กองทุนสุขภาพตำบล - กองทุนหลักประกันสุขภาพท้องถิ่น - กปท

3. สถานการณ์

โรคฟันผุเป็นโรคที่พบมากในเด็กปฐมวัย ปัจจุบันโรคฟันผุในเด็กเริ่มพบได้ตั้งแต่อายุ 9 เดือน และพบเพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็วในช่วงอายุ 1 - 3 ปี การที่เด็กมีฟันที่ผุทำให้เกิดปัญหาตามมาหลายอย่าง เช่น เด็กไม่สามารถเคี้ยวอาหารได้ตามปกติ นอนไม่หลับ และสูญเสียพลังงานเพิ่มขึ้นจากการติดเชื้อในช่องปาก ส่งผลให้ร่างกายของเด็กเจริญเติบโตไม่เต็มที่เกิดภาวะเตี้ยแคระแกร็น และมีเส้นรอบวงสมองเล็กกว่าเด็กปกติได้ (สำนักงานทันตสาธารณสุขกรมอนามัย, 2556) รอยยิ้มที่สดใสของเด็กบ่งบอกถึงการมีสุขภาพดีและรอยยิ้มที่สดใสจำเป็นต้องมีฟันสีขาวสะอาดไม่ผุเป็นองค์ประกอบที่สำคัญ และส่วนหนึ่งของการมีสุขภาพฟันดีต้องเริ่มจากฟันน้ำนม เพราะฟันน้ำนมทำหน้าที่หลักในการบดเคี้ยวอาหาร เป็นตัวกระตุ้นให้ขากรรไกรมีการเจริญเติบโตที่เหมาะสมให้ฟันแท้สามารถขึ้นได้ ทั้งยังช่วยให้เด็กมีพัฒนาการด้านภาษา ทำให้เด็กพูดได้ชัดเจน และเพิ่มความสวยงามให้แก่ใบหน้าของเด็กอีกด้วย
จากผลการสำรวจสภาวะทันตสุขภาพของตำบลแป-ระ อำเภอท่าแพ จังหวัดสตูลในช่วง 3 ปีย้อนหลัง ตั้งแต่ปี พ.ศ. 2565 – พ.ศ.2567 พบว่า เด็กกลุ่มอายุ 3ปี มีฟันผุในฟันน้ำนม ร้อยละ 21.95 , 25.86 และ 44.19 ตามลำดับ (HDC สตูล, 2567)จากที่กล่าวมาจะเห็นได้ว่าเด็กปฐมวัยของตำบลแป-ระ มีปัญหาฟันน้ำนมผุสูงขึ้นมากและมีแนวโน้มเพิ่มขึ้นในอนาคต ซึ่งสาเหตุหลักมักเกิดจากพฤติกรรมการเลี้ยงดูของผู้ปกครอง อาหารการกิน นมที่เด็กดื่มจะเป็นรสหวาน การที่เด็กดื่มนมจากขวดแล้วเด็กมักจะหลับคาขวดนม การแปรงฟันที่ไม่ถูกวิธี การขาดความรู้ความเข้าใจในการดูแลสุขภาพช่องปากและการขาดความร่วมมือจากผู้ปกครองในการดูแลสุขภาพช่องปากของบุตรหลานตนเองซึ่งแนวทางที่เหมาะสมสำหรับเด็กกลุ่มนี้ ควรเน้นไปที่การป้องกันการเกิดโรคฟันผุ โดยต้องมีการตรวจคัดกรองฟันผุตั้งแต่เริ่มแรก และการฝึกทักษะผู้ปกครอง พี่เลี้ยงเด็ก ในการดูแลสุขภาพช่องปาก การแปรงฟันที่ถูกวิธี การเลือกบริโภคอาหารที่เหมาะสมและมีประโยชน์ การดูแลรักษาความสะอาดช่องปากและการเลี้ยงลูกด้วยนมขวดที่ถูกวิธีจะสามารถช่วยลดปัญหาดังกล่าวได้
ดังนั้น โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบล ตำบลแป-ระ ได้ตระหนักและเล็งเห็นถึงความสำคัญ จึงจัดทำโครงการสร้างเสริมสุขภาพช่องปากในเด็ก ศพด. เขตตำบลแป-ระ ปีงบประมาณ 2568 ขึ้น เพื่อลดความเสี่ยง ป้องกันการเกิดปัญหาสุขภาพช่องปาก สร้างความตระหนักให้แก่ผู้ปกครองให้ได้รับทราบปัญหาและวิธีการดูแลสุขภาพช่องปากของเด็ก ซึ่งเป็นส่วนสำคัญที่จะทำให้มีการดูแลสุขภาพช่องปากของเด็กอย่างต่อเนื่องและทำให้เด็กมีทันตสุขภาพที่ดีขึ้นต่อไป