กองทุนสุขภาพตำบล - กองทุนหลักประกันสุขภาพท้องถิ่น - กปท

งานเฝ้าระวัง สอบสวน และควบคุมโรค มีความสําคัญต่อระบบการป้องกันควบคุมโรคของประเทศ เขต และจังหวัด โดยทีม SRRT (Surveillance and Rapid Response Team) เป็นทีมเฝ้าระวังสอบสวนเคลื่อนที่เร็ว ประจําหน่วยงานสาธารณสุขที่มีพื้นที่รับผิดชอบในด้านการป้องกัน ควบคุมโรคซึ่งในด้านสมรรถนะบุคลากรเคยมีคํา กล่าวว่า “เจ้าหน้าที่สาธารณสุขทุกคนต้องใช้ระบาดวิทยาในการปฏิบัติงาน” แต่ในด้านสมรรถนะขององค์กร อาจ กล่าวได้ว่า “หน่วยงานที่มีหน้าที่ป้องกันควบคุมโรคและภัยทุกหน่วยงาน ต้องมีทีมเฝ้าระวังสอบสวนเคลื่อนที่เร็ว (Surveillance and Rapid Response Team หรือSRRT)” เนื่องจาก ปัญหาภาวะฉุกเฉินทางสาธารณสุข (Public Health emergency) ที่มากขึ้นทั้งในด้านความถี่ ขนาด และความรุนแรง รวมถึงขีดความสามารถในการ แพร่กระจายปัญหาไปยังพื้นที่อื่น ๆ ทุกพื้นที่จึงจําเป็นต้องมีทีมงานรับผิดชอบในการเฝ้าระวังปัญหา และสามารถ ตอบสนองต่อปัญหาได้อย่างรวดเร็วมีประสิทธิภาพ หน่วยงานที่รับผิดชอบพื้นที่ได้แก่ หน่วยงานสาธารณสุขทุกระดับ และองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น โดยหากพื้นที่ใดที่มีทีม SRRT ไม่เข้มแข็งจะเป็นจุดอ่อนของการป้องกันควบคุมโรค และอาจเป็นต้นเหตุที่ทําให้โรคทวีความรุนแรงขึ้นได้ เป็นที่ทราบกันดีว่า การระบาดของโรคมักเริ่มต้นในพื้นที่เล็ก ๆ ในชุมชนของตําบลใดตําบลหนึ่ง เจ้าหน้าที่สาธารณสุขผู้ที่อยู่ใกล้ชิดกับเหตุการณ์ที่สุดในพื้นที่ ควรได้รับทราบข่าวอย่างรวดเร็วเพื่อประโยชน์ในการ ควบคุมโรคเบื้องต้นที่ทันเวลา แต่ปัจจุบันการคมนาคมสะดวกสบายมากขึ้น ผู้ป่วยบางรายเดินทางไปรักษาใน โรงพยาบาลจังหวัด โรงพยาบาลอําเภอ โดยไม่ผ่านสถานีอนามัยหรือ รพ.สต. บางครั้งเจ้าหน้าที่ในพื้นที่ทราบข่าวการ เจ็บป่วยของคนในชุมชนจากการแจ้งกลับของโรงพยาบาลที่ไปรักษา บางครั้งทราบจากสื่อสิ่งพิมพ์ วิทยุ โทรทัศน์ แต่ ไม่มีการจัดการที่เป็นระบบหากเจ้าหน้าที่สาธารณสุขในพื้นที่ได้รับข้อมูลล่าช้าจะส่งผลให้โรคติดเชื้อที่มีความสามารถ ในการแพร์โรคได้เร็วระบาดในวงกว้างต่อไปได้ ส่งผลให้การควบคุมโรคทําได้ยากยิ่งขึ้น ฉะนั้น การพัฒนา SRRT เครือข่ายระดับตําบล จะเป็นกลไกสําคัญเพื่อรองรับภารกิจหลักของรพ.สต. ด้านการป้องกันควบคุมโรค และสอดรับ กับนโยบายอําเภอควบคุมโรคเข้มแข็งแบบยั่งยืน เพื่อให้การดําเนินงานควบคุมป้องกันโรคในระดับอําเภอและตําบลมี ประสิทธิภาพมากขึ้นเนื่องจากเครือข่ายระดับตําบล กระจายอยู่ทุกพื้นที่ทั่วประเทศ จึงดําเนินการพัฒนาเครือข่าย โดยผ่านทีม SRRT ที่ได้จัดตั้งไว้แล้ว คือ ทีมระดับอําเภอ จังหวัด เขต และส่วนกลาง ซึ่งสมาชิกทีมได้รับการพัฒนาให้ มีศักยภาพในการเฝ้าระวังสอบสวนโรคภัยให้ได้มาตรฐาน รวมทั้งสามารถตอบสนองภาวะฉุกเฉินทางสาธารณสุขได้ อย่างมีประสิทธิภาพ การกําหนดกลุ่มเป้าหมายสําหรับ SRRT เครือข่ายระดับตําบล หากจะพัฒนาแต่เจ้าหน้าที่ สาธารณสุขในแต่ละตําบลจํานวนไม่กี่คน งานป้องกันควบคุมโรคในชุมชนคงยากที่จะประสบความสําเร็จเป็นอย่างดี ดังนั้น จําเป็นต้องใช้ความร่วมมือเป็นเครือข่ายกับภาคประชาชน ได้แก่ อาสาสมัครสาธารณสุข ผู้นําชุมชน บุคลากร สาธารณสุขในองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น และหน่วยงานอื่น ๆ ที่เกี่ยวข้อง ในปีแรกนี้ จึงกําหนดกลุ่มเป้าหมายของ การเริ่มต้น คือเจ้าหน้าที่ที่รับผิดชอบงานป้องกันควบคุมโรคของ รพ.สต. อาสาสมัครสาธารณสุข (อสม.) และ บุคลากรองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น ในพื้นที่ของ รพ.สต.