กองทุนสุขภาพตำบล - กองทุนหลักประกันสุขภาพท้องถิ่น - กปท

ชื่อโครงการ โครงการส่งเสริมการแพทย์แผนไทยในสถานบริการและในชุมชน : การดูแลหญิงหลังคลอดด้วยการแพทย์แผนไทย

ที่อยู่ ตำบลสะเตงนอก อำเภอเมืองยะลา จังหวัดยะลา จังหวัด ยะลา

รหัสโครงการ เลขที่ข้อตกลง 30/2564

ระยะเวลาดำเนินงาน ตั้งแต่ 1 ตุลาคม 2563 ถึง 31 มีนาคม 2565

กิตติกรรมประกาศ

"โครงการส่งเสริมการแพทย์แผนไทยในสถานบริการและในชุมชน : การดูแลหญิงหลังคลอดด้วยการแพทย์แผนไทย จังหวัดยะลา" สำเร็จได้ด้วยดี ด้วยความร่วมมือจาก สมาชิกในชุมชน ตำบลสะเตงนอก อำเภอเมืองยะลา จังหวัดยะลา

คณะทำงานโครงการฯ ขอขอบคุณ กองทุนสุขภาพตำบล เทศบาลเมืองสะเตงนอก ที่ให้การสนับสนุนงบประมาณในการดำเนินโครงการฯ รวมทั้ง ภาคีเครือข่ายที่สำคัญระดับพื้นที่ ที่ให้การสนับสนุน ช่วยเหลือ ชี้แนะ สุดท้ายขอขอบคุณผู้เกี่ยวข้องที่มิได้ระบุชื่อไว้ในที่นี้ ซึ่งมีส่วนสำคัญในการขับเคลื่อนการดำเนินงานให้มีความยั่งยืนในพื้นที่ต่อไป

คณะทำงานโครงการ
โครงการส่งเสริมการแพทย์แผนไทยในสถานบริการและในชุมชน : การดูแลหญิงหลังคลอดด้วยการแพทย์แผนไทย

บทคัดย่อ

โครงการ " โครงการส่งเสริมการแพทย์แผนไทยในสถานบริการและในชุมชน : การดูแลหญิงหลังคลอดด้วยการแพทย์แผนไทย " ดำเนินการในพื้นที่ ตำบลสะเตงนอก อำเภอเมืองยะลา จังหวัดยะลา รหัสโครงการ ระยะเวลาการดำเนินงาน 1 ตุลาคม 2563 - 31 มีนาคม 2565 ได้รับการสนับสนุนงบประมาณจำนวน 57,650.00 บาท จาก กองทุนสุขภาพตำบล เทศบาลเมืองสะเตงนอก เพื่อใช้ในการดำเนินกิจกรรมโครงการ โดยมีกลุ่มเป้าหมายเป็นสมาชิกในชุมชนจำนวน 0 คน หลังจากสิ้นสุดระยะเวลาโครงการ ผลที่เกิดขึ้นจากการดำเนินงานปรากฏดังนี้

โครงการนี้ยังไม่มีการเขียนหรือแก้ไขบทคัดย่อ

หมายเหตุ : รายละเอียดของบทสรุปคัดย่อการดำเนินงาน ให้ผู้รับผิดชอบโครงการเป็นผู้เขียนสรุปภาพรวมของโครงการใน "ผลลัพธ์โครงการ"

สารบัญ

ความเป็นมา/หลักการเหตุผล

ในปี 2563 ที่ผ่านมา โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลสะเตงนอก ให้บริการการฝากครรภ์ (Antenatal care ย่อว่า เอเอนซี/ANC) ในหญิงวัยเจริญพันธุ์ ทั้งสิ้น 182 คน และหญิงหลังคลอดได้รับการเยี่ยมบ้านครบ 3 ครั้งตามเกณฑ์ ทั้งสิ้น 171 คน คิดเป็นร้อยละ 86.8 ซึ่งเป็นจำนวนที่มากที่สุดในรอบ 3 ปี ข้อมูลจากคลังข้อมูลสุขภาพจังหวัดยะลา ปีงบประมาณ 2563 และหญิงหลังคลอดทั้งหมดที่ได้รับการเยี่ยมบ้าน สามารถเข้ารับบริการด้านการแพทย์แผนไทยได้ทั้งสิ้น 75 คน ซึ่งคิดเป็นร้อยละ 43.8 และไม่ถึง 50% ของหญิงหลังคลอดทั้งหมด นั่นแสดงให้เห็นว่าหญิงหลังคลอดยังขาดความรู้เรื่องการดูแลมารดาหลังคลอดด้วยศาสตร์การแพทย์แผนไทย อาจเพราะประชาชนขาดความรู้และไม่ทราบถึงประโยชน์การดูแลมารดาหลังคลอดด้วยศาสตร์การแพทย์แผนไทยจึงให้ความสำคัญน้อยมาก ซึ่งศาสตร์ด้านการแพทย์แผนไทยเกี่ยวข้องกับการดูแลมารดาหลังคลอดนับเป็นหนึ่งในภูมิปัญญาอันล้ำค่าของไทยที่ได้รับการยอมรับและถ่ายทอดกันมาอย่างต่อเนื่องจากอดีตจนถึงปัจจุบัน เนื่องจากตลอดการตั้งครรภ์จนกระทั่งคลอด มารดาตั้งครรภ์จะมีการเปลี่ยนแปลงทั้งทางด้านร่างกายและจิตใจเป็นอย่างมาก แม้ว่าหลังคลอดแล้วร่างกายจะมีการปรับตัวให้เข้าสู่สภาพปกติได้เอง แต่เมื่ออายุมากขึ้นระบบภูมิคุ้มกันของร่างกายของผู้หญิงที่ผ่านการคลอดและมารดาหลังคลอดจะลดน้อยลง มีภาวะร้อน ๆ หนาว ๆ ปวดกล้ามเนื้อตามร่างกายและป่วยบ่อยครั้ง การดูแลมารดาหลังคลอดด้วยการแพทย์แผนไทย เพื่อปรับเปลี่ยนพฤติกรรมมารดาหลังคลอด การฟื้นฟู การส่งเสริม การป้องกัน การรักษาสุขภาพในระยะหลังคลอด จะเป็นการฟื้นฟูสภาพร่างกายให้กลับเข้าสู่สภาพปกติได้โดยเร็ว และการนำการแพทย์แผนไทยเข้าสู่ระบบหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ เพื่อฟื้นฟูสุขภาพของมารดาหลังคลอดเป็นเรื่องที่มีความสำคัญยิ่ง เพราะสุขภาพของผู้เป็นมารดามีความสำคัญไม่เฉพาะต่อตัวเองเท่านั้น มารดายังเป็นพื้นฐานสำคัญในการดูแลสุขภาพของครอบครัวโดยเฉพาะสุขภาพของลูก นอกจากนี้ยังสอดคล้องกับนโยบายของรัฐบาลที่จะฟื้นฟูด้านการแพทย์แผนไทย ให้มีบทบาทในระบบบริการสาธารณสุขของประเทศอีกด้วย
งานแพทย์แผนไทย โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลสะเตงนอก ได้เล็งเห็นความสำคัญของปัญหาดังกล่าวจึงได้จัดโครงการส่งเสริมการแพทย์แผนไทยในสถานบริการและในชุมชน : การดูแลหญิงหลังคลอดด้วยการแพทย์แผนไทย ตามแนวทางเวชปฏิบัติด้านการแพทย์แผนไทยในเขตโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลสะเตงนอก ทั้งการให้บริการในสถานบริการและออกเยี่ยมบ้านในชุมชนที่รับผิดชอบ โดยให้บริการดังนี้ การใช้ยาสมุนไพร การทับหม้อเกลือ การประคบสมุนไพร การอบสมุนไพร การนวดหลังคลอด การนวดเต้านมในกรณีน้ำนมไม่ไหลและเต้านมคัดตึง ตลอดจนการให้ความรู้เกี่ยวกับการรับประทานอาหารบำรุงสุขภาพ อาหารแสลง อาหารบำรุงน้ำนม น้ำสมุนไพรเพื่อสุขภาพ และการดูแลความงามผิวพรรณด้วยสมุนไพรของมารดาหลังคลอด เพื่อเป็นทางเลือกในการดูแลสุขภาพ บำบัดโรคที่ดีอีกวิธีหนึ่ง
ดังนั้น โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลสะเตงนอก อำเภอเมือง จังหวัดยะลา จึงได้เล็งเห็นถึงความสำคัญของดูแลมารดาหลังคลอดด้วยศาสตร์การแพทย์แผนไทย เพื่อให้หญิงวัยเจริญพันธุ์ และอาสาสมัครสาธารณสุข มีความรู้และเข้าใจเกี่ยวกับประโยชน์ของการเข้ารับบริการดูแลมารดาหลังคลอด และสามารถนำไปเผยแพร่ความรู้ให้กับคนในชุมชนได้อย่างมีประสิทธิภาพ ผู้รับผิดชอบงานแพทย์แผนไทย โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลสะเตงนอก จึงได้จัดทำโครงการส่งเสริมการแพทย์แผนไทยในสถานบริการและในชุมชน : การดูแลหญิงหลังคลอดด้วยการแพทย์แผนไทยขึ้น

สถานการณ์

วัตถุประสงค์โครงการ

1. 1. เพื่อให้ อสม.ในพื้นที่ หญิงตั้งครรภ์ใกล้คลอด และหญิงหลังคลอด ได้รับทราบประโยชน์ของการดูแลมารดาหลังคลอดด้วยการแพทย์แผนไทย
2. 2. เพื่อให้ อสม.ในพื้นที่ หญิงตั้งครรภ์ใกล้คลอด และหญิงหลังคลอด ได้รับทราบเกี่ยวกับการนำสมุนไพรมาใช้ในการดูแลมารดาหลังคลอด
3. 3. เพื่อให้หญิงหลังคลอดในเขตพื้นที่รับผิดชอบ ของ รพ.สต.สะเตงนอก ได้รับบริการดูแลมารดาหลังคลอดด้วยการแพทย์แผนไทย

กิจกรรม/การดำเนินงาน

1. อบรมให้ความรู้
2. อบรมให้ความรู้

กลุ่มเป้าหมาย

ผลที่คาดว่าจะได้รับ

1 อสม.ในพื้นที่ หญิงตั้งครรภ์ใกล้คลอด และหญิงหลังคลอด มีความรู้เรื่องประโยชน์ของการดูแลมารดาหลังคลอดด้วยการแพทย์แผนไทย และสามารถนำไปเผยแพร่ให้กับคนในชุมชนได้ 2 อสม.ในพื้นที่ หญิงตั้งครรภ์ใกล้คลอด และหญิงหลังคลอด มีความรู้เกี่ยวกับการนำสมุนไพรมาใช้ในการดูแลมารดาหลังคลอด และสามารถนำไปเผยแพร่ให้กับคนในชุมชนได้ 3 หญิงหลังคลอดในเขตพื้นที่รับผิดชอบ ของ รพ.สต.สะเตงนอก ได้รับบริการดูแลมารดาหลังคลอดด้วยการแพทย์แผนไทยครบตามจำนวนที่กำหนด

ส่วนที่ 1 ผลการดำเนินงาน

* ผลผลิต หมายถึง ผลที่เกิดขึ้นเชิงปริมาณจากการทำกิจกรรม เช่น จำนวนผู้เข้าร่วมประชุม จำนวนผู้ผ่านการอบรม จำนวนครัวเรือนที่ปลูกผักสวนครัว เป็นต้น
** ผลลัพธ์ หมายถึง การเปลี่ยนแปลงที่นำไปสู่การแก้ปัญหา เช่น หลังอบรมมีผู้ปรับเปลี่ยนพฤติกรรมจำนวนกี่คน มีข้อบังคับหรือมาตรการของชุมชนที่นำไปสู่การปรับเปลี่ยนพฤติกรรมหรือสภาพแวดล้อม เป็นต้น ทั้งนี้ต้องมีข้อมูลอ้างอิงประกอบการรายงาน เช่น ข้อมูลรายชื่อแกนนำ , แบบสรุปการประเมินความรู้ , รูปภาพกิจกรรมพร้อมคำอธิบายใต้ภาพ เป็นต้น