านสุขภาพ โดย อสม.จะได้รับการฝึกอบรมพัฒนาความรู้และทักษะด้านสุขภาพ สามารถเป็นนักสื่อสารสุขภาพ เป็นต้นแบบปรับเปลี่ยนพฤติกรรมสุขภาพ และสามารถถ่ายทอดความรู้ทักษะด้านสุขภาพให้กับบุคคลอื่น ๆ ในชุมชนได้ อีกทั้งมีการบริหารจัดการองค์กรในรูปแบบของ ชมรม อสม. ตั้งแต่ระดับตำบล อำเภอ จังหวัด เขต ภาค และประเทศ
ดังนั้น เพื่อเป็นการเฝ้าระวัง และส่งเสริมการมีสุขภาพที่ดีของ อสม. ชมรม อสม.หมู่ที่ 7 จึงได้จัดทำโครงการ อสม.พลังชุมชน รู้ตน ลดเสี่ยง ลดโรค ปรับพฤติกรรม ต้านภัยเบาหวาน ความดันโลหิตสูง โดย อสม.และเจ้าหน้าที่สาธารณสุขร่วมกันดำเนินการตรวจสุขภาพ ดำเนินกิจกรรมลดปัจจัยเสี่ยงต่อการเกิดโรคเบาหวานและความดันโลหิตสูง เพื่อให้ อสม. องค์กร อสม. และชุมชนพัฒนาเป็นองค์กรสร้างสุขภาพ ลดเสี่ยง ลดโรคได้อย่างยั่งยืนสืบไป
| วัตถุประสงค์/ตัวชี้วัดความสำเร็จ | ขนาดปัญหา | เป้าหมาย 1 ปี | |
|---|---|---|---|
| 1 | เพื่อให้ อสม. เกิดความตระหนักด้านสุขภาวะโดยการตรวจสุขภาพ คัดกรอง เฝ้าระวังโรคและป้องกันโรคเบาหวาน ความดันโลหิตสูงของตนเองและชุมชน
|
||
| 2 | เพื่อให้เกิดการดำเนินการในการลดปัจจัยเสี่ยง ลดการเกิดโรคเบาหวานและความดันโลหิตสูงของ อสม. และชุมชน
|
||
| 3 | เพื่อให้ อสม. และองค์กร อสม. พัฒนาเป็นองค์กรสร้างสุขภาพ ลดเสี่ยง ลดโรคอย่างยั่งยืน
|
- ขั้นเตรียมการ
- ประชุมชี้แจงแก่อาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้านในเขตรับผิดชอบ เพื่อกำหนดรูปแบบการดำเนินโครงการ
- จัดทำแผนปฏิบัติงาน
- จัดทำโครงการและเสนอโครงการเพื่อขออนุมัติ
- สำรวจและแจ้งกลุ่มเป้าหมายในการดำเนินงานโครงการ
- ขั้นดำเนินการ
กิจกรรมหลักที่ 1 ตรวจและประเมินสุขภาพ อสม.ทุกคน โดยร่วมมือกับกลุ่มงานบริการปฐมภูมิและองค์รวม โรงพยาบาลบาเจาะ กับ อสม.ทุกคน ดังนี้
ประเมินพฤติกรรมสุขภาพเบื้องต้น โดยใช้แบบสอบถามด้วยวาจาเพื่อคัดกรองและสอบถามเบื้องต้น 7 ประเด็น ได้แก่ การดื่มสุรา การสูบบุหรี่และการใช้สารเสพติด การดื่มเครื่องดื่มชูกำลัง การออกกำลังกาย การเสี่ยงต่อการเกิดอุบัติเหตุจราจร การใช้ยาชุด สุขภาพจิต การรับประทานอาหาร (สุกๆ ดิบๆ รสหวาน มัน เค็ม)
ตรวจประเมินสุขภาพ พร้อมจดบันทึกข้อมูล โดย
การชั่งน้ำหนัก (หน่วยเป็นกิโลกรัม) วัดส่วนสูง (หน่วยเป็นเมตร) วัดรอบเอว (หน่วยเป็นเซนติเมตร)
- คำนวณหาค่าดัชนีมวลกาย โดยใช้ข้อมูลเรื่องน้ำหนัก (กิโลกรัม) หารด้วยความสูง (เมตร) ยกกำลัง 2
- การจับชีพจรและวัดความดันโลหิต โดยก่อนวัดต้องชักถามประวัติการเป็นความดัน
การเจาะเลือดปลายนิ้วเพื่อตรวจหาระดับน้ำตาลในเลือด
วิเคราะห์และแปรผลข้อมูลสุขภาพโดยใช้ปิงปองจราจรชีวิต 7 สี และจำแนกเป็น 4 กลุ่ม 7 สี คือ กลุ่มปกติ (ขาว) กลุ่มเสี่ยง (เขียวอ่อน) กลุ่มป่วย (เขียวเข้ม, เหลือง, ส้ม และแดง) และกลุ่มที่มีภาวะแทรกซ้อน (สีดำ) จำนวน 2 ครั้ง โดยครั้งที่ 1 เป็นผลการตรวจประเมินสถานะสุขภาพ และครั้งที่ 2 เป็นผลการประเมินสถานะหลังการปรับพฤติกรรม
ร่วมกันจัดทำข้อมูลสถานะสุขภาพ จำแนกตามกลุ่มสีของ อสม. โดยเจ้าหน้าที่ร่วมกับประธานชมรม อสม.ระดับตำบล และคืนกลับข้อมูลให้กับ อสม. เพื่อดำเนินกิจกรรมการปรับพฤติกรรมสุขภาพต่อไป
กิจกรรมหลักที่ 2 ดำเนินกิจกรรม “อสม.พลังชุมชน รู้ตน ลดเสี่ยง ลดโรค ปรับพฤติกรรม ต้านภัยเบาหวาน ความดันโลหิตสูง” โดย
จัดกิจกรรมรณรงค์เพื่อปรับเปลี่ยนพฤติกรรมของ อสม.และชุมชนอย่างต่อเนื่องตลอดทั้งปีเพื่อป้องกันและส่งเสริมสุขภาพของกลุ่มปกติ กลุ่มเสี่ยง และกลุ่มป่วย
ร่วมมือกับเจ้าหน้าที่ในการเฝ้าระวังและส่งต่อในกลุ่มป่วยและกลุ่มป่วยที่มีภาวะแทรกซ้อน กิจกรรมในชุมชนเพื่อปรับเปลี่ยนพฤติกรรม เช่น
ลดการรับประทานอาหารที่มีรสหวาน มัน เค็ม
- กระตุ้นให้มีการรับประทานผัก ผลไม้เพิ่มขึ้น
- จัดกิจกรรมออกกำลังกาย วันละ 30 นาที สัปดาห์ละ 3 วัน
- งดเว้นอบายมุข เหล้า บุหรี่
ทำจิตใจให้แจ่มใส ไม่เครียด
ประเมินความเสี่ยงด้านสุขภาพ
- เฝ้าระวังโรคเบาหวาน ความดันโลหิตสูงในชุมชน
กิจกรรมหลักที่ ๓ สร้างแรงจูงใจในการมีสุขภาพดีโดยการประกวดและมอบรางวัลให้กับ “องค์กร อสม.สร้างสุขภาพ ลดเสี่ยง ลดโรค ปรับพฤติกรรมดีเด่นระดับตำบล ”
- จัดการประกวด“องค์กร อสม.สร้างสุขภาพ ลดเสี่ยง ลดโรค ปรับพฤติกรรมดีเด่นระดับหมู่บ้าน ”
- ติดตาม ประเมินผลอย่างต่อเนื่อง โดยคณะกรรมการของชมรมระดับตำบล
- สรุปผลการดำเนินงานและรายงานผล
- ทุกคนได้รับการตรวจประเมินสุขภาพและจำแนกกลุ่มโดยใช้ปิงปองจราจร 7 สี
- มีกิจกรรมการสร้างเสริมสุขภาพ การปรับพฤติกรรมสุขภาพของ อสม. ตามการจำแนกกลุ่มด้วยปิงปองจราจร 7 สี
- มีองค์กรสร้างสุขภาพ ลดเสี่ยง ลดโรค ของชมรม อสม.
โครงการเข้าสู่ระบบเมื่อวันที่ 4 พ.ค. 2017 12:32 น.