กองทุนสุขภาพตำบล - กองทุนหลักประกันสุขภาพท้องถิ่น - กปท

3. สถานการณ์

โรคเหาเป็นปัญหาสาธารณสุขทั่วโลก แต่เหาที่พบบ่อยในเด็กวัย 3-12 ปี คือ เหาศีรษะซึ่งเหาเป็นปรสิตภายนอกที่อาศัยอยู่บนศีรษะของมนุษย์ โดยวงจรชีวิตของเหาศีรษะจะอยู่บนศีรษะของมนุษย์ตลอดชีวิตของมัน โดยจะดูดกินเลือดของโฮสต์เป็นอาหาร โรคเหาจะตรวจพบไข่เหาที่เส้นผมบริเวณท้ายทอยและหลังหู โดยมีอาการคันศีรษะ บางรายอาจไม่แสดงอาการ ส่วนภาวะแทรกซ้อนที่พบได้จากการติดเชื้อเหา ได้แก่ การติดเชื้อแบคทีเรียซ้ําซ้อน ตุ่มหนองที่บริเวณศีรษะ (อรจุฑา ชยางศุ, 2562) เด็กที่เป็นเหาจะมีอาการคันมาก อาจเกาจนหนังศีรษะถลอก อักเสบ และเป็นแผลติดเชื้อได้ นอกจากนี้ยังทำให้เด็กเสียสมาธิในการเรียน บางรายจะมีอาการคันศีรษะมาก และพบตัวเหาและไข่เหาซึ่งเห็นเป็นจุดขาว ๆ ติดอยู่บนบริเวณโคนผมและเส้นผม บางรายอาจมีอาการคันมากตอนกลางคืน จนนอนหลับพักผ่อนไม่เพียงพอ เหาทำให้เกิดแผลที่หนังศีรษะเนื่องจากการเกาเพื่อลดอาการคัน ซึ่งทำให้เกิดการติดเชื้อแบคทีเรียได้
ลักษณะการติดต่อของเหาในเด็กนักเรียนเกิดได้ทั้งทางตรงและทางอ้อมการติดต่อโดยตรงจากคนหนึ่งสู่อีกคนหนึ่งเมื่อนักเรียนอยู่ใกลาชิดกัน (Direct fomite transmission)หรือการติดต่อกันโดยทางอ้อมผ่านการใช้หวี ไดร์เป่าผม หมวก หรือหมอนร่วมกัน (Indirectfomite transmission) ซึ่งการรักษาโรคเหาในปัจจุบัน สามารถใช้ยาฆ่าเหาแบบทา ซึ่งมีประสิทธิภาพที่ค่อนข้างดี โดยทาลงบนผมที่แห้งให้ทั่วศีรษะ ทิ้งไว้ 10 นาที ล้างออกด้วยน้ำสะอาด อาจทำซ้ำเมื่อครบ 1 สัปดาห์
ซึ่งจากการตรวจสุขภาพเด็กนักเรียนชั้น ป.1-4 ประจำปีการศึกษา 2566 จำนวนทั้งหมด 865 คน พบว่ามีนักเรียนที่เป็นเหา จำนวน 129 คน (ผู้ชาย 1 คน ผู้หญิง 128 คน) คิดเป็นร้อยละ 15 กองสาธารสุขและสิ่งแวดล้อม เทศบาลเมืองสุไหงโก-ลก จึงเห็นความสำคัญที่ต้องกำจัดเหาให้แก่นักเรียนในโรงเรียน และให้สุขศึกษาแก่นักเรียนเพื่อสุขภาอนามัยที่แข็งแรง จึงได้จัดทำโครงการนักเรียนเทศบาลโก-ลกเหาไม่มี สุขอนามัยดี ชีวีมีสุข ประจำปี 2567 ขึ้นเพื่อรณรงค์กำจัดโรคเหาในนักเรียน โดยมุ่งหวังให้นักเรียนกลุ่มเป้าหมายเห็นความสำคัญของการดูแลรักษาความสะอาดของร่างกายและศีรษะ ที่จะช่วยป้องกันโรคเหาและลดการแพร่ระบาดของโรคเหาต่อไป