กองทุนสุขภาพตำบล - กองทุนหลักประกันสุขภาพท้องถิ่น - กปท

กิตติกรรมประกาศ

"โครงการหนูน้อยยิ้มใส ห่างไกลฟันผุ ศูนย์พัฒนาเด็กเล็กบ้านนาค้อใต้ ตำบลมะกรูด จังหวัดปัตตานี" สำเร็จได้ด้วยดี ด้วยความร่วมมือจาก สมาชิกในชุมชน ตำบลมะกรูด อำเภอโคกโพธิ์ จังหวัดปัตตานี

คณะทำงานโครงการฯ ขอขอบคุณ กองทุนสุขภาพตำบล เทศบาลตำบลมะกรูด ที่ให้การสนับสนุนงบประมาณในการดำเนินโครงการฯ รวมทั้ง ภาคีเครือข่ายที่สำคัญระดับพื้นที่ ที่ให้การสนับสนุน ช่วยเหลือ ชี้แนะ สุดท้ายขอขอบคุณผู้เกี่ยวข้องที่มิได้ระบุชื่อไว้ในที่นี้ ซึ่งมีส่วนสำคัญในการขับเคลื่อนการดำเนินงานให้มีความยั่งยืนในพื้นที่ต่อไป

คณะทำงานโครงการ
โครงการหนูน้อยยิ้มใส ห่างไกลฟันผุ ศูนย์พัฒนาเด็กเล็กบ้านนาค้อใต้ ตำบลมะกรูด

บทคัดย่อ

โครงการนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ (1) เพื่อให้ผู้ปกครองเด็กปฐมวัย มีความรู้ความเข้าใจ และความตระหนักถึงความสำคัญในการดูแลสุขภาพช่องปากของเด็ก (2) เพื่อให้ผู้ปกครองเด็กปฐมวัย มีทักษะและสามารถทำความสะอาดช่องปากของเด็กได้อย่างถูกวิธี และปฏิบัติอย่างต่อเนื่อง (3) เพื่อป้องกันและควบคุมการเกิดฟันผุในระยะเริ่มแรกของ เด็กปฐมวัยโดยปราศจากโรคฟันผุ (Caries free) (4) เพื่อค้นหาหนูน้อยยิ้มใส ห่างไกลฟันผุ ตามเกณฑ์ในระดับตำบล

ผลการดำเนินงานที่สำคัญ ได้แก่ (1) กิจกรรมอบรมให้ความรู้แก่ผู้ปกครองในเรื่องการดูแลทันตสุขภาพของเด็กปฐมวัย ฝึกทักษะการตรวจสุขภาพช่องปาก, ฝึกทักษะการแปรงฟันในเด็กก่อนวัยเรียน และทาฟลูออไรด์เฉพาะที่, กิจกรรมประกวดหนูน้อยยิ้มใส ห่างไกลฟันผุ

ข้อเสนอแนะ ได้แก่ (1) ประสาน อสม. ในการดำเนินการตามผู้ปกครองเด็กให้เข้าร่วมกิจกรรม

หมายเหตุ : รายละเอียดของบทสรุปคัดย่อการดำเนินงาน ให้ผู้รับผิดชอบโครงการเป็นผู้เขียนสรุปภาพรวมของโครงการใน "ผลลัพธ์โครงการ"

สารบัญ

ความเป็นมา/หลักการเหตุผล

ปัญหาสุขภาพช่องปากของเด็กก่อนวัยเรียน เป็นปัญหาสาธารณสุขที่สำคัญก่อให้เกิดผลเสียต่อสุขภาพอนามัยของเด็ก โรคฟันผุในเด็กสามารถพบได้ตั้งแต่ฟันเริ่มขึ้นในช่วงขวบปีแรกและอัตราการผุเพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็วในช่วงอายุ  1 – 3 ปี จากผลการสำรวจสภาวะทันตสุขภาพแห่งชาติครั้งที่ 8 พ.ศ. 2560 พบว่า ความชุกของโรคฟันผุในฟันน้ำนมในเด็กอายุ 3 ปี คือ ร้อยละ 52.9 และเด็กอายุ 5 ปี มีความชุกของโรคฟันผุในฟันน้ำนม ร้อยละ 75.6 พบฟันผุระยะเริ่มต้นในเด็กอายุ 3 ปี และ 5 ปี ร้อยละ 31.1 และร้อยละ 31.3 ตามลำดับ จากข้อมูลการสำรวจสภาวะทันตสุขภาพดังกล่าว จะเห็นได้ว่าเด็กส่วนใหญ่มีปัญหาโรคฟันผุ ซึ่งสาเหตุการเกิดโรคฟันผุในฟันน้ำนม มีสาเหตุมาจากหลายปัจจัยร่วมกัน ปัจจัยที่สำคัญ คือ พฤติกรรมการเลี้ยงดูเด็กก่อนวัยเรียน เนื่องจากเด็กก่อนวัยเรียนเป็นกลุ่มที่ต้องอาศัยการพึ่งพิงผู้อื่น โดยเฉพาะจากผู้ปกครองเป็นสำคัญ ไม่ว่าจะเป็นพ่อแม่หรือผู้ปกครอง พฤติกรรมการเลี้ยงดู ได้แก่ การปล่อยให้เด็กหลับคาขวดนม ผู้ปกครองไม่ได้แปรงฟันให้เด็ก การใส่น้ำหวานในขวดนม การบริโภคอาหารของเด็กโดยเฉพาะขนมหวาน ขนมกรุบกรอบ การดื่มน้ำหวาน และการขาดการดูแลสุขภาพช่องปากของเด็ก เป็นต้น (ลักขณา อุ้ยจิรากุล, 2560) และปัจจัยอีกประการหนึ่ง คือ ความเชื่อและทัศนคติของผู้ปกครองนับว่าเป็นสิ่งสำคัญ เช่น บางคนมีความเชื่อว่าฟันน้ำนมไม่มีความสำคัญ เมื่อผุควรถอนทิ้งไม่ต้องรักษา ซึ่งแท้จริงแล้ว ฟันน้ำนมมีความสำคัญต่อการเจริญเติบโตของใบหน้า ช่วยให้ฟันแท้เจริญเติบโตได้ตามปกติ และขึ้นในตำแหน่งที่ถูกต้อง หากเด็กสูญเสียฟันน้ำนมก่อนกำหนดจะทำให้ไม่มีฟันเคี้ยวอาหาร หรือเคี้ยวอาหารไม่ละเอียด มีผลต่อภาวะโภชนาการ ส่งผลต่อการเจริญเติบโตของเด็ก นอกจากนี้โรคฟันผุที่ลุกลามจะทำให้เด็กมีอาการปวด นอนไม่หลับ เคี้ยวอาหารจำพวกเนื้อสัตว์และผักผลไม้ไม่ได้ ซึ่งส่งผลต่อภาวะโภชนาการของเด็ก (ปริญญาจิตอร่าม และ กุลนาถมากบุญ, 2557) ทางศูนย์สุขภาพชุมชนมะกรูด ได้ตระหนักเห็นความสำคัญของปัญหาดังกล่าว จึงได้จัดทำโครงการ หนูน้อยยิ้มใส ห่างไกลฟันผุขึ้น เพื่อให้ผู้ปกครองเด็กมีความรู้ และเข้าใจในการดูแลสุขภาพช่องปากเด็กก่อนวัยเรียนอย่างเหมาะสม เพื่อ หวังให้เด็กมีทันตสุขภาพที่ดีและดูแลสุขภาพช่องปากอย่างถูกต้องต่อไป

สถานการณ์

วัตถุประสงค์โครงการ

1. เพื่อให้ผู้ปกครองเด็กปฐมวัย มีความรู้ความเข้าใจ และความตระหนักถึงความสำคัญในการดูแลสุขภาพช่องปากของเด็ก
2. เพื่อให้ผู้ปกครองเด็กปฐมวัย มีทักษะและสามารถทำความสะอาดช่องปากของเด็กได้อย่างถูกวิธี และปฏิบัติอย่างต่อเนื่อง
3. เพื่อป้องกันและควบคุมการเกิดฟันผุในระยะเริ่มแรกของ เด็กปฐมวัยโดยปราศจากโรคฟันผุ (Caries free)
4. เพื่อค้นหาหนูน้อยยิ้มใส ห่างไกลฟันผุ ตามเกณฑ์ในระดับตำบล

กิจกรรม/การดำเนินงาน

1. กิจกรรมอบรมให้ความรู้แก่ผู้ปกครองในเรื่องการดูแลทันตสุขภาพของเด็กปฐมวัย ฝึกทักษะการตรวจสุขภาพช่องปาก, ฝึกทักษะการแปรงฟันในเด็กก่อนวัยเรียน และทาฟลูออไรด์เฉพาะที่, กิจกรรมประกวดหนูน้อยยิ้มใส ห่างไกลฟันผุ

กลุ่มเป้าหมาย

ผลที่คาดว่าจะได้รับ

1. ผู้ปกครองเด็กมีความรู้ความเข้าใจและให้ความสำคัญกับการดูแลสุขภาพช่องปากและฟันของเด็ก     2. เด็กปฐมวัย ได้รับการดูแลสุขภาพช่องปากและฟันอย่างถูกวิธี     3. ปัญหาฟันผุของเด็กลดลง เด็กมีสุขภาพฟันที่ดีและแข็งแรง

ส่วนที่ 1 ผลการดำเนินงาน

* ผลผลิต หมายถึง ผลที่เกิดขึ้นเชิงปริมาณจากการทำกิจกรรม เช่น จำนวนผู้เข้าร่วมประชุม จำนวนผู้ผ่านการอบรม จำนวนครัวเรือนที่ปลูกผักสวนครัว เป็นต้น
** ผลลัพธ์ หมายถึง การเปลี่ยนแปลงที่นำไปสู่การแก้ปัญหา เช่น หลังอบรมมีผู้ปรับเปลี่ยนพฤติกรรมจำนวนกี่คน มีข้อบังคับหรือมาตรการของชุมชนที่นำไปสู่การปรับเปลี่ยนพฤติกรรมหรือสภาพแวดล้อม เป็นต้น ทั้งนี้ต้องมีข้อมูลอ้างอิงประกอบการรายงาน เช่น ข้อมูลรายชื่อแกนนำ , แบบสรุปการประเมินความรู้ , รูปภาพกิจกรรมพร้อมคำอธิบายใต้ภาพ เป็นต้น