กองทุนสุขภาพตำบล - กองทุนหลักประกันสุขภาพท้องถิ่น - กปท

โรคไข้เลือดออกเป็นโรคติดต่อซึ่งมียุงลายบ้านและยุงลายสวนเป็นแมลงพาหะนำโรคที่สำคัญ การระบาดของโรคไข้เลือดออกเกิดขึ้นอย่างต่อเนื่องตลอดทั้งปี โดยเฉพาะในช่วงฤดูฝนจะพบผู้ป่วยเป็นจำนวนมาก เนื่องจากฝนที่ตกลงมาทำ ให้เกิดน้ำขังในภาชนะต่างๆ จึงเป็นแหล่งเพาะพันธุ์เพิ่มจำนวนประชากรของยุงลายซึ่งเป็นพาหะนำโรคได้เป็นอย่างดี การป้องกันควบคุมโรคไข้เลือดออกอย่างมีประสิทธิภาพ ควรต้องเตรียมพร้อมควบคุมการจัดยุงลายก่อนจะถึงช่วงฤดูการระบาดของโรค เพื่อลดจำนวนประชากรของยุงลายในพื้นที่ และเพื่อทราบความเสี่ยงการเกิดโรคในพื้นที่ต่อไป ปัจจัยการระบาดที่สำคัญที่ทำให้มีการระบาดและมีการขยายพื้นที่ออกไปอย่างกว้างขวาง ได้แก่ การเพิ่มจำนวนของประชากร โดยเฉพาะอย่างยิ่งการมีชุมชนเมืองเพิ่มขึ้น มีการเคลื่อนไหวของประชากร และมียุงลายมากขึ้นตามการเพิ่มของภาชนะขังน้ำ การที่มนุษย์สร้างการคมนาคมที่สะดวกขึ้นทั้งทางบกและทางอากาศ การเดินทางมากขึ้นทั้งภายในและต่างประเทศ ปัจจัยเหล่านี้ทำให้การแพร่กระจายของเชื้อไวรัสเดงกี่ เป็นไปอย่างรวดเร็ว

จากรายงานเฝ้าระวังสถานการณ์ไข้เลือดออก ข้อมูล ณ วันที่ 25 ธันวาคม 2561ข้อมูลจากกลุ่มโรคติดต่อนำโดยยุงลาย สำนักโรคติดต่อนำโดยแมลงกรมควบคุมโรค สถานการณ์ไข้เลือดออกในปี 2562 มีรายงานผู้ป่วยไข้เลือดออก (Dengue fever: DF, Denguehemorrhagic fever: DHF, Dengue shock syndrome : DSS) ตั้งแต่วันที่ 1 มกราคม 2562 ถึงวันที่ 31 ธันวาคม 2562 สะสมรวม 128,964 รายอัตราป่วย 194.51 ต่อประชากรแสนคน มีรายงานผู้เสียชีวิต 133 ราย ในพื้นที่เขต 12 พบผู้ป่วย 9,628 รายอัตราป่วย 109.10 ต่อประชากรแสนคน ผู้ป่วยเสียชีวิต 10 ราย สงขลา 4 ราย สตูล 0 ราย ตรัง 0 ราย พัทลุง 1 ราย ปัตตานี 0 ราย นราธิวาส 4 ราย ยะลา 1 ราย และสำหรับพื้นที่จังหวัดยะลา พบผู้ป่วย 1,438 ราย อัตราป่วย 271.42 ต่อประชากรแสนคน ข้อมูลจากรายงาน 506 ณ วันที่ 31 ธันวาคม 2561 พื้นที่อำเภอยะหา พบผู้ป่วยจำนวน 102 ราย ไม่พบผู้ป่วยเสียชีวิต พื้นที่ตำบลบาโงยซิแน พบผู้ป่วยจำนวน 45 ราย อัตราป่วย 733.11 ต่อแสนประชากร ไม่พบผู้เสียชีวิต

และข้อมูลสถานการณ์โรคไข้มาลาเรีย ปี 2562 พบผู้ป่วยจำนวน 711 ราย จังหวัดยะลาพบผู้ป่วยจำนวน 129 ราย อำเภอยะหา พบผู้ป่วยจำนวน 79 ราย และตำบลบาโงยซิแน พบผู้ป่วย จำนวน 6 รายอัตราป่วย 46.79 ต่อแสนประชากร ไม่มีผู้เสียชีวิต

จากปัญหาดังกล่าวจึงนำเข้าสู่การทำเวทีประชาคมหมู่บ้าน เพื่อสะท้อนถึงสภาพปัญหาที่เกิดขึ้น ทำให้ชุมชนเห็นความสำคัญของปัญหา และจากการทำเวทีประชาคมเพื่อแลกเปลี่ยนความคิดเห็น พบว่าสาเหตุส่วนใหญ่พบว่าประชาชนยังไม่ตระหนักและให้ความสำคัญกับการควบคุมป้องกันแหล่งเพาะพันธ์ยุงลาย ประกอบกับบริบทชุมชน เป็นชุมชนกึ่งเมือง มีประชากรหนาแน่น

ชุมชนตำบลบาโงยซิแน และโรงพยาบาลส่งเสริมส่งเสริมสุขภาพตำบลบาโงยซิแน จึงได้เสนอแนวคิด “การแก้ไขปัญหาโรคไข้เลือด และโรคนำโดยแมลง โดยการมีส่วนร่วมของชุมชนอย่างยั่งยืน” ขึ้นโดยภาคีเครือข่ายในชุมชนเข้ามามีส่วนร่วมในการแก้ปัญหาเพื่อให้เกิดกระบวนการแก้ไขปัญหาแบบยั่งยืนและต่อเนื่อง จึงได้จัดทำโครงการชุมชนบาโงยซิแนใส่ใจ ควบคุม ป้องกันโรคนำโดยแมลง ปี 2563