กองทุนสุขภาพตำบล - กองทุนหลักประกันสุขภาพท้องถิ่น - กปท

3. สถานการณ์

การดำเนินงาน มหัศจรรย์ 1,000 วันแรกของชีวิต ไปสู่ “ตำบลมหัศจรรย์ 1,000 วัน Plus (พลัส) สู่ 2,500 วัน” ตำบลที่มีการดำเนินงานดูแล ส่งเสริมสุขภาพ และคุ้มครองสตรีและเด็กปฐมวัย ซึ่งครอบคลุมตั้งแต่หญิงวัยเจริญพันธุ์ หญิงตั้งครรภ์ หญิงให้นมบุตร และเด็กแรกเกิด – 5 ปี เพื่อส่งเสริมให้เด็กปฐมวัยไทยเติบโตเต็มศักยภาพ และมีคุณภาพชีวิตที่ดี ผ่านกลไกความร่วมมือและการมีส่วนร่วมของภาคีเครือข่ายในชุมชนและท้องถิ่น ระดับตำบล สอดคล้องนโยบายรัฐบาลขับเคลื่อนประเทศสู่เศรษฐกิจและสังคม ที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม ซึ่งสอดคล้องกับแผนพัฒนาเด็กปฐมวัย พ.ศ. 2564 – 2570 คือ เด็กปฐมวัยทุกคน ต้องได้รับการพัฒนาอย่างรอบด้าน เต็มตามศักยภาพ ภายใต้การมีส่วนร่วมระดมทรัพยากรที่เพียงพอ
ทั้งนี้ในช่วง 1,000 วันมหัศจรรย์เป็นช่วงสำคัญ เป็นจุดเริ่มต้นของชีวิต ในการปูพื้นฐานของชีวิตคนไทยสู่อนาคตที่ดี ให้เด็กไทยฉลาด พัฒนาการสมวัย สูงสมส่วน แบ่งเป็น 3 ช่วงที่ 1. 270 วันแรกระหว่างการตั้งครรภ์ เป็นช่วงเวลาสำคัญของการสร้างเซลล์สมองควบคู่กับการสร้างเส้นใยประสาทเร็วที่สุด เด็กได้รับสารอาหารที่เพียงพอและหลากหลาย เสริมธาตุไอโอดีน เหล็ก โฟลิก ช่วงที่ 2. 180 วัน แรกเกิด-6เดือน เป็นช่วงที่ร่างกายและสมองของเด็กเจริญเติบโตอย่างรวดเร็ว การได้รับนมแม่ตั้งแต่ชั่วโมงแรงของชีวิต การโอบกอดและเล่นกับลูกส่งผลให้ลูกเจริญเติบโตดี มีพัฒนาการทางด้านร่างกายและอารมณ์ดี ช่วงที่ 3. 550 วัน อายุ 6 เดือน-2 ปี เน้นการเป็นเด็กฉลาด มีพัฒนาการสมวัย สูงดีสมส่วน ทำด้วยการให้อาหารที่เหมาะสมตามวัย ควบคู่การดื่มนมแม่ให้นานที่สุด ส่งเสริมครอบครัวอบอุ่นเข้มแข็ง ด้วยกิจกรรม กิน กอด เล่น เล่า นอน เฝ้าดูฟัน และลดปัจจัยเสี่ยงที่มีผลต่อการเจริญเติบโต จะทำให้ทารกพัฒนาเป็นผู้ใหญ่ที่มีศักยภาพสูงในที่สุดมีการดำเนินงานพัฒนาคุณภาพงานบริการสาธารณสุขมีการพัฒนาคลินิกฝากครรภ์(ANC) คุณภาพ ในหญิงตั้งครรภ์ ดูแลการคลอด ปลอดภัยทั้งแม่และทารก พัฒนาคลินิกเด็กสุขภาพดีเด็ก(WCC) คุณภาพ ได้รับการเลี้ยงดูตามวัย เป้าหมาย หญิงตั้งครรภ์มีภาวะโลหิตจางไม่เกินร้อยละ 14 ทารกมีน้ำหนักแรกเกิดไม่น้อยกว่า 2,500 กรัม ไม่เกินร้อยละ 7 เด็กอายุ 0-5 ปีภาวะโภชนาการ สูงดี สมส่วนตามวัย ร้อยละ 66 เด็กมีภาวะเตี้ย ไม่เกินร้อยละ10 เด็กมีภาวะผอมไม่เกินร้อยละ 5 เด็กมีภาวะเริ่มอ้วนและอ้วนไม่เกินร้อยละ 9 และมีพัฒนาการสมวัย ร้อยละ 85 เด็กอายุ 3 ปี ปราศจากฟันผุ (ไม่น้อยกว่าร้อยละ 75 )เด็กมีพัฒนาการสมวัย ไอคิว อีคิว ดี ทำให้เด็กเติบโดเป็นคนที่มีคุณภาพ เก่งดี มีสุข
งานสร้างเสริมภูมิคุ้มกันโรคและภาวะโภชนาการในเด็ก0-5ปี เป็นงานบริการขั้นพื้นฐานที่เด็กไทยทุกคนพึ่งได้รับบริการตามเกณฑ์มาตรฐาน และที่สำคัญผู้ปกครองของเด็ก0-5ปี จะต้องมีความรู้ ความเข้าใจ และตระหนักถึงความสำคัญของการสร้างเสริมภูมิคุ้มกันโรคและภาวะโภชนาการในเด็ก พัฒนาการของเด็ก และภาวะซีดในเด็ก จากการดำเนินงานที่ผ่านมา พบว่าเด็ก0-5ปี จำนวน 698 คน ได้รับวัคซีนตามเกณฑ์ตามกลุ่มอายุ1ปี ร้อยละ88.57 อายุ2ปี ร้อยละ79.66 อายุ3ปี ร้อยละ90.04 อายุ5ปี ร้อยละ89.17 (ปีงบประมาณ2566) และการดำเนินงานโภชนการเด็ก0-5ปี จำนวน 670 คน ได้รับการเฝ้าระวังภาวะโภชนาการโดยการชั่งน้ำหนัก จำนวน 616คน คิดเป็นร้อยละ91.94พบว่าอัตราเด็กน้ำหนักน้อยกว่าเกณฑ์ จำนวน 38 คน คิดเป็นร้อยละ5.67 และเด็กค่อนข้างน้อย จำนวน18คน คิดเป็นร้อยละ2.92 (ปีงบประมาณ2566)และการดำเนินงานพัฒนาสมวัยตามกลุ่มอายุ 9 เดือน 18เดือน 30เดือน 42เดือน 60เดือน จำนวน 569คน ได้รับการตรวจพัฒนาการ จำนวน534คน คิดเป็นร้อยละ93.85 พบว่าเด็กที่มีพัฒนาการสมวัย จำนวน 488คน คิดเป็นร้อยละ85.76 และเด็กที่มีพัฒนาการสงสัยล่าช้า จำนวน46คน คิดเป้นร้อยละ8.61 (ปีงบประมาณ2566)
และได้คัดกรองภาวะซีดในเด็ก6เดือนถึง5ปี จำนวน 84คน พบว่ามีเด็กมีภาวะซีดจำนวน 17คน คิดเป็นร้อยละ20.2 ซึ่งยังไม่บรรลุตามเกณฑ์ตัวชี้วัดของกระทรวงสาธารณสุข คือความครอบคลุมการได้รับวัคซีนตามเกณฑ์มาตรฐาน อย่างน้อยละ90 และภาวะโภชนาการตามเกณฑ์ ต้องมีน้ำหนักน้อยกว่าเกณฑ์ไม่เกินร้อยละ5 และพัฒนาการสมวัยไม่เกินร้อยละ90 และพัฒนาการสงสัยล่าช้า ต้องพบสงสัยล่ามากกว่าร้อยละ20 และเด็กที่มีภาวะซีด ไม่เกินร้อยละ20 และได้รับการจ่ายยาเสริมธาตุเหล็กร้อยละ100 ซึ่งจะเห็นว่าทั้งการสร้างเสริมภูมิคุ้มกันโรคและภาวะโภชนาการในเด็ก0-5ปี พัฒนาการเด็ก และภาวะซีดในเด็ก0-5ปี ของพื้นที่ก็ยังเป็นปัญหาซึ่งจะต้องได้รับการแก้ไขต่อไป
จากสภาพปัญหาดังกล่าว โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลลางา อำเภอมายอ จังหวัดปัตตานี จึงได้จัดทำโครงการลูกน้อยสุขภาพดี โภชนาการดี พัฒนาการสมวัย รับวัคซีนตามเกณฑ์ และเด็กไม่มีภาวะซีด ในเด็ก0-5ปี สู่ โครงการมหัศจรรย์ 1,000 วัน พลัส สู่2,500วัน ปี2567