กองทุนสุขภาพตำบล - กองทุนหลักประกันสุขภาพท้องถิ่น - กปท

3. สถานการณ์

จากจํานวนและสัดส่วนผู้สูงอายุที่เพิ่มขึ้นเป็นลําดับร่วมกับการเปลี่ยนแปลงด้านระบาดวิทยาของการเจ็บป่วยของประชาชนจากโรคติดต่อแบบเฉียบพลันเป็นโรคไม่ติดต่อเรื้อรัง ซึ่งมักนํามาซึ่งภาวะทุพลภาพ ไม่สามารถรักษาให้หายขาดได้ ต้องการบริการดูแลแบบต่อเนื่อง ในขณะที่ศักยภาพของครัวเรือนในการดูแลผู้สูงอายุถดถอยลง จากขนาดครัวเรือนที่ลดลง การเคลื่อนย้ายของวัยแรงงานจากชนบทสู่เมือง สตรีมีบทบาทในการทํางานนอกบ้านมากขึ้น รวมถึงการเปลี่ยนแปลงของสังคมจากสังคมชนบทไปสู่สังคมเมืองมากขึ้น ทําให้ปัญหาในการดูแลผู้สูงอายุที่มีภาวะพึ่งพิงและผู้ป่วยที่มีภาวะทุพลภาพปรากฏต่อสังคมมากขึ้น
ผู้สูงอายุที่นอนติดเตียงหรือติดบ้านและขาดผู้ดูแล ช่วยเหลือตนเองไม่ได้ หรือทําได้จํากัด หรือภาพผู้สูงอายุที่มีปัญหาสมองเสื่อมถูกทอดทิ้ง ภาพผู้สูงอายุที่ช่วยเหลือตนเองไม่ได้และต้องอยู่บ้านคนเดียวในช่วงกลางวันเพราะลูกหลานต้องออกไปทํางาน แม้ในครอบครัวที่มีผู้ดูแลก็มีปัญหาภาระของผู้ดูแล ส่วนในครอบครัวที่มีฐานะดีก็อาจเลือกไปใช้บริการผู้ดูแลที่จ้างมา ในขณะที่ครอบครัวที่ฐานะไม่ดีก็ต้องดูแลกันไปตามอัตภาพ แต่หากไม่สามารถดูแลได้ก็กลายเป็นความรันทดของผู้สูงอายุในช่วงบั้นปลายของชีวิต จึงได้มีระบบการดูแลระยะยาว (Long–term care)ซึ่งเป็นการจัดบริการสาธารณสุข และบริการสังคมเพื่อตอบสนองความต้องการความช่วยเหลือของผู้ที่ประสบภาวะยากลําบาก อันเนื่องมาจากภาวการณ์เจ็บป่วยเรื้อรัง การประสบอุบัติเหตุความพิการต่างๆ ตลอดจนผู้สูงอายุที่ชราภาพไม่สามารถช่วยเหลือตัวเองได้ในชีวิตประจําวัน โดยมีรูปแบบทั้งที่เป็นทางการ (ดูแลโดยบุคลากรด้านสาธารณสุขและสังคม) และไม่เป็นทางการ(ดูแลโดย ครอบครัว อาสาสมัคร เพื่อน เพื่อนบ้าน) ซึ่งบริการทดแทนดังกล่าวมักเป็นบริการสังคม เพื่อมุ่งเน้นในด้านการฟื้นฟูบําบัด รวมถึงการส่งเสริมสุขภาพให้แก่กลุ่มคนเหล่านี้ อย่างสม่ำเสมอและต่อเนื่อง เพื่อให้เขามีคุณภาพชีวิตที่ดีสามารถดําเนินชีวิตให้เป็นอิสระเท่าที่จะเป็นไปได้ โดยอยู่บนพื้นฐานของการเคารพศักดิ์ศรีของความเป็นมนุษย์ การบริการสาธารณสุขและบริการสังคมที่จัดสําหรับผู้ที่มีภาวะพึ่งพิง ไม่สามารถช่วยเหลือตนเองได้ในการปฏิบัติกิจวัตรประจําวัน เป็นผู้ป่วยหรือผู้สูงอายุที่นอน ติดเตียง หรือติดบ้าน โดยบริการด้านสาธารณสุขมักเป็นเรื่องการฟื้นฟูสมรรถภาพ การพยาบาล ในขณะที่ความต้องการบริการด้านสังคมมักมากกว่า และมีทั้งในเรื่องการช่วยเหลือในชีวิตประจําวัน เช่น อาหารการกิน การดูแลสุขวิทยาส่วนบุคคล การขับถ่าย งานบ้าน รวมไปถึงการปรับปรุงสภาพแวดล้อมความเป็นอยู่ เป็นต้น หน่วยงานภาครัฐจึงจัดให้มีผู้ช่วยเหลือดูแลผู้สูงอายุและบุคคลอื่นที่มีภาวะพึ่งพิง (CG) และอาสาสมัครบริบาลท้องถิ่นนั้น แม้จะมีค่าตอบแทนในการไปช่วยเหลือดูแลผู้สูงอายุและบุคคลอื่นที่มีภาวะพึ่งพิง แต่ขาดวัสดุทางการแพทย์ และเครื่องมืออุปกรณ์ต่าง ๆ ในการดูแลผู้ช่วยเหลือดูแลผู้สูงอายุและบุคคลอื่นที่มีภาวะพึ่งพิง และต้องมีการพัฒนาศักยภาพเพื่อเพิ่มประสิทธิภาพในการฟื้นฟูบําบัด การพยาบาล การส่งเสริมสุขภาพและการช่วยเหลือในชีวิตประจําวันให้กับผู้ช่วยเหลือดูแลผู้สูงอายุและบุคคลอื่นที่มีภาวะพึ่งพิง (CG) และอาสาสมัครบริบาลท้องถิ่น กองสาธารณสุขและสิ่งแวดล้อม เทศบาลตำบลคลองขุด จึงได้จัดทำโครงการพัฒนาศักยภาพผู้ดูแลผู้สูงอายุและบุคคลอื่นที่มีภาวะพึ่งพิง (Care Giver) และอาสาสมัครบริบาลท้องถิ่นขึ้น