กองทุนสุขภาพตำบล - กองทุนหลักประกันสุขภาพท้องถิ่น - กปท

3. สถานการณ์

สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ รายงานว่าในปี 2564 ประเทศไทยเข้าสู่สังคมผู้สูงอายุอย่างสมบูรณ์ ในปี พ.ศ. 2561 สัดส่วนประชากรผู้สูงอายุ (อายุ 60 ปี ขึ้นไป) เพิ่มขึ้นเป็นร้อยละ 20 โดยมีประชากรผู้สูงอายุมากกว่าเด็ก และคิดเป็นสัดส่วนประมาณ 1 ใน 5 ของประชากรทั้งหมด เมื่อเทียบกับประเทศในสมาชิกอาเซียนด้วยกัน พบว่า ประเทศไทยมีผู้สูงอายุ สูงเป็นอันดับที่ 2 คือ ร้อยละ 16 รองจากประเทศสิงคโปร์ คือ ร้อยละ 18 อายุเฉลี่ยของคนไทยเพิ่มขึ้นเป็น 75 ปี เมื่อสำรวจสุขภาพของประชาชน พบว่า ร้อยละ 75.5 สามารถดูแลตัวเองได้ ร้อยละ 19 ต้องพึ่งพาผู้ดูแลบ้าง และร้อยละ 1.5 ไม่สามารถช่วยเหลือตัวเองได้ต้องพึ่งพิงผู้ดูแล เมื่ออายุเพิ่มขึ้นระบบการทำงานของอวัยวะต่างๆในร่างกายเริ่มเสื่อมถอย ทำให้เกิดโรคเรื้อรังต่างๆ เช่น โรคเบาหวาน โรคความดันโลหิตสูง โรคหัวใจ โรคสมองเสื่อม เป็นต้น อีกทั้งปัจจุบันครอบครัวไทยได้เปลี่ยนจากครอบครัวขยายเป็นครอบครัวเดี่ยว สมาชิกในครอบครัวต้องออกไปทำงานนอกบ้านหรือต่างจังหวัด ทำให้ผู้สูงอายุอาศัยอยู่บ้านตามลำพังเมื่อเกิดการเจ็บป่วยไม่สามารถมารับบริการจากสถานบริการสาธารณสุขได้ ดังนั้นปัจจัยส่วนบุคคล ปัจจัยด้านสภาพแวดล้อม และด้านระบบการเข้าถึงบริการ ส่งผลต่อคุณภาพชีวิตของผู้สูงอายุ กระทรวงสาธารณสุขจึงให้ความสำคัญกับการดูแลสุขภาพตนเองของผู้สูงอายุ การดูแลสุขภาพให้มีสมดุลทางด้านสุขภาพกาย สุขภาพจิต รวมทั้งการอยู่ร่วมกับสังคมได้อย่างปกติสุข ทำให้ผู้สูงอายุมีความพึงพอใจในการดำรงชีวิตในกิจวัตรประจำวัน สามารถดูแลตนเองได้และเป็นที่พึ่งให้กับบุตรหลานในครอบครัว ส่งผลให้ผู้สูงอายุมีคุณภาพชีวิตที่ดี การส่งเสริมพฤติกรรมสุขภาพที่พึงประสงค์ให้ผู้สูงอายุจึงมีความสำคัญ ซึ่งกิจกรรมที่พึงประสงค์ ประกอบด้วย5 กิจกรรม ได้แก่ 1) การออกกําลังกาย 2) รับประทานผักสดและผลไม้สด 3) ดื่มนํ้าสะอาดอย่างน้อยวันละ 8 แก้ว 4) ไม่ดื่มสุราหรือเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ และ 5) ไม่สูบบุหรี่
ในเขตรับผิดชอบของโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลบ้านโคกชะงาย มีประชากรผู้สูงอายุทั้งหมด 531 คน ในปี 2561 มีผู้ป่วยด้วยโรคความดันโลหิตสูง 253 คน โรคเบาหวาน จำนวน 77 คน โรคหลอดเลือดสมอง จำนวน 32 คน ชมรมผู้สูงอายุของโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลบ้านโคกชะงายได้ดำเนินการ ประเมินผู้สูงอายุในพื้นที่รับผิดชอบ พบว่า เป็นผู้สูงอายุที่ติดสังคมมากที่สุด 458 คน ติดบ้าน 65 คน และติดเตียง 8 คน ที่น่ากังวล คือ แนวโน้มมีผู้สูงอายุติดเตียงเพิ่มขึ้นทุกปี อีกทั้งยังมีผู้สูงอายุที่มีพฤติกรรมสุขภาพที่ไม่พึงประสงค์ ดังนั้นชมรมผู้สูงอายุโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลบ้านโคกชะงายและภาคีเครือข่ายจึงได้จัดทำโครงการส่งเสริมคุณภาพชีวิตผู้สูงอายุขึ้น โดยมีกิจกรรมที่ช่วยส่งเสริมสุขภาพทางด้านร่างกาย และจิตใจ เพื่อให้ผู้สูงอายุมีความรู้ในการดูแลตนเองเบื้องต้นและปฏิบัติจนเป็นนิสัย ส่งผลให้ผู้สูงอายุมีพฤติกรรมสุขภาพที่พึงประสงค์ทั้ง 5 กิจกรรม สามารถดำรงชีวิตในแต่ละวันได้อย่างมีความสุข ลดอัตราป่วยด้วยโรคเรื้อรัง และป้องกันการเกิดภาวะแทรกซ้อนในผู้ที่ป่วยแล้ว