กองทุนสุขภาพตำบล - กองทุนหลักประกันสุขภาพท้องถิ่น - กปท

3. สถานการณ์

ัญหาโรคในช่องปากเป็นปัญหาที่พบมากในประชากรทุกวัย ธรรมชาติการเกิดโรคในช่องปาก จะมี
พัฒนาการไปตามช่วงวัย เริ่มจากปัญหาการเกิดโรคฟันผุในกลุ่มเด็ก เยาวชน ไปจนถึงปัญหาการสูญเสียฟัน ในวัย
ท างานและผู้สูงอายุ ปัญหาโรคฟันผุจึงเป็นปัญหาส าคัญที่เป็นจุดเริ่มต้นของความบกพร่องใน การท างานของอวัยวะ
ในช่องปาก นอกจากนี้ปัญหาโรคปริทันต์ที่มีความสัมพันธ์กับ Metabolic disease ซึ่งเริ่มตั้งแต่โดยช่วงตั้งครรภ์จะ
พบเหงือกอักเสบ โรคปริทันต์และฟันผุมากกว่าปกติ ส านักทันตสาธารณสุขผลจากการส ารวจครั้งล่าสุดครั้งที่ 8 พ.ศ.2560 พบว่าเด็กอายุ 3 และ 5ปี มีประสบการณ์ฟัน
น้ านมผุ ร้อยละ 52.9 และร้อยละ 75.6 เยาวชนกลุ่มอายุ 12 ปีและ15 ปีมีประสบการณ์ฟันแท้ผุ ร้อยละ52.0
โดยปัจจัยที่มีผลกระทบโดยตรงต่อสภาวะทันตสุขภาพคือ การแปรงฟัน กลุ่มวัยท างานอายุ 35-44 ปี มีปัญหา
สภาวะเหงือกอักเสบ ร้อยละ 62.4 และยังพบปัญหาโรคฟันผุที่ยังไม่ได้รับการรักษา ร้อยละ 35.2 ส่วนกลุ่ม
ผู้สูงอายุ พบว่า ผู้สูงอายุ 60-74 ปี สูญเสียฟันบางส่วนร้อยละ 98.5 สูญเสียฟันทั้งปากร้อยละ 7.2 และมีอัตรา
การสูญเสียฟันเพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่องตามอัตราการเพิ่มขึ้นของอายุ ผู้สูงอายุมีการแปรงฟันก่อนนอนเพียงร้อยละ
๖๕.๕ และนอกจากนี้จากการศึกษาของส านักทันตสาธารณสุข พบว่า หญิงตั้งครรภ์มีฟันผุเฉลี่ยคนละ 6.6 ซี่ และ
ร้อยละ 90.4 มีเหงือกอักเสบ การส่งเสริม สุขภาพ สร้างทัศนคติและทักษะในการดูแลสุขภาพช่องปากหญิง
ตั้งครรภ์จะส่งผลต่อการดูแลลูกในอนาคต ในเด็กปฐมวัย ปัจจุบันพบเด็กมีฟันผุตั้งแต่อายุ 9 เดือน และผุมากขึ้นตาม
วัย เด็กไทยอายุ 3 ปีมีฟันผุแล้วถึงร้อยละ 52.9 ( ส านักทันตสาธารณสุข ) โรค
ฟันผุ ในวัยเด็กส่งผลกระทบต่อการเจริญเติบโตและพัฒนาการ มีการศึกษาพบว่าการมีฟันผุหลายซี่ในปากมี
ความสัมพันธ์กับภาวะแคระแกรนของเด็ก การสูญเสียฟันน้ านมไปก่อนก าหนดท าให้เด็กรับประทานอาหาร ล าบาก
เคี้ยวไม่สะดวก และเด็กที่มีฟันน้ านมผุมากจะมีผลให้ฟันแท้ผุมากขึ้นด้วย กลุ่มวัยเด็กจะเริ่มเข้าสู่ระบบการศึกษา
นับตั้งแต่มีอายุเพียง 3 ปีโดยเริ่มจากศูนย์พัฒนาเด็กเล็ก และเข้าเรียนต่อในชั้นอนุบาลของโรงเรียนจนไปสู่ระดับ
ประถมศึกษาและมัธยมศึกษา ตามการศึกษาภาคบังคับของประเทศไทย ซึ่งเป็นช่วงวัยที่มีการพัฒนาพฤติกรรมจน
เข้าสู่วัยผู้ใหญ่ และปัญหาโรคฟันผุยังเป็นปัญหาที่พบมากในกลุ่มวัยนี้ซึ่งส่งผลต่อการเจริญเติบโตและการเรียนรู้ การ
ส ารวจสภาวะทันตสุขภาพของประเทศไทย ปี2560 พบว่าเด็กประถมศึกษามีโรคฟันผุร้อยละ 52
การจัดการปัญหาการเกิดโรคฟันผุในเด็กที่อยู่ในสถานศึกษาหรือระบบสถาบันจึงเป็นวิธีการ ที่นอกจากจะสามารถ
ปูองกันปัญหาการเกิดโรคฟันผุได้แล้วยังเป็น กระบวนการที่สามารถฝีกวินัยและสร้างเสริมพฤตกรรมสุขภาพที่ดีให้แก่
เด็กด้วย
จากการส ารวจทันตสุขภาพตำบลแหลมโตนด ปี 2565 พบว่า เด็กกลุ่มอายุ 12 ปีฟันผุ ร้อยละ
45.45เด็กกลุ่มอายุ 9ปี ฟันผุร้อย24.32 เด็กกลุ่มอายุ 3 ปี ฟันผุร้อยละ 7.14 จากการส ารวจทันตสุขภาพตำบลแหลมโตนด ปี 2564 พบว่า
เด็กอายุ 3 ปี ฟันผุ ร้อยละ 9.52 เด็กประถมศึกษาอายุ 12 ปี ปราศจากฟันผุร้อยละ 58.06 และ
ซึ่งจะเห็นได้ว่าแม้อัตราการเกิดฟันผุในกลุ่มเด็กอายุ 3ปี
และ12 ปี ในเขตตำบลแหลมโตนดจะดีขึ้น แต่ยังมีปัญหาโรคฟันผุในกลุ่มเด็กวัยเรียนและยังคงพบปัญหาทางทันตสุขภาพ
ในช่วงกลุ่มวัยต่างๆอยู่มาก โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลแหลมโตนด จึงได้จัดท าโครงการส่งเสริมทันตสุขภาพและ
ปูองกันโรคในช่องปาก ปีงบประมาณ 2566 ขึ้น เพื่อส่งเสริมให้ประชาชนในเขตอ าเภอแหลมโตนด ในทุกกลุ่มอายุได้รับ
การดูแลทางทันตสุขภาพอย่างทั่วถึงและมีสภาวะทันตสุขภาพที่ดีขึ้นต่อไป