กองทุนสุขภาพตำบล - กองทุนหลักประกันสุขภาพท้องถิ่น - กปท

3. สถานการณ์

สถานการณ์ภาวะสุขภาพของประชาชนในปัจจุบันป่วยด้วยโรคเรื้อรัง เช่น ความดันโลหิตสูง เบาหวาน ไตและไขมันในเลือดสูงมีแนวโน้มเพิ่มสูงขึ้น เนื่องมาจากพฤติกรรมการบริโภคที่ไม่ถูกต้อง ขาดการดูแลสุขภาพที่ดี ขาดการรักษาและการรับประทานยาส่งผลให้เกิดเส้นเลือดในสมองตีบ แตก ทำให้ผู้ป่วยไม่สามารถช่วยเหลือตนเองได้ กลายเป็นผู้ป่วยอัมพฤกษ์ อัมพาต พิการ ติดบ้านติดเตียง อีกทั้งปัจจุบัน ประเทศไทยเป็นสังคมผู้สูงอายุและกำลังย่างเข้าสู่สังคมผู้สูงอายุโดยสมบูรณ์จากการเปลี่ยนแปลงตามวัยสูงอายุที่ก่อให้เกิดความเสื่อมถอยของร่างกาย ทำให้ผู้สูงอายุเกิดโรคเรื้อรังและมีหลายโรคร่วมส่งผลให้แนวโน้มผู้สูงอายุมีภาวะพึ่งพิงเพิ่มมากขึ้น จากการแบ่งประเภทผู้สูงอายุตามเกณฑ์ สปสช. การประเมินกิจวัตรประจำวันด้วยแบบประเมิน Bathel ADL และ แบบประเมินภาวะพึ่งพิง TAI (Typology of Aged with Illustration) ได้แก่ กลุ่ม ๑ ติดบ้าน (B3) กลุ่ม ๒ ติด บ้าน (C2,C3,C4) กลุ่ม ๓ ติดเตียง (I3) กลุ่ม ๔ ติดเตียง (I1,I2) โดยผู้สูงอายุโรคเรื้อรังติดเตียง และผู้พิการจำเป็นต้องมีการดูแล ระยะยาว(Long term care) เนื่องจากมีภาวะพึ่งพิงจำเป็นต้องมีคนดูแล บางคนต้องใช้อุปกรณ์ทางการแพทย์ บางรายอาจมีแผลกดทับร่วมด้วย บางรายต้องให้อาหารทางสายยาง การสนับสนุนเพื่อพัฒนาศักยภาพผู้ดูแลในการดูแลผู้สูงอายุโรค เรื้อรังติดเตียงทั้งด้านความรู้ ความเข้าใจ การส่งเสริมศักยภาพหรือสมรรถนะแห่งตนของผู้ดูแล เป็นการดูแล ต่อเนื่องโดยครอบครัว(Family care) ซึ่งในการดูแลระยะยาวผู้พิการผู้สูงอายุโรคเรื้อรังติดบ้านติดเตียงผู้ดูแลจะต้องมีความรู้ความเข้าใจ ทักษะการดูแลผู้ป่วย การควบคุมโรค และการฟื้นฟูที่ถูกต้องอย่างต่อเนื่อง ได้แก่ อาหาร การใช้ยาและติดตามผลตรวจตามนัด การทำกายภาพเบื้องต้นรวมถึงการป้องกันภาวะแทรกซ้อนที่พบบ่อยในผู้พิการ ผู้สูงอายุติดบ้านติดเตียง การจัดการอาการที่พบบ่อย การดูแลด้านจิตใจและจิตวิญญาณ หากผู้ดูแลมีความรู้และปฏิบัติได้อย่างมีสมรรถนะแห่งตนจะทำให้ผู้พิการ ผู้สูงอายุโรคเรื้อรังติดบ้านติดเตียงมีคุณภาพชีวิตที่ดีตามมา และจะลดภาระระบบบริการสุขภาพจากบุคลากรทางสุขภาพอีกทั้งผู้ป่วยจะสามารถใช้ชีวิตประจำวันและอยู่ร่วมกับบุคคลอื่นในสังคมได้อย่างมีความสุข
ในพื้นที่รับผิดชอบโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตะลุโบะมีผู้ป่วยติดบ้านติดเตียง จำนวน 34 คนซึ่งคนกลุ่มนี้จำเป็นต้องมีผู้ดูแลคอยช่วยเหลือกิจวัตรประจำวันและต้องดูแลอย่างต่อเนื่อง จากการสอบถามปัญหาของผู้ดูแล พบว่า บางคนไม่มีทักษะในการดูแลเบื้องต้น บางคนต้องดูแลคนเดียว บางคนเหนื่อย เครียดที่เผชิญปัญหาและอารมณ์ของผู้ป่วย เป็นต้น
ดังนั้นโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลตะลุโบะ จึงได้เห็นความสำคัญในการพัฒนาศักยภาพผู้ดูแล ผู้พิการ ผู้สูงอายุติดบ้าน ติดเตียง ทั้งด้านร่างกาย จิตใจและจิตวิญญาณ จึงมีการจัดการให้ความรู้และทักษะปฏิบัติที่จำเป็นและการจัดการความเครียดในการดูแลระยะยาว เพื่อป้องกันภาวะแทรกซ้อนที่อาจเกิดขึ้นและเป็นการส่งเสริมคุณภาพชีวิตที่ดีแก่ผู้ป่วยและผู้ดูแล